«سازمان بین‌المللی مهاجرت» (IOM)، در گزارش جدیدی که روز سه‌شنبه، ۲۵ اکتبر (سوم آبان) منتشر کرد، اعلام کرد که از آغاز سال ۲۰۲۱ تا اکتبر سال جاری میلادی، دست‌کم پنج هزار و ۶۸۴ نفر از مهاجران و پناهجویان، جان خود را در مسیر رسیدن به اروپا از دست داده‌اند. این مرگ‌و‌میرها در مسیر دریای مدیترانه، مرزهای زمینی اروپا، و داخل این قاره رخ داده است. ۲۷۰ مورد از قربانیان مندرج در این آمار، مهاجران افغان بوده‌اند.
سازمان بین‌المللی مهاجرت در قالب پروژه‌ای به نام «مهاجران گمشده»، از سال ۲۰۱۴ تاکنون بیش از ۲۹ هزار مورد مرگ مهاجران در مسیر مهاجرت به اروپا ثبت کرده است. گزارشگران این پروژه، دست‌کم دو هزار و ۸۳۶ مورد مرگ مهاجران را از سال ۲۰۲۱ تا ۲۴ اکتبر ۲۰۲۲، در مسیر دریای مدیترانه مرکزی ثبت کرده اند. این آمار در مقایسه با آمار سال‌های ۲۰۲۲-۲۰۱۹ که شمار قربانیان به دو هزار و ۲۶۲ مورد می‌رسید، افزایش نشان می‌دهد.
در میان آمار مهاجران کشته‌شده در مسیر اروپا در دو سال گذشته، مهاجران سوری با بیش از ۷۰۰ مورد مرگ در جایگاه اول، و مهاجران افغان با حدود ۲۷۰ مورد مرگ ثبت‌شده، در جایگاه هفتم قرار دارند. این در حالی است که آمار ثبت‌شده در این پروژه، ممکن است تنها نشان‌دهنده بخشی از چیزی باشد که در این مدت رخ داده است، زیرا سازمان بین‌المللی مهاجرت در این گزارش نوشته است که شمار زیادی از قایق‌ها کاملا ناپدید شده‌اند و بنابراین آمار مشخصی از آن‌ها در دست نیست.
از سوی دیگر، این سازمان گفته است که میزان شناسایی هویت افرادی که در مسیر مهاجرت اروپا جان خود را از دست داده‌اند، به شدت پایین است و به این دلیل، تشخیص دقیق تعلق قربانیان به کشورهای آنان، ممکن نیست. برای مثال، سازمان بین‌المللی مهاجرت نوشته است: «در مدیترانه مرکزی، فقط ملیت چهار نفر از ۵۹ نفر (هفت درصد) که در سال ۲۰۲۱ در سواحل اروپا جان باختند، مشخص شد، به این معنی که هویت ۵۵ نفر دیگر احتمالا ناشناخته باقی می‌ماند.»
این گزارش همچنین از افزایش تلفات انسانی در مرز ترکیه و یونان در یک سال گذشته خبر داده است. این مسیر را اغلب پناهجویان افغان و عرب استفاده می‌کنند.
با بازگشت دوباره طالبان به قدرت، شمار مهاجران افغانی که از مسیر ایران- ترکیه- یونان قصد مهاجرت به اروپا دارند، چندین برابر افزایش یافت. در همین حال، هر روز گزارش‌های تکان‌دهنده‌ای از برخورد مرزبانان ایرانی و ترکیه‌ای در مرزهای این دو کشور با مهاجران افغان به دست می‌رسد. در آخرین مورد، روز چهارشنبه، ۲۶ اکتبر (۴ آبان)، یک افسر نظامی دولت پیشین افغانستان در تماس با ایندیپندنت فارسی گفت که با جمعی از مهاجران افغان که قصد سفر به ترکیه دارند، در مرز ایران و ترکیه گرفتار مانده‌اند و در وضعیت دشواری قرار دارند. او تصریح کرد: «مرزبانان ترکیه تاکنون دست‌کم چهارتن را جلو چشم ما کشته‌اند و چهار نفر دیگر کاملا مفقود شده‌اند.»
این مهاجر افغان گفت که اغلب کسانی که با این کاروان‌های قاچاق از مسیر ایران راه ترکیه را در پیش می‌گیرند، نظامیان پیشین، و دیگر کسانی‌اند که از ترس انتقامجویی طالبان از افغانستان گریخته‌‌اند. برخی دیگر هم به دلیل بیکاری و فقر شدید راه مهاجرت در پیش گرفته‌اند.
در همین حال، دیده‌بان حقوق بشر چندی پیش گزارش تکان‌دهنده‌ای از برخورد نظامیان یونانی با مهاجرانی که از مرز ترکیه وارد این کشور می‌شوند، منتشر کرد. بر اساس این گزارش، شمار چشمگیری از این مهاجران را أفغان‌ها تشکیل می‌دادند. سازمان بین‌المللی مهاجرت نیز اعلام کرده است که به دلیل عقب راندن مهاجران از مرز یونان – ترکیه، دست‌کم ۵۶ نفر جان خود را از دست داده‌اند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
سازمان بین‌المللی مهاجرت در گزارش جدید خود می‌گوید که «بسیاری از مرگ‌و‌میرها در مسیرهای مهاجرت به کشورهای اروپایی، می‌توانست با کمک‌های سریع و موثر به مهاجران گرفتارشده، جلوگیری شود». این سازمان همچنین اعلام کرده است که از سال ۲۰۲۱، حداقل ۲۵۲ نفر در جریان اخراج‌های اجباری به دستور مقام‌های اروپایی، جان خود را از دست داده‌اند.
جولیا بلک، نویسنده گزارش جدید سازمان بین‌المللی مهاجرت، می‌گوید: «افرادی از ۵۲ کشور در مسیرهای مهاجرت به اروپا و داخل اروپا جان خود را از دست داده‌اند. گستردگی این موضوع و تاثیر آن بر خانواده‌ها و جوامعی که با خسران‌ها و معضلات حل‌نشده دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند، به این معنی است که هیچ راه‌حلی برای این موضوع وجود ندارد، جز اینکه مقام‌های کشورها سیاست پذیرش را در پیش گیرند.»
سازمان بین‌المللی مهاجرت از کشورهای اروپایی خواسته است که برای نجات جان انسان‌ها و کاهش مرگ‌و‌میر در طول سفرهای مهاجرت، اقدامات فوری و ملموسی انجام دهند. در این گزارش آمده است: «کشورها باید با جلوگیری از مرگ‌و‌میر و ناپدید شدن بیشتر، از حق زندگی برای همه مردم حمایت کنند. این باید شامل اولویت دادن به جست‌وجو و نجات در خشکی و دریا باشد.» این سازمان با تاکید، از کشورهای اروپایی خواسته است که تاثیر سیاست‌های مهاجرتی خود را بررسی کنند تا از مهاجرت ایمن اطمینان حاصل کنند و خطر مرگ یا مفقود شدن مهاجران را به حداقل برسانند.
