عصر روز ۲۹ اوت ۲۰۲۱، هواپیمای بدون سرنشین نیروی هوایی آمریکا به گمان اینکه خودرو حامل مواد انفجاری داعش را هدف قرار داده است، خودرو سفیدرنگی را که کودکان و اعضای خانواده زمری احمدی، امدادگر افغان، در آن بودند، در سه کیلومتری فرودگاه کابل، هدف حمله موشکی قرار داد. در این حمله، احمدی با ۹ عضو خانوادهاش کشته شدند. دولت آمریکا پس از آنکه پذیرفت این حمله ناشی از یک اشتباه در شناسایی هدف بود، وعده داد که تمام اعضای باقیمانده خانواده احمدی را به آمریکا منتقل کند. با این حال، همسر و دختر زمری احمد که تنها افراد باقیمانده از خانواده ۶ نفری او هستند، هنوز در کابلاند و دیگر برادران و خواهرانش نیز در کابل و قطر در انتظار برای انتقال به آمریکا به سر میبرند.
ایمل احمد، برادر زمری احمدی که دختر سه سالهاش به اسم «ملکه» در این حادثه کشته شد، به ایندیپندنت فارسی گفت: تاکنون دو برادر احمدی که یکی از آنها دو پسر و یک دخترش را از دست داده است، به آمریکا منتقل شدهاند، اما همسر و دختر زمری احمدی هنوز در کابلاند. او تصریح کرد: «همسر، دختر و یک خواهر زمری احمدی، بهدلیل نداشتن گذرنامه هنوز در کابلاند و موفق نشدهاند گذرنامه بگیرند. رفتن آنها به آمریکا بدون گذرنامه ممکن نیست.» این در حالی است که در روند تخلیه نظامی آمریکا از افغانستان، انبوهی از مردم بنا به شرایط خاص، بدون داشتن گذرنامه سوار هواپیماهای نیروهای آمریکایی شدند که افغانستان را ترک میکردند.
ایمل احمدی که همراه با همسر و فرزندان باقیماندهاش بهتازگی به قطر رسیدند، گفت که او پیش از حادثه کشته شدن اعضای خانوادهاش، بهدلیل فعالیت قبلیاش در نهادهای تحت حمایت آمریکا، درخواست ویزای ویژه مهاجرت (SIV) کرده و واجد شرایط شناخته شده بود. اما پس از اتفاقی که برای برادر او و ۹ عضو دیگر خانوادهاش افتاد، رفتن او به آمریکا به تعویق افتاد و اکنون او با خانوادهاش در اقامتگاه پناهجویان در قطر منتظر ویزای آمریکا است. احمدی گفت که دولت آمریکا تاکنون بابت کشته شدن ۱۰ عضو خانواده او، هیچ گونه غرامتی پرداخت نکرده است. او تصریح کرد: «آمریکاییها ظاهرا پذیرفتهاند که غرامت بپردازند، اما در مورد مبلغ آن چیزی نگفتهاند و هنوز روند پرداخت آن نیز طی نشده است.»
ایمل احمدی، پیشرفت روند انتقال خانوادهاش به آمریکا و پرداخت غرامت برای کشته شدن ۱۰ عضو خانواده اش را آهسته و زمانبر توصیف کرد. او گفت: «پرونده خانواده ما در دولت آمریکا را وکلای مدافع آنها پیگیری میکنند، اما روند به کندی پیش میرود.»
حمله هوایی به خانه زمری احمدی چگونه رخ داد؟
در حمله هوایی نیروهای آمریکایی که درست یک روز پیش از خروج کامل آنها از افغانستان رخ داد، زمری احمد با سه پسرش به اسمهای ضمیر، فیصل و فرزاد، دو پسر و یک دختر از برادر کوچکش (رومل احمدی) به نامهای آروین، بنیامین و آیت، یک دختر سه ساله از برادر دیگرش (ایمل احمدی) به اسم ملکه، یک پسر ۲۸ ساله ازخواهر زمری به نام ناصر و یک کودک دو ساله دیگر به اسم سمیه از بستگانشان که مهمان آنها بودند، کشته شدند.
سه روز پیش از این حمله (۲۶ اوت)، یک بمبگذار انتحاری، خودش را در میان انبوه جمعیت در ورودی فرودگاه کابل منفجر کرد و باعث کشته شدن حدود ۱۷۰ نفر از جمله ۱۳ سرباز نیروهای آمریکایی شد. نیروهای هوایی آمریکایی پس از آن، بهدنبال کنترل حملات داعش در کابل، روز ۲۹ اوت، با یک هواپیمای بدون سرنشین مشغول گشتزنی در آسمان کابل بودند که به خودرو سفید رنگ زمری احمدی مشکوک شدند.
ایمل احمدی گفت: «در آن روزها، بهدلیل نداشتن برق، در خانه با کمبود آب مواجه بودیم. زمری روزانه با بشکهها از دفتر کارش آب میآورد.» بشکههای زرد رنگ که در اصل بشکههای حاوی روغناند، در افغانستان بهعنوان یکی از نشانههای فعالیتهای تروریستی و بمبگذاری معروفاند. داعش و طالبان معمولا در بمبگذاریها از بشکههای زرد رنگ روغن برای جابجایی مواد انفجاری استفاده میکردند. هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی نیز با دیدن بشکههای زردرنگ که زمری آن را از دفترش بیرون آورده و در داخل خودرو قرار داده بود، به او مشکوک شدند و او را دنبال کردند.
