در حالی که مسکو و واشنگتن در مورد این‌که چه کسی راه صدور سند نهایی دهمین نشست «منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای» را سد کرده است، مشاجره می‌کنند، کارشناسان هر دو کشور هشدار دادند که جهان به «لبه پرتگاه هسته‌ای» رسیده است.
کارشناس‌های روس و آمریکایی به شبکه «اسکای نیوز عربی» گفتند که فاجعه هسته‌ای دیگر فقط یک تهدید دوردست نیست و در حال تبدیل به «خطری واقعی» است. «اسکای نیوز عربی» در گزارش خود با هشدار درباره وضعیت هسته‌ای جهان یادآوری کرد که روسیه و آمریکا به ترتیب ۶۳۷۰ و ۵۸۰۰ سلاح هسته‌ای دارند.
دهمین همایش کشورهای عضو پیمان «منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای» (ان‌پی‌تی) روز جمعه پس از چهار هفته مذاکره و مجادله در مقر سازمان ملل در نیویورک در حالی خاتمه یافت که اختلافات طرفین باعث شد صدور سند نهایی ممکن نباشد. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، در این مورد ابراز ناراحتی کرده است. به گفته سازمان ملل، اعتراض روسیه به متن پیشنهادی در مورد کنترل این کشور بر تجهیزات هسته‌ای اوکراین دلیل اصلی عدم رسیدن به توافق بوده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
موضوع اصلی اختلاف روایت‌های مختلف از نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیا در خاک اوکراین است که مسکو و کی‌اف به یکدیگر اتهاماتی متقابل در مورد حمله به آن می‌زنند. اعتراض روسیه به روایتی که در متن سند نهایی آمده بود، باعث شد امکان اجماع در همایش نیویورک میسر نباشد. آندری بلوسوف، معاون هیات روسیه در همایش، گفت: «اظهارات غلط و سیاسی‌زده برخی کشورها درباره اوکراین جلوی رسیدن به اجماع بر سر سند نهایی را گرفت.»
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، صبح دوشنبه اعلام کرد که هیاتی از این نهاد دیده‌بان سازمان ملل به زاپوریژیا می‌رود تا وضعیت آن‌را بررسی کند. او در توئیتر تاکید کرد که امنیت اوکراین و ایمنی بزرگترین نیروگاه هسته‌ای اروپا باید تامین شود. این نیروگاه در سال ۱۹۸۰ بنیان‌گذاری شده و همچنان از ۱۰ بزرگترین نیروگاه‌‌های هسته‌ای جهان است. زاپوریژیا ۵.۷ گیگاوات انرژی برق تولید می‌کند و تنها ۵۰۰ کیلومتر با چرنوبیل، جایی که در سال ۱۹۸۶ بدترین حادثه هسته‌ای تاریخ را به خود دید، فاصله دارد. روسیه از ماه مارس در میان حمله به اوکراین کنترل این نیروگاه را به دست گرفته و همچنان نیز آن‌را به دست دارد.
چین و هلند از کشورهایی‌اند که نارضایتی خود از به نتیجه نرسیدن همایش نیویورک را اعلام کردند. صدور سند نهایی تنها با توافق بین تمام ۱۹۱ کشور امضاکننده «ان‌پی‌تی» ممکن است.
«کارزار بین‌المللی لغو سلاح‌های هسته‌ای» نیز ابراز نارضایتی کرد و «انجمن کنترل تسیلحات» در واشنگتن همایش را «فرصتی از دست رفته برای بهبود وضعیت امنیت جهان» خواند.
این اولین ناکامی همایش کشورهای عضو «ان‌پی‌تی» نیست. در سال ۲۰۱۵ هم این همایش نتوانست متن نهای معاهده را تایید کند.
آندری اورلوف و پیتر آلکس، دو کارشناس به ترتیب روس و آمریکایی، در گفتگو با «اسکای نیوز عربی» در مورد خطر هسته‌ای هشدار داده‌اند و ابعاد آن‌را روشن کردند. اورلوف مدعی شد: «تحرکات آمریکا علیه روسیه جهان را به لبه پرتگاه هسته‌ای کشانده است.»
او افزود: «فاجعه هسته‌ای خطری انتزاعی نیست؛ خطری واقعی است که امکان درگرفتن آن در هر تخاصمی از طریق سومحاسبه یا خطا وجود دارد.»
آلکس اما موضع روسیه را «تندرو» خواند و گفت عدم رسیدن به سند نهایی نشان می‌دهد که «جهان در خطر تراژدی هسته‌ای است.» او تاکید کرد که زرادخانه هسته‌ای جهان اکنون به حدود ۱۳ هزار سلاح هسته‌ای می‌رسد.
دبیرکل سازمان ملل نیز در مورد «خطر روزافزون استفاده اشتباهی و یا حاصل سومحاسبه از سلاح‌های هسته‌ای» هشدار داد. سخنگوی گوترش روز شنبه تاکید کرد: «جهان عاری از سلاح‌های هسته‌ای همچنان بالاترین اولویت سازمان ملل در زمینه عدم گسترش تسلیحات است و دبیرکل همچنان اکیدا متعهد به این هدف است.»
