گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی افغانستان، در واکنش به برگزاری چهارمین دور از نشست‌های «فرمت مسکو»، ابراز نگرانی کرده است که احتمالا روسیه، ایران و هند مانند دوران نخست حاکمیت طالبان، از مخالفان این گروه حمایت کنند.

او روز جمعه ۲۶ آبان (۱۸ نوامبر)، در خطبه نماز جمعه گفت که نمایندگان کشورهای روسیه، ایران و هند در حاشیه این نشست، مذاکراتی طولانی پیرامون افغانستان داشته‌اند.

حکمتیار افزود: «مذاکرات نمایندگان کشورهای ایران، روسیه و هند به نگرانی برخی از افغان‌ها افزوده است. با توجه به اظهارات نمایندگان این مقام‌ها در این نشست، ما افغان‌ها نگرانیم که مبادا این سه کشور همان موضعی را در رابطه با افغانستان اختیار نکنند که در نوبت قبلی حکومت طالبان داشتند.»

او این سه کشور را متهم می‌کند که در دوران نخست حاکمیت طالبان در نیمه دوم دهه ۹۰ میلادی، از مخالفان نظامی طالبان حمایت مالی، نظامی و سیاسی کرده بودند.

او گفت: «این کشورها به گونه‌ مشترک به‌طور وسیعی از مخالفان مسلح طالبان حمایت کردند و این حمایت را تا زمانی ادامه داند که ناتو به رهبری آمریکا وارد افغانستان شد.»

این درحالی است که هم‌اکنون، نیروهای جبهه‌ مقاومت به رهبری احمد مسعود، فرزند احمد شاه مسعود، قهرمان ملی افغانستان، در بخش‌هایی از افغانستان مشغول مقاومت نظامی علیه طالبان‌اند.

حکمتیار مدعی شد که ایران، روسیه و هند در دوران نخست حاکمیت طالبان، در فروپاشی رژیم این گروه و «اشغال» افغانستان به دست ناتو نقش داشتند.

رژیم طالبان در سال ۲۰۰۱ میلادی با حمله نیروهای ائتلاف جهانی به رهبری ایالات متحده آمریکا سقوط کرد، اما این گروه توانست که پس از ۲۰ سال دوباره قدرت را در افغانستان به‌‌دست گیرد. مانند دوران نخست حاکمیت‌ طالبان، هیچ کشوری تاکنون حاکمیت این گروه را به‌رسمیت نشناخته است.

حکمتیار از روسیه، ایران و هند به‌عنوان حریفان آمریکا نام برد که از حضور دوباره نظامی آمریکا در افغانستان نگران‌اند: «این کشورها تشویش داشتند و این موضوع را پنهان هم نگذاشتند و به حرف‌های واضع گفتند که از این موضوع نگران‌اند که گویا آمریکا می‌خواهد در افغانستان حضور پرنگ و فعالی داشته باشد و ما [اشاره به این سه کشور] جلو آن را می‌گیریم و با آن مخالفت می‌کنیم.»

او پاسخ طالبان را نقل‌قول کرد که گفتند به هیچ کشور یا گروهی اجازه نمی‌دهند که از خاک افغانستان علیه دیگر کشورها استفاده کند.

حکمتیار سخنان کاظمی قمی، فرستاده ویژه رئیس‌ جمهوری اسلامی ایران، در نشست «فرمت مسکو»، را نقل قول کرده است.

قمی گفته بود که آمریکا به بهانه مشارکت در بازسازی افغانستان، قصد دارد به این کشور بازگردد و ایران با این اقدام شدیدا مخالف است. او آمریکا را متهم کرده بود که از گروه‌های تروریستی فعال در افغانستان حمایت می‌کند تا از آن‌ها برای تامین مقاصد خود در منطقه استفاده کند.

چهارمین دور از نشست‌های «فرمت مسکو» با حضور بیش از ۱۰۰ دیپلمات و کارشناس از کشورهای روسیه، هند، پاکستان، ایران، ترکیه، قطر، چین، عربستان سعودی و کشورهای آسیای مرکزی، روز چهارشنبه ۲۵ آبان (۱۶ نوامبر)، در مسکو برگزار شده بود.

میزبانی این نشست را وزارت خارجه روسیه و شخص ضمیر کابلوف، نماینده ویژه رئیس‌ جمهوری روسیه در امور افغانستان، برعهده داشت.

گلبدین حکمتیار گفت که آمریکا با انتقاد از محدودیت‌های تحمیل‌شده بر دختران و زنان افغان، به طالبان فشار وارد می‌کند که محدودیت‌ها را لغو کنند و حکومت فراگیر تشکیل دهند: «طبیعی است که حکومت همه‌شمول (فراگیر) یعنی حکومت شبیه به حکومت در بُن [نشست سال ۲۰۰۱ میلادی که باعث شد که نظام جمهوری شکل بگیرد] باشد. حکومتی که در بُن ساخته شود، وزارت‌خانه، ولایت‌‌ها/ استان‌ها و سفارت خانه‌ها بین خود تقسیم کرده بودند. هر کشوری که از حکومت همه‌شمول نام می‌برد، نظرشان همین است.»

حکمتیار پس از سلطه طالبان بر افغانستان، در کابل ماند و هرچند منصبی در ساختارهای رسمی این گروه نداشت، اما از حامیان نظام طالبانی در افغانستان به‌شمار می‌رود. او یکی از چهره‌های مطرح مجاهدین در هنگام حمله اتحاد جماهیر شوروی سابق به افغانستان بوده است.