بر اساس بخشنامه بانک مرکزی، تمامی صرافیهای رسمی عضو بازار متشکل ارزی از روز شنبه ۱۴ آبان به عرضه از طریق سامانه برخط بازار متشکل، موظف شدند.
این خبر اگرچه در کوران اخبار خیزش مردمی در ایران به چشم نیامد، اما تصمیمی برای مدیریت کردن ازدحام خریداران ارز بود که طی چند روز گذشته قیمت دلار را در صرافیها به نزدیک ۳۶ هزار تومان رساند.
پس از ریزش مداوم بورس در یک ماه گذشته و خروج چشمگیر افراد حقیقی از این بازار، کارشناسان اعتقاد دارند نقدینگی به سمت بازار طلا و ارز حرکت کرده است.
اما فارغ از شوکی که در پی این افزایش قیمت ارز به بازار وارد شد، در وضعیت امنیتی تهران هجوم خریداران و ایجاد تجمع برابر صرافیهای رسمی، دولت را بر آن داشت تا با این قانون، صرافیها را به ثبتنام در سامانههای جامع فروش ارز برای منصرف کردن خریداران ملزم کند.
در پی این قانون صرافیها ملزم شدهاند خریداران ارز را در سامانه، احراز هویت کنند و پس از ثبت سفارش خرید آنها و آماده شدن ارز، زمانی مشخص برای تحویل ارز درخواستی را به خریداران اعلام کنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به این ترتیب پس از تصمیم بر ممنوعیت مبادلات موسوم به ارز فردایی در اوایل تابستان ۱۴۰۱، حالا دولت تلاشی دیگر برای مدیریت بازار را آغاز کرده است. تلاشی که به نظر در روز نخست آن همانند شکست پروژه جلوگیری از مبادلات ارز فردایی، نتوانست مانع تجمع خریداران ارز در خیابان فردوسی شود.
در قانون جدید خریدوفروش ارز آمده است: «در صورت احراز صلاحیت برای خرید ارز بر اساس مقررات بانک مرکزی، سامانه فهرستی از نزدیکترین شرکتهای صرافی را نمایش داده و پس از انتخاب یک صرافی توسط متقاضی، اطلاعات درخواست برای صرافی منتخب ارسال میشود و در صورت تایید صرافی، پیامکی حاوی اطلاعات صرافی و تاریخ و ساعت برای مراجعه متقاضی ارسال میشود. متقاضی میتواند با همراه داشتن کارت ملی در زمان تعیینشده به صرافی مراجعه و ارز موردنیاز خود را خریداری کند.»
آنچه در روز نخست اجرای این قانون ناکارآمدی آن را به نمایش گذاشت، محدود بودن ثبت سفارش به بحث ارز مسافرتی است. درحالیکه صف اصلی خریداران متعلق به کسانی است که میخواهند با خرید ارز راه امنی برای حفظ سرمایه خود بیابند.
در کنار تلاشهای دولت برای سامان دادن به وضعیت بحرانی بازار ارز که از طریق ایجاد سامانه آنلاین و همچنین تزریق ارز در روزهای اخیر صورت گرفته است، به نظر میرسد سبز شدن شاخصهای بورس در روز شنبه تایید شایعههایی باشد که در هفته گذشته میان فعالان بازار بورس شنیده میشد؛ شایعه ایجاد صف خرید صوری برای جلوگیری از خروج بیشتر نقدینگی از بورس که حالا با سبز شدن بیمنطق بورس در روز شنبه ۱۴ آبان به واقعیت نزدیکتر شده است.
فعالان این بازار معتقدند پس از ریزش مداوم یک ماه گذشته شاخصها و در حالی که هنوز صفهای فروش خلوت نشده است، این سبز شدن جز با روشهای مهندسیشده و دستوری امکانپذیر نیست؛ بهویژه آنکه به نظر میرسد این اقدام تلاشی برای القای مثبت بودن تحولات مدیریتی و جایگزینی محمدعلی شیرازی به جای میثم فدایی در سمت مدیرعامل فرابورس است.
تغییر روزهای گذشته در بازار سرمایه نگرانی جمهوری اسلامی از وضع بازارهای مالی را نشان میدهد، خطری که به گفته برخی تحلیلگران میتواند به سراغ سپردههای بلندمدت مردم در بانکها نیز برود. چرا که وضعیت ملتهب کشور نگرانی زیادی میان فعالان اقتصادی و مردمی که سرمایه خود را از طریق بورس و بانک نگهداری میکنند ایجاد کرده است.
با به بنبست رسیدن برجام و ممکن نشدن بازگرداندن ارز حاصل از فروش نفت به ایران، زمزمههای رسیدن قیمت دلار به محدوده ۵۰ هزار تومان بیش از همیشه در جامعه جدی گرفته شده است.