دو منبع مطلع به رویترز گفتهاند که آمریکا معافیت از تحریمهای هستهای ایران را تمدید میکند تا شرکتهای روسی، چینی و اروپایی بتوانند با ادامه همکاری با ایران در تاسیسات هستهای اش، دستیابی به سلاح هستهای را برای تهران دشوارتر کنند. بازه زمانی ۹۰ روزه معافیت از تحریمهای نفتی هفتم آبانماه به پایان رسیده و آمریکا هنوز به طور رسمی تصمیم خود را اعلام نکرده است.
معافیت از تحریمهای هستهای ایران آخرین بار سه ماه قبل در نهم مردادماه به طور محدودتری تمدید شد. به این ترتیب شرکتهای غیر آمریکایی در طول این مدت میتوانستند با سازمان انرژی اتمی ایران در فعالیتهای هستهای غیر تسلیحاتی همکاری کنند.
حضور کارشناسان بریتانیایی و چینی برای مدرنسازی راکتور اراک یکی از این همکاریها است که با استناد به معافیت از تحریمها، در حال انجام است. نکتهای که سفیر بریتانیا در تهران برای اثبات پایبندی کشورش به برجام اخیرا به آن اشاره کرده بود. شرکت ملی هستهای چین و شرکت روساتم روسیه نیز در اراک و فورود با ایران همکاری میکنند. همچنین روساتم سوخت نیروگاه هستهای بوشهر را تامین میکند.
تمدید معافیت از تحریمهای هستهای در حالی که آمریکا اخیرا با همکاری شش کشور عربی تحریمهای جدیدی علیه اشخاص حقیقی و حقوقی مرتبط با حزبالله در ایران وضع کرده، میتواند به معنی باز نگهداشتن در دیپلماسی از سوی واشینگتن باشد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این در حالی است که سناتور تد کروز و لیندزی گراهام طرحی را تهیه کردهاند که در آن از رئیسجمهور آمریکا میخواهند معافیت از تحریمهای هستهای ایران را تمدید نکند.
دولت آمریکا در مردادماه همزمان با اعلام تحریم محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران،اعلام کرد که همچنان معافیت از تحریمهای هستهای را حفظ میکند. در شرایطی که معافیت از تحریمهای نفتی در اردیبهشتماه لغو شد و ایالات متحده روز به روز دسترسی جمهوری اسلامی به منابع مالی را دشوارتر میکند، تمدید معافیت از تحریمهای هستهای میتواند امتیازی برای اروپا هم به شمار برود که در حال چانهزنی با ایران برای حفظ برجام است.
این در حالی است که موعد برداشته شدن گام چهارم در مسیر کاهش تعهدات هستهای (۱۵ آبان) به زودی فرا میرسد و تهران هنوز اعلام نکرده که در این مرحله چه محدودیتهایی را در تعهدات خود نسبت به برجام ایجاد خواهد کرد.
تهران در واکنش به خروج آمریکا از برجام و بیتفاوتی اروپا در اردیبهشتماه اعلام کرد که در بازههای زمانی دو ماهه،تعهدات خود را در برجام به طور مرحلهای اما در چارچوب برجام کاهش میدهد.
آیتالله علی خامنهای رهبری جمهوری اسلامی در آخرین موضعگیری خود در مورد فعالیتهای هستهای به مقامات مسئول توصیه کرده بود که با جدیت در جهت توسعه برنامههای هستهای گام بردارند. او همچنین اروپا را نیز مانند آمریکا غیر قابل اعتماد توصیف کرد.
مقامات وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی ایران پیشتر گفته بودند، در صورتی که اروپا به وعدههای خود عمل نکند و توافقی حاصل نشود، گام چهارم برداشته میشود.
تهران بارها اعلام کرده که خواستار فروش نفت و بازگرداندن پول آن است و از اروپا میخواهد این هدف را تحقق بخشد. این در حالی است که کمک به فروش نفت ایران با توجه به تحریمهای آمریکا و خطر مجازات شرکتهای اروپایی، خارج از توان اروپا به نظر میرسد.