شبکه خبری العربیه در مطلبی درباره رهبری شبکه تروریستی القاعده مینویسد که با گذشت حدود چهار هفته از حمله پهپاد آمریکایی در کابل که به کشته شدن ایمن الظواهری، رهبر ۷۱ ساله القاعده منجر شد، این شبکه تروریستی که اسامه بنلادن آن را بنیان نهاد، هنوز بدون رهبر است.
یکی از نامزدهای عمده برای جانشینی الظواهری، محمد صلاح زیدان است که با نام «سیفالعدل» شناخته میشود. به نوشته العربیه او احتمالا حدود ۶۰ ساله است و در سایه تجربیات تروریستی و نظامی خود، از کهنهسربازان این سازمان تروریستی بینالمللی است. اداره تحقیقات فدرال ایالات متحده آمریکا (افبیآی) او را در فهرست تروریستهای تحت تعقیب در جهان قرار داده و برایش جایزه ۱۰ میلیون دلاری تعیین کرده است.
علی صوفان، مامور سابق افبیآی و کارشناس مبارزه با تروریسم، نوشته است که داستان زندگی سیف العدل - یا آنچه درباره زندگی او میدانیم - شبیه یک «رمان جهادی» است. صوفان میگوید که سیفالعدل از دوران جوانیاش سازمانهای اطلاعاتی خارجی را درباره مرگ خود فریب داده و آنها را به این باور رسانده بود که او از اساس یک فرد دیگر است. چنان که صوفان شرح داده است، تنها سه عکس وجود دارد که ظاهر واقعی سیفالعدل را با چهره باریک و نگاه خالی، نشان میدهد. گفته می شود که نام اصلی او محمد صلاح زیدان است.
سیف العدل کیست؟
العربیه مینویسد سیفالعدل، محمد صلاح زیدان است و در سال ۱۹۸۹ به افغانستان رفت و به القاعده پیوست و با اتکا به تجربیات قبلی و همچنین مشارکت در تاسیس بسیاری از شعبات منطقهای آن، بهویژه در منطقه شاخ آفریقا، در توسعه قابلیت های نظامی القاعده نقشی مهم ایفا کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این احتمال وجود دارد که سیفالعدل با پیوستن به یگان ویژه ارتش مصر، تجربه کار با مواد منفجره و فعالیت اطلاعاتی را به دست آورد. گفته میشود که او شاید در اواخر دهه ۱۹۸۰ برای مبارزه با اشغال شوروی به افغانستان سفر کرده باشد؛ تقریبا در همان زمانی که القاعده در افغانستان، و در منطقه مرزی با پاکستان تاسیس شد.
العربیه به نقل از اسفندیار میر، کارشناس موسسه صلح ایالات متحده، مینویسد که آن زمان در افغانستان دورهای «بسیار مبهم» است و از سوی دیگر، نشانههای زیادی وجود دارد مبنی بر اینکه سیفالعدل در بیشتر دهه ۱۹۹۰ در افغانستان بوده است.
سیفالعدل خیلی زود از نظر سازمانی به مقام دوم، یعنی پس از اسامه بن لادن، رسید و در اردوگاهی در افغانستان کار آموزش را هدایت کرد و اردوگاههای دیگری را در سودان و سومالی تاسیس کرد، و مبنای شاخه «القاعده در شبهجزیره عربستان» را در یمن بنا نهاد.
مخزن اسرار بن لادن
گفته شده است که بنلادن، که در سال ۲۰۱۱ توسط یگان نیروهای ویژه آمریکا در پاکستان کشته شد، درباره تامین امنیت خود به هیچکس غیر از سیفالعدل اطمینان نداشت.
سیف العدل طراح اصلی دو مورد از بزرگترین حملات القاعده بود: اول، حمله به دو سفارت آمریکا در شرق آفریقا که در سال ۱۹۹۸ بیش از ۲۰۰ نفر ر ا به کشتن داد، و دوم، حمله به کشتی آمریکایی «کول» در سال ۲۰۰۰ که طی آن ۱۷ سرباز آمریکایی کشته شدند. پس از حمله ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ و حمله نیروهای آمریکایی به افغانستان، سیفالعدل فرماندهی دفاع از قندهار را بر عهده گرفت. صوفان مینویسد: «او ثابت کرد که یک رهبر نظامی بسیار مقاوم و مدبر است.»
چنانکه اسفندیار میر نوشته است، سیفالعدل سپس به ایران گریخت و یک دهه را عمدتا تحت حصر خانگی در تهران گذراند تا این که در سال ۲۰۱۰ در جریان تبادل زندانیان آزاد شد.
به گفته ادموند فیتون-براون، رییس هیئت کارشناسان سازمان ملل متحد در عرصه مبارزه با القاعده، احتمالا المصری هنوز در ایران است. همچنین به احتمال زیاد عبدالرحمن مغربی اهل مراکش نیز در تهران اقامت دارد. المغربی نیز، به عنوان مدیر مهمترین پلتفرم رسانهای القاعده، نامزدی بالقوه برای مقام خالی رهبری این سازمان است.
در حال حاضر خطر القاعده کمتر از داعش تلقی میشود، و گزارش کارشناسان سازمان ملل متحد در ماه ژوئیه چنین آمده است: «[القاعده] یک تهدید بینالمللی از پناهگاه خود در افغانستان تلقی نمیشود.» در این گزارش آمده است که القاعده «توانایی انجام عملیات خارجی را ندارد.»
گزارش فوق میافزاید اجرای حملات این سازمان در خارج از افغانستان بعید است و القاعده مایل نیست که برای طالبان که اکنون بر کشور حکومت میکنند، مشکل ایجاد کند. این گزارش حاکی است که هدف نهایی القاعده این است که بار دیگر در صف اول جهاد جهانی دیده شود. اگر سیفالعدل بتواند در گام اول ایران را ترک کند یا این که از آنجا شبکه را هدایت کند، این هدف ممکن است محقق شود. فیتون براون میگوید: «ایران ممکن است به او اجازه خروج ندهد.»
العربیه مینویسد که ایران قبل از حملات ۱۱ سپتامبر به برخی اعضای القاعده پناه داده بود. القاعده امروز به مراتب قویتر از ۲۰ سال پیش و زمان حملات ۱۱ سپتامبر است.
بنا به گزارش سازمان ملل متحد، القاعده بر خلاف داعش، اعضای فراوانی در اروپا دارد، و بنا بر تخمینهای مربوط به سال گذشته، این سازمان بیش از ۳۰ الی ۴۰ هزار عضو در سراسر جهان دارد که شعباتی از القاعده را از خاور نزدیک گرفته تا جنوب آسیا و شبهجزیره عربستان دارند و برخی از خطرناکترین گروهها را در آفریقا اداره میکنند.