مهسا (ژینا) امینی، دختر ۲۲ ساله اهل سقز که ماموران گشت ارشاد او را عصر روز سه‌شنبه ۲۲ شهریور در بزرگراه حقانی دستگیر و به بازداشتگاه وزرا منتقل کردند، با سطح هوشیاری ۳ درصد در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان کسری واقع در خیابان الوند تهران بستری است. خانواده و اقوام مهسا شایعه‌های مربوط به مرگ او را تکذیب کرده‌اند و درعین‌حال می‌گویند که مهسا وضعیت مساعدی ندارد.

مرکز اطلاع‌رسانی پلیس تهران روز پنجشنبه، با انتشار اطلاعیه کوتاهی ادعا کرد که مهسا امینی هنگام حضور در یک «کلاس توجیهی» درباره حجاب، «ناگهان» دچار عارضه قلبی شد. نیروی انتظامی همچنین ادعا کرد که این دختر جوان «بلافاصله» با آمبولانس به بیمارستان منتقل شده است.

روایت شاهدان عینی و زنان دیگری که همراه مهسا بازداشت شده بودند، با ادعاهای نیروی انتظامی متفاوت است؛ به گفته آنان، مهسا در خودرو گشت ارشاد با ماموران درگیر شد و در بازداشتگاه هم مورد ضرب ‌و جرح قرار گرفت. پس از آن هم با وجود اینکه حال وخیم او از رخسارش مشخص بود، ماموران بی‌اعتنایی کردند و در نهایت هم با جیغ‌ و داد و اعتراض دیگر زنان بازداشتی، او را با آمبولانس به بیمارستان فرستادند.

یکی از نزدیکان خانواده امینی به سازمان حقوق بشری هه‌نگاو گفت:«ژینا در حین بازداشت با باتوم مورد ضرب و شتم قرار گرفته و از ناحیه سر نیز به‌شدت مجروح شده است و اکنون با سطح هوشیاری ۳ تحت مراقبت‌های ویژه پزشکی قرار دارد.»

به گفته این منبع، «پزشکان بیمارستان کسری از بهبودی مهسا قطع امید کرده‌اند».

بر اساس این گزارش، اعضای خانواده امینی را به اتاقی که ژینا در آن بستری است راه داده‌اند، اما به آنها اجازه فیلمبرداری نمی‌دهند. آنان در تماس با بستگان خود گفته‌اند که آثار ورم و کبودی بر صورت و بدن مهسا ‌مشاهده می‌شود.

خانواده امینی همچنین تهدید شده‌اند که با رسانه‌های خارجی مصاحبه نکنند، اما کیارش، برادر مهسا می‌گوید چیزی برای از دست دادن ندارد. دایی او نیز روز پنجشنبه به خبرنگار روزنامه اینترنتی فراز گفت: «مغزش که از کار افتاده بود. قلبش هم حالا دیگر نیمه فعال شده و کلیه‌هایش هم دیگر کار نمی‌کنند. دکتر‌ها گفتند فقط دعا کنید.»

وقتی پسردایی مهسا به خبرنگار گفت که ما به شما اعتماد داریم، دایی او حرفش را قطع کرد و گفت: «من به شما اعتماد نداشتم هم همه حرف‌ها را می‌زدم. ترسی از کسی نداریم. اینجا ما طلبکاریم.»

او این را نیز گفت که «امروز نوبت دختر ما بود، فردا نوبت دختران دیگر».

گفته می‌شود که فرمانده پلیس تهران در بیمارستان کسری در پاسخ به اعتراض‌های خانواده امینی به آنان گفته است که «سپرده‌ایم به شما شام و ناهار بدهند و هزینه‌های بیمارستان را نیروی انتظامی تقبل کرده است.»

این سخنان موجی از خشم را در میان کاربران رسانه‌های اجتماعی به دنبال داشت.

