سوانته پابو، دانشمند سوئدی، روز دوشنبه، سوم اکتبر ۲۰۲۲ (۱۱ مهر)، به دلیل کشفیاتش در مورد تکامل انسان، برنده جایزه نوبل پزشکی شد.

اکتشافات کلیدی سوانته پابو، نگرش جدیدی در مورد سیستم ایمنی بدن و آنچه انسان را منحصر‌به‌فرد کرده است، آشکار کرد. پابو با استفاده از مقایسه کردن ما با «پسرعمو»های منقرض شده‌مان، به این پرسش‌ها جواب داده است.

این جایزه معتبر علمی از سوی هیات داوران بخش پزشکی جوایز نوبل به دلیل «توالی‌یابی ژنوم انسان نئاندرتال و پایه‌ریزی علم دیرینه‌شناسی»، به این محقق و دانشمند سوئدی اعطا شده است.

در بیانیه هیات داوران بخش پزشکی و فیزیولوژی جوایز نوبل آمده است: «یافته‌های او [سوانته پابو] با آشکار و متمایز کردن تفاوت‌های ژنتیکی میان انسان‌های کنونی و انسان‌های منقرض‌شده، به مبنایی برای کشف راز آنچه ما انسان‌ها را چنین موجودات منحصربه‌فردی ساخته، بدل شده است.»

 استخوان‌های نئاندرتال‌ها نخستین بار در اواسط قرن ۱۹ کشف شدند، اما با گشودن رمز «دی‌ان‌ای» آن‌ها بود که دانشمندان توانستند به درک کاملی از پیوندهای بین گونه‌های انسان دست یابند. جامعه علمی اغلب کد «دی‌‌ان‌ای» را به مثابه کد زندگی معرفی می‌کنند.

آنا ودل، رئیس کمیته نوبل، گفت: «پابو و تیم او نیز به طرز شگفت‌آوری دریافتند که انتقال ژن از نئاندرتال‌ها تا هومو‌ساپین‌ها (انسان نوین) جریان داشته است و نشان می‌دهد که در دوره‌هایی، با هم آمیزش داشته‌اند و بچه‌دار شده‌اند.»

این انتقال ژن بین گونه‌های «هومینین»، بر چگونگی واکنش سیستم ایمنی انسان‌های مدرن به عفونت‌ها، مثلا ویروس کرونا، تاثیر می‌گذاشته است. مردم خارج از آفریقا یک تا دو درصد ژن‌های نئاندرتال دارند.

پابو و تیمش موفق شدند از استخوان انگشت کوچکی که در غاری در سیبری یافت شد، «دی‌ان‌ای» استخراج کنند. این کشف، به رسمیت شناختن گونه جدیدی از انسان‌های باستانی را رقم زد که آن‌ها را «دنیسوان‌ها» نامیدند.

مجمع نوبل در موسسه کارولینسکای سوئد هر سال داوری و انتخاب برگزیده نهایی جایزه پزشکی این نهاد را بر عهده دارد.