با اینکه اسرائیل و لبنان یکدیگر را به رسمیت نمیشناسند، اختلاف مرزی این دو کشور مدتها است به شیوهای دیپلماتیک و با میانجیگری آمریکا پیش رفته است و به نظر میرسد حصول توافق اگر هم قریبالوقوع نباشد ممکن است. اما در خاورمیانه پیشبینیناپذیر همیشه عاملی وجود دارد که اوضاع را پیچیده کند. این بار: حزبالله لبنان، بزرگترین گروه شبهنظامی غیردولتی جهان که مورد حمایت گسترده حکومت ایران قرار دارد.
کارشناسان نظامی حالا میگویند تهدیدهای حزبالله علیه میدان گازی کاریش را باید جدی گرفت و این عامل میتواند تنشهای مرزی را بالا ببرد. در روزهای گذشته احتمال درگیری جدی نظامی اسرائیل با حزبالله که از پس از جنگ ۲۰۰۶ تاکنون سابقه نداشته مطرح شده است.
سرلشکر آخارون خالیوا، رئیس اداره اطلاعات نظامی ارتش اسرائیل، روز سهشنبه گفت: «ما به تصمیمگیرندگان در مورد احتمالا بالا گرفتن درگیریها در منطقه اطلاع دادهایم. امیدوارم نصرالله اگر تصمیم به حرکت داشته باشد پاسخ اسرائیل را دستکم نگیرد.» این چهره نظامی در همایش «موسسه بینالمللی مقابله با تروریسم» در دانشگاه رایشمن واقع در شهر هرتزلیا در مرکز اسرائیل، صحبت کرد.
بالارفتن تنشها در حالی است که مذاکرات بیروت و تلآویو در مورد مرز دریاییشان به درازا کشیده است. آموس هوکستین، دیپلمات آمریکایی ناظر بر مذاکرات، هفته گذشته پس از چند بار سفر به لبنان و اسرائیل گفت که زمان بیشتری برای رسیدن به توافق نیاز است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
حزبالله خود را در مرکز این اختلاف مرزی قرار داده است. در ماه ژوئیه بود که ارتش اسرائیل سه پهپاد حزبالله را بر فراز کاریش سرنگون کرد. نصرالله همواره گفته است که این گروه شبهنظامی مدافع منافع دریایی لبنان خواهد بود؛ این گروه البته این عمل اسرائیل را تلافی نکرد.
یائیر لاپید، نخستوزیر اسرائیل، هفته گذشته، ضمن شرکت در مراسم فارغالتحصیلی افسران نیروی دریایی گفت: «ما این حضور را نمیپذیریم و نمیگذاریم ایران و گروههای نیابتیاش بازیگر محوری در حیطه دریایی ما باشند.»
دکتر عمر دوستری، کارشناس راهبردهای نظامی و امنیت ملی و پژوهشگر «موسسه راهبرد و امنیت اورشلیم»، در گفتوگو با آژانس خبری مدیا لاین گفت: «از یک طرف، حزبالله علاقهای به جنگ علیه اسرائيل ندارد که به علت عامل بازدارندگی است که اسرائیل در سال ۲۰۰۶ به آن رسید و همچنین، بهدلیل تهدیدهای مقامهای ارشد اسرائیل که گفتهاند به زیرساختهای غیرنظامی در آن کشور حمله گسترده میکنند. از طرف دیگر، حزبالله میخواهد تصویر خود را بهعنوان مدافع لبنان و سازمان واقعی پاسدار منافع سیاسی، امنیتی و اقتصادی لبنان تقویت کند. در نتیجه، امکان واقعی بالا گرفتن تنشها بین دو طرف وجود دارد.»
دوستری افزود: «حملههای حزبالله علیه ارتش اسرائیل در سالهای گذشته بدون پاسخ درخور از طرف اسرائیل خاتمه یافتهاند. عامل بازدارندگی طبیعتا پابرجا است، اما طی سالها تنزل یافته و تضعیف شده است.»
برخی کارشناسان باور دارند عامل بازدارندگی که سالها است جلو درگیری حزبالله و اسرائيل را گرفته است به تدریج از میان میرود. ساریت زِهاوی، افسر اطلاعاتی سابق ارتش اسرائیل و مدیر کل «مرکز پژوهش و آموزش آلما» که متخصص چالشهای امنیتی اسرائیل در مرزهای شمال است، گفت: «تهدیدهای نصرالله جدیاند. معلوم نیست جنگ تمامعیار میخواهد یا عملیاتی نقطهای که خطر تبدیلش به جنگ وجود دارد.»
جنگ سال ۲۰۰۶ زمانی آغاز شد که حزبالله طی عملیاتی وارد مرزهای اسرائیل شد و دو سرباز این کشور را ربود. پاسخ اسرائیل حزبالله را غافلگیر کرد. جنگی که در پی آن صورت گرفت، بیش از یک ماه طول کشید و بیش از ۱۰۰۰ لبنانی که عمدتا غیرنظامی بودند، کشته شدند. حملههای هوایی اسرائيل در ضمن، زیرساختهای لبنان را بهشدت ویران کرد. بیش از ۱۶۰ اسرائیلی هم کشته شدند که بیشترشان سرباز بودند.
زهاوی گفت: «اگر نصرالله تهدید خود را عملی کند و به زیرساختهای گاز اسرائیل حمله کند، روشن است که اسرائیل مجبور خواهد بود با تمام توان تلافی کند.»
این کارشناس نظامی با توجه به شرایط لبنان افزود: «اوضاع سیاسی و اقتصادی بیثبات است و در لبنان انتقادهای بسیاری به حزبالله مطرح است. حزبالله باید راهی برای توجیه موجودیت خود پیدا کند.»
دوستری در این مورد گفت: «این سازمان در سال گذشته نتوانست آنقدر که میخواهد بر نظام سیاسی در لبنان تاثیر بگذارد.»
زهاوی افزود: «سناریوی محتمل این است که حزبالله به زیرساختهای گاز اسرائیل حمله کند. از آن به بعد، اوضاع شاید از کنترل خارج شود.»