گورخر ایرانی نیز مانند شمار دیگری از گونه‌های حیات‌وحش ایران در معرض خطر انقراض است. گزارش‌ها حاکی از آن است که در حال حاضر، کمتر از یک هزار راس گور ایرانی باقی مانده است؛ با این‌ حال تعدادی از آن‌ها در شرایط اسارت، به جای اینکه زادآوری کنند، تلف شدند.

بر اساس اعلام غلامرضا ابدالی، سرپرست دفتر حفاظت و مدیریت حیات‌ وحش، در حال حاضر ۴۲ راس گور ایرانی در مراکز پرورش سازمان محیط‌ زیست و سایت‌های خصوصی استان‌های یزد، البرز، سمنان، فارس، کرمان و تهران در شرایط اسارت نگهداری می‌شوند.

نگهداری در اسارت با هدف تکثیر و زادآوری گونه‌های در حال انقراض در بسیاری از نقاط جهان مرسوم است. به گفته سرپرست دفتر حفاظت و مدیریت حیات‌ وحش، در ایران نیز یوزپلنگ آسیایی، گوزن زرد و گورخر ایرانی به دلیل اینکه از نظر جمعیتی در لیست قرمز قرار گرفته‌اند، در شرایط اسارت نگهداری می‌شوند تا برای تکثیر آن‌ها برنامه‌ریزی شود.

با این‌ حال، شرایط اسارت همیشه به تکثیر گونه‌های در معرض انقراض نمی‌انجامد؛ به گزارش خبرگزاری ایسنا، در سال ۱۳۹۷، سازمان حفاظت محیط‌ زیست ۱۰ راس گور ایرانی را از پارک ملی توران به پارک ملی کویر مرکزی منتقل کرد تا به زادآوری آن‌ها در شرایط اسارت کمک کند اما یکی از گورها در ابتدای عملیات تلف شد و پس از عملیات زنده‌گیری نیز دو راس دیگر تلف شدند. دو گور هم هنگام انتقال به پارک ملی کویر مردند. در نهایت، بنا بر اعلام سازمان حفاظت‌ محیط‌ زیست، یک راس گور نر و سه راس گور ماده با کامیون به پارک ملی کویر مرکزی منتقل شدند. در حال حاضر نیز آن‌طور که ابدالی می‌گوید، ۴۲ راس گور ایرانی در شرایط اسارت قرار دارند و بنا نیست تعداد آن‌ها افزایش پیدا کند.

خلاصه آنچه در ایران برای گونه‌های در معرض انقراض اتفاق می‌افتد، این است که با هدف تکثیر از طبیعت جدا می‌شوند اما در شرایط اسارت یا تلف می‌شوند یا توان زادآوری خود را از دست می‌دهند. تلف شدن گورخرهای ایرانی در عملیات زنده‌گیری، از بین رفتن توله‌یوزهای آسیایی و سزارین «ایران» که شانس بارداری مجدد او را کاهش داد، این موضوع را اثبات می‌کند.

مسئولان سازمان حفاظت‌ محیط‌ زیست در گفت‌وگو با رسانه‌های داخلی، به‌تناوب ادعا می‌کنند که برای حفاظت از گونه‌های در حال خطر اقدام‌های موثری انجام داده‌اند. غلامرضا ابدالی نیز در مصاحبه اخیر خود، از مکان‌یابی برای احداث مراکز جدید به منظور حفاظت بیشتر از گور ایرانی و قصد این سازمان برای انتقال تعدادی از گورها از استان کرمان به سایت پارک ملی کویر در سمنان خبر داد.

گورخر ایرانی زیرگونه‌ای از گور آسیایی و بزرگ‌ترین پستاندار ایران است که در گذشته، جمعیت آن در خاورمیانه، آسیای میانه و چین بسیار زیاد بود اما اکنون در فهرست گونه‌های در معرض خطر «اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت» و جزو گونه‌های در آستانه انقراض طبقه‌بندی شده است.

کارشناسان حیات‌ وحش می‌گویند به‌موازات اقدام‌هایی که برای تکثیر گونه‌های در معرض خطر در شرایط اسارت انجام می‌شود، حفاظت از زیستگاه‌های آنان نیز باید در اولویت قرار بگیرد.

روز ۱۴ مرداد، یک توله‌یوز ماده در جاده عباس‌آباد استان سمنان در اثر تصادف کشته شد. در پی تلف شدن این توله‌یوز، مرتضی پورمیرزای، مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی، بر ضرورت ایمن‌سازی جاده‌ها و زیستگاه‌های حیات‌ وحش تاکید کرد و گفت در کنار سازمان‌ حفاظت محیط‌ زیست، وزارت راه و شهرسازی و پلیس راهور نیز باید در این راستا، اقدام‌هایی انجام دهند.

حسن اکبری، معاون محیط‌ زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط‌ زیست، پیش‌تر به‌صراحت اعلام کرد که در نیم‌قرن اخیر، ۷۰ درصد گونه‌های برجسته حیات‌ وحش در ایران از بین رفته‌اند و بسیاری از گونه‌ها در لبه پرتگاه انقراض قرار دارند.

سازمان حفاظت محیط‌ زیست سال ۱۳۹۲ در گزارشی اعلام کرد که دست‌کم ۷۴ گونه از حیات‌وحش ایران در سیاهه قرمز اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت قرار گرفته‌اند. گوزن زرد ایرانی، گورخر آسیایی، فوک خزری، هوبره، پلنگ، خرس سیاه آسیایی، تمساح پوزه‌کوتاه، نهنگ آبی و نهنگ باله‌ای از آن جمله‌اند.