تا لحظه تنظیم این گزارش، هشتگ «مهسا امینی» بیش از ۱۹۵ هزار مرتبه در توییتر فراگیر شده است و هزاران کاربر ایرانی اتفاقی را که برای این دختر جوان رخ داد مصداق بارز «جنایت حکومت علیه شهروندان» دانستند و مقام‌های حکومت ایران را «جنایتکار» نامیدند. هشتگ‌های «گشت ارشاد» و «حجاب اجباری» نیز بار دیگر در رسانه‌های اجتماعی فراگیر شد.

تاکنون هیچ‌یک از مقام‌های جمهوری اسلامی ایران درباره این موضوع اعلام نظر نکرده‌اند. جلیل رحیمی جهان‌آبادی در میان نمایندگان مجلس وعده پیگیری موضوع در مجلس را داد و در توییتی نوشت: «امنیت جانی مردم مقدم بر هر ارشادی است».

اگرچه مقام‌های ارشد نیروی انتظامی تاکنون درباره مهسا امینی سکوت کرده‌اند، اما افراد و رسانه‌های وابسته به حکومت در رسانه‌های اجتماعی از پلیس دفاع می‌کنند؛ خبرگزاری فارس روز پنجشنبه مهسا امینی را «زنی هنجارشکن» نامید و کاربران حکومتی نیز ادعای پلیس را مبنی بر اینکه مهسا هنگام حضور در «کلاس آموزشی» دچار عارضه قلبی شده است، تکرار کرده‌اند و مدعی‌اند که فیلم این کلاس به‌زودی منتشر می‌شود.

در نقطه مقابل، کاربران مستقل چنین استدلال کرده‌اند که حتی اگر مهسا هنگام حضور در کلاس از هوش رفته باشد باید دید قبل از آن یعنی در خودرو گشت ارشاد و بازداشتگاه وزرا با او چه رفتاری کرده‌اند.

یکی از کاربران پزشک درباره ادعای عارضه قلبی مهسا در کلاس آموزشی در توییتی نوشت: «بنده با بیش از ۲۰ سال سابقه طبابت عرض می‌کنم که امکان نداره یک دختر جوان سالم در اثر شرکت در کلاس آموزشی دچار سکته قلبی یا خونریزی مغزی شود.»

محمدرضا فاضلی نیز که خبر اخراجش از دانشگاه در ماه‌های گذشته خبرساز شد، در توییتی مشابه نوشت: «من ۱۴ سال در کلاس‌های دانشگاه تدریس کردم و دانشجویان را برای سخت‌ترین مباحث و موضوع‌های رشته‌شان آموزش دادم و توجیه کردم، ولی هیچ‌کدام سکته نکردند. از سخت‌گیرترین همکارانم هم نشنیدم دانشجویی با آموزش سکته کرده باشد. شرم‌آور نباشید.»

در سایه سکوت معنادار مقام‌های فعلی حکومت، برخی مقام‌های پیشین جمهوری اسلامی ایران مانند سید محمد خاتمی، محمدرضا عارف و محمدجواد آذری جهرمی درباره مهسا امینی توییت زدند و به آن اعتراض کردند. هرچند که اعتراض آنان نیز واکنش کاربران را در پی داشت و بسیاری آن‌ها را به دست داشتن در «جنایت‌های حکومت» متهم کردند.

خیابان الوند؛ منطقه ممنوعه

اکنون روایت شاهدان عینی حاکی از آن است که جو بیمارستان کسری و محیط پیرامون آن کاملا امنیتی است و ماموران لباس شخصی در محدوده بیمارستان پراکنده‌اند. طی دو روز گذشته بسیاری از کاربران با استفاده از هشتگ «مهسا امینی» خاطره دستگیری‌شان به دست ماموران گشت ارشاد را روایت کردند و برخی آن را «گشت کشتار» نامیدند، در میان عکس‌هایی که از مهسا منتشر شد نیز عکسی که دخترخاله او از یک ساعت قبل از دستگیری منتشر کرد، واکنش‌‌های زیادی به دنبال داشت.