ایمل احمد گفت: «حدود ساعت ۵ عصر بود، برادرم از دفتر به خانه رسید، کودکان طبق معمول به طرف خودرو او دویدند و سوار شدند، پسر ۱۲ ساله زمری به اسم فرزاد، پشت فرمان نشست که به کمک پدرش خودرو را در داخل حیاط پارک کند و در همین لحظه موشک آمریکایی از بالا به خودرو اصابت کرد و همه سرنشینان خودرو و کسانی که در اطراف آن بودند را تکهتکه کرد.»
ایمل احمدی که هنوز داغ از دست دادن دختر سه ساله و ۹ عضو دیگر خانوادهاش را در سینه دارد، در مورد برادر کوچکاش، رومل احمدی، گفت: «او سه فرزند داشت، دو پسر و یک دختر که همه خردسال بودند. در این حمله هر سه فرزند او کشته شدند. اکنون او و همسرش به تنهایی در آمریکا زندگی میکنند.»
پاسخ ارتش آمریکا به این اشتباه جبرانناپذیر چه بود؟
نیروی هوایی آمریکا در آغاز مدعی بودند که خانه اعضای داعش و خودرو حامل مواد انفجاری را هدف قرار دادند. اما بعدا با مرور تصاویری که دوربینهای هواپیما ضبط کرده بود، تصدیق کردند که خانه یک شهروند عادی را هدف قرار دادند و دستکم هفت کودک را کشتند.
وزیر دفاع آمریکا در آن زمان، از خانواده احمد عذرخواهی کرد و این حمله را یک خطای دید اعلام کرد. او مسئولیت تصمیمگیری در مورد اجرای این حمله را به ژنرال کنت مککنزی، رئیس ستاد ارتش آمریکا، و ژنرال ریچارد دی. کلارک، رئیس فرماندهی عملیات ویژه ارتش آمریکا، واگذار کرده بود. این دو ژنرال آمریکایی پس از تحقیقات، اعلام کردند که یک اشتباه رخ داده است، اما هیچ کس مستحق تنبیه، تنزیل رتبه یا مجازات نیست.
سپهبد سامی سعید، بازرس کل نیروی هوایی ارتش آمریکا، در پایان تحقیقهای خود نتیجه گرفت که آن واقعه در اثر یک رشته اشتباه از جمله ندیدن یک کودک در محل چند دقیقه قبل از بمباران، رخ داد. این مقام ارشد پنتاگون گفت وقتی دادهها و فیلمهای ویدیویی را بررسی کرد، حدود دو دقیقه قبل از آن که پهپاد موشکهایش را شلیک کند، شواهدی از حضور یک کودک در آن نزدیکی پیدا کرد.
با این حال، ارتش آمریکا تصمیم گرفت که هیچ کسی را بهدلیل کشته شدن ۱۰ عضو بیگناه خانواده احمدی تنبیه نکند.
زمری احمدی از سالها پیش به این سو، کارمند یک نهاد امدادگر بینالمللی به نام «تغذیه و آموزش» متعلق به آمریکا بود. استیون کاون، رئیس این سازمان، در آن زمان، تحقیقات پنتاگون را «عمیقا ناامیدکننده و ناکافی» دانست. او به خبرگزاری رویترز گفت: «به گفته بازرس کل، اشتباهی رخ داده است، اما هیچکس اقدام اشتباهی نکرده است، و من متعجبم که این چگونه ممکن است؟»
پس از این حمله که به ظن خنثی کردن حمله داعش انجام شد و باعث کشته شدن ۱۰ شهروند بیگناه شد، گروه داعش یک روز پس از آن حادثه، با حمله موشکی فرودگاه کابل را هدف حمله قرار داد. این گروه یک خودرو حامل موشک را در نزدیکی فرودگاه کابل مستقر کردند و به سمت فرودگاه آتش گشودند.
نیروهای آمریکایی سرانجام در روز ۳۰ اوت، افغانستان را ترک کردند و انبوهی از مردم را در حالیکه بسیاری از آنها اعضای خانواده و بستگانشان را در نتیجه حمله انتحاری ۲۶ اوت، حمله هوایی ۲۹ اوت و حمله موشکی داعش در روز ۳۰ اوت، از دست داده بودند، تنها گذاشتند.
برخی از قربانیان اتفاقهای فرودگاه کابل در دو هفته آغازین به قدرت رسیدن طالبان، راه مهاجرت در پیش گرفتند و روانه کشورهای همسایه شدند؛ برخی هنوز در شرایط دشواری در افغانستان به سر میبرند. از این میان، خانواده احمدی که دولت آمریکا متعهد شده است به آنها غرامت پرداخت کند و آنها را منتقل کند، هنوز بهطور پراکنده در آمریکا، قطر و افغانستان سرگرداناند.