همزمان با بیانیه جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا که روز دوم اوت ۲۰۲۲، از کشته شدن ایمن الظواهری، رهبر القاعده، در شهر کابل پایتخت افغانستان خبر داد، رسانهها عکسی از او منتشر کردند که نشان میداد همراه با ویلیام برنز، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیآیای)، بر یک صندوق چوبی تمرکز کردهاند. هفتهها بعد از انتشار این عکس، مشخص شد آنچه در تصویر دیده میشد، ماکت خانه محل سکونت ایمن الظواهری در کابل بود و رسانههای بینالمللی نوشتند که این خانه متعلق به یکی از دستیاران نزدیک سراجالدین حقانی، رهبر شبکه حقانی و سرپرست وزارت داخله (کشور) طالبان، بوده است.
در آن زمان، در مورد عکس منتشرشده جزئیات زیادی در اختیار رسانهها قرار نگرفت، اما حالا سیآیای درباره برنامه ترور الظواهری اطلاعات بیشتری را در دسترس عموم قرار داده است. آسوشیتدپرس در گزارش تازهای، نوشت که در حال حاضر، ماکت این خانه پنج طبقه و دارای سه بالکن در موزه سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا در مقر این سازمان در ویرجینیا قرار دارد.
سیآیای بهتازگی بخشی از این موزه را از حالت طبقهبندیشده خارج کرد. هرچند این موزه هنوز به روی عموم مردم بسته است، مقامهای آمریکایی و خارجی و خبرنگاران توانستهاند از این موزه دیدن کنند.
در کنار ماکت خانه محل سکونت الظواهری، هفت ستاره به یاد هفت کارمند این سازمان که در سال ۲۰۰۹ در مرکز سیآیای در شهر خوست واقع در شرق افغانستان کشته شدند، نصب شده است. ماموریت این افراد جستوجوی ایمن الظواهری در افغانستان بود اما در سال ۲۰۰۹، یک پزشک اردنی که ادعا داشت از محل اختفای ظواهری خبر دارد، به ساختمان سیآیای در خوست وارد شد و جلیقه انتحاری خود را در داخل این ساختمان منفجر کرد و تعدادی از کارمندان سیآیای از جمله هفت مامور مسئول جستوجوی الظواهری، کشته شدند.
پس از کشته شدن هفت مامور سیآیای، ۱۳ سال طول کشید تا این سازمان بار دیگر محل اختفای الظواهری را پیدا کند. ماموران سیآیای هفتهها قبل از آغاز عملیات، ماکت خانهای را که الظواهری در آن ساکن بود، تهیه و بر اساس اطلاعات این خانه، حمله به رهبر القاعده را طرحریزی کردند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
بر اساس گزارشها، مشخص شده بود که خانواده الظواهری نیز در همین خانه سکونت دارند و به همین دلیل نمیشد از موشکهایی استفاده کرد که تمام خانه را ویران میکنند؛ زیرا میتوانست به اعضای خانواده رهبر القاعده که از دید دولت آمریکا بیگناهاند، آسیب وارد کند. در نتیجه بایدن دستور داد از موشکهایی استفاده شود که تلفات را به حداقل برساند. این موشکها همان «هلفایر» (آتش جهنم) بودند.
هلفایر قدرت تخریبی بالای دارد اما آمریکا برای کشتن رهبر القاعده و کاهش تلفات، از نوع اصلاحشده این موشک استفاده کرد که دارای پره بود و همین پرهها کار الظواهری را ساختند.
در موزه سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، در بالای ماکت ساختمان محل سکونت رهبر القاعده در کابل، تفنگ کلاشنیکف مایکل اسپین قرار دارد. او نخستین آمریکایی کشتهشده در افغانستان است. به همین دلیل سیآیای تفنگ او را بهعنوان یادبود نخستین آمریکایی کشتهشده در افغانستان، در این موزه نگه میدارد.
آثار دیگری که سیآیای بهتازگی از حالت طبقهبندی خارج کرده است و بازدیدکنندهها میتوانند به آنها دسترسی داشته باشند، نقاشیهای مفهومی از فیلم جعلی عملیات نجات دیپلماتهای آمریکا از ایران در سال ۱۹۸۰ است. همچنین یونیفرم و لوازم خدمه کشتی گلومار اکسپلورر که در دهه ۷۰ میلادی سعی کرد زیردریایی روسی حامل موشکهای بالیستیک را که در اقیانوس اطلس غرق شده بود، خارج کند، وجود دارد.
این موزه درباره بخشهای تاریک و ناشناخته تاریخ ۷۰ساله سیآیای نیز اطلاعاتی ارائه میدهد؛ مانند نقش این سازمان در اظهارات غلط درباره اینکه عراق سلاحهای کشتارجمعی دارد. اطلاعاتی درباره اعدام و کشتار تعدادی از جاسوسان آمریکا در شوروی سابق نیز موجود است.
حمله به ایمن الظواهری زمانی صورت گرفت که مقامهای آمریکایی بارها اعلام کرده بودند دیگر اشراف اطلاعاتی چندانی بر افغانستان ندارند و این حمله موضع جو بایدن درباره برنامه عملیات «افق دور» را که طرح رصد افغانستان از راه دور است، تا حدی تقویت کرد.
بایدن در دفاع از عملکردش برای خارج کردن نیروهای آمریکایی از افغانستان طرح عملیات «افق دور» را مطرح کرد. بر اساس این طرح، وضعیت در افغانستان با کمک هواپیماهای بدونسرنشین بررسی میشود. اما این مسئله واکنش تند طالبان را در پی داشت.
طالبان پاکستان را مسبب حضور هواپیماهای بدونسرنشین آمریکایی میدانند و چندین بار از پاکستان خواستهاند جلو استفاده آمریکا از حریم هوایی پاکستان برای رسیدن به افغانستان را بگیرد. اما گویا این خواسته زیاد مقبول دولت پاکستان نیست و در نتیجه طالبان هم برای انتقامگیری از پاکستان، به تقویت گروههای تروریستی ضدپاکستان از جمله تحریک طالبان پاکستان و جنبش آزادیخواه بلوچستان متوسل شدهاند.