کاوه آینده ایران‌زمین

طی دو روز گذشته سازمان‌های حقوق بشری و افراد برجسته نیز به ماجرای مهسا امینی واکنش نشان دادند؛ کمپین حقوق بشر در ایران این واقعه را «جنایت» خواند و علی کریمی، عضو پیشین تیم ملی ایران نام مهسا را هشتگ زد و در توییتی نوشت: «کاوه آینده ایران‌زمین زن است.»

او صبح روز جمعه نیز در یک استوری با انتشار تصویری از مهسا نوشت: «فرزندان آن‌ها می‌روند، فرزندان ما می‌میرند.»

لیا رمینی، بازیگر مشهور آمریکایی با انتشار عکسی از مهسا در حساب شخصی‌اش نوشت: «مهسا به دلیل شکنجه مقام‌های حکومت در کما است و این واقعیت که او به دلیل حجاب دستگیر شد، واقعه را هولناک‌تر می‌کند.»

نازنین بنیادی، هنرپیشه ایرانی‌تبار، توییت لیا رمینی را با هشتگ مهسا امینی بازنشر کرد.

رضا کیانیان با انتشار عکسی از انسیه خزعلی که گفته بود «چیزی به نام گشت ارشاد نداریم»، به این واقعه واکنش نشان داد و به زندگی فرزند این مقام دولت رئیسی در خارج از کشور کنایه زد.

مهدی یراحی، خواننده، مونا برزویی و فاطمه اختصاری، شاعر، پانته‌آ بهرام، احسان کرمی و پرستو صالحی، بازیگر نیز از دیگر افرادی مشهوری بودند که به این واقعه واکنش نشان دادند.

علی مجتهدزاده، حقوقدان، در یادداشتی ابعاد حقوقی اطلاعیه نیروی انتظامی را درباره مهسا امینی واکاوی کرد و نوشت: «پلیس به‌عنوان نهادی که وظیفه آن ارتباط مستقیم با حاکمیت قانون در جامعه دارد، باید بپذیرد در این مورد فعلا در مظان اتهام است و رفع این اتهام تنها به سبب ارائه مدارک و اسناد مستدل در محضر دادگاه ممکن خواهد بود، نه صدور اطلاعیه و بیانیه.»

به گفته این وکیل دادگستری، ماجرای مهسا امینی نیازمند طی فرایند دادرسی و تعیین تکلیف میزان قصور ماموران و دستگاه‌های مرتبط است و خانواده او به‌طور کامل حق و امکان طرح شکایت در این مورد را دارند. مضاف بر آن، دادستان نیز وفق مسئولیت قانونی‌اش و اینکه اتفاق رخ داده، افکار عمومی جامعه را متاثر کرده است، ‌باید راسا برای شروع تحقیقات و پیگرد‌های قانونی در این زمینه اقدام کند.

برخورد خشونت‌آمیز با مهسا امینی و دیگر زنان به بهانه حجاب، مسئله‌ای نیست که بتوان آن را در حد رفتار ماموران گشت ارشاد تقلیل داد؛ در ماه‌های اخیر مقام‌های ارشد پلیس و برخی امام‌جمعه‌ها به‌صراحت زنان را تهدید کردند که در صورت رعایت نکردن حجاب حتی در صحنه تنبیه می‌شوند.

احمد علم‌الهدی، نماینده علی خامنه‌ای در مشهد، از شهروندان خواست در برخورد با «زنان بدحجاب» آتش به اختیار عمل کنند و منتظر نیروی انتظامی نمانند. محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشور نیز در سخنانی به‌صراحت گفته بود حجاب، خط قرمز جمهوری اسلامی ایران است.

حسین اشتری، فرمانده کل نیروی انتظامی ایران، اوایل سال جاری افرادی را که طبق ادعای او «کشف حجاب» می‌کنند، تهدید کرد و گفت ماموران پلیس اجازه دارند با این افراد برخورد کنند.

قاسم رضایی، جانشین او در ناجا، نیز گفت که افراد بدحجاب در صحنه تنبیه می‌شوند. به‌تازگی نیز حسین عشاقی، استاد حوزه علمیه قم مدعی شد که به‌کارگیری نیروی قهرآمیز برای با حجاب کردن زنان سند قرآنی دارد.