دانشمندان فهرست دقیقی از کهکشان‌هایی درست کرده‌اند که فوران‌های انفجاری اسرارآمیز و شدیدی آزاد می‌کنند که به نام فوران‌های زودگذر پرتو گاما یا «اس جی‌آر‌بی‌» مشهورند.

این مطالعه جدید، دریافت که منشاء تعداد بسیاری از این انفجارها، از گیتی دوردست، [و] از زمانی است که [گیتی] از آنچه پیش‌تر می‌پنداشتیم، بسیار جوان‌تر بوده است. دانشمندان دریافتند که به نظر می‌رسد کهکشان‌هایی که این فوران‌ها را منتشر می‌کنند، کهکشان‌هایی جوان باشند که هنوز ستاره می‌ساختند.

و پژوهشگران همچنین دریافتند که بسیاری از فوران‌های زودگذر پرتو گاما از خارج از کهکشان‌های میزبان خود می‌آیند، به طوری که گویا از کهکشانی‌هایی که قبلا میزبان آن‌ها بوده‌اند، به بیرون پرتاب شده‌اند. دانشمندان مطمئن نیستند که این فوران‌ها چگونه توانسته‌اند تا این حد از کهکشان‌های خود دور شوند.

یافته‌های جدید از بزرگ‌ترین فهرست کهکشان‌هایی که میزبان چنین فوران‌های زودگذر گاما هستند به دست آمده است که در مجموع ۸۴ مورد را شامل می‌شود. دانشمندان دست‌اندرکار این فهرست امیدوارند که این موضوع بتواند به آن‌ها امکان دهد تا فوران‌های بسیار مرموز انرژی را که به نظر می‌رسد حین برخورد دو ستاره نوترونی با یکدیگر ایجاد می‌شوند، بهتر درک کنند.

این انفجارها از جمله درخشان‌ترین انفجارهای گیتی محسوب می‌شوند. اگرچه پرتوهای گاما تنها چند ثانیه پس از انفجار طول می‌کشند، اما نور یا پس‌تابش آزادشده در انفجار می‌تواند ساعت‌ها دوام بیاورد که به دانشمندان امکان می‌دهد آن‌ها را مشاهده کنند.

اما آن‌ها کمیاب‌اند و هر سال، تنها تعداد کمی شناسایی و یافت می‌شوند. از این رو، درست کردن فهرستی از تعداد به قدر کافی از کهکشان‌های میزبان فوران‌های زودگذر پرتو گاما، می‌تواند برای دانشمندانی که امیدوارند آن‌ها را بررسی کنند بسیار سودمند باشد.

تهیه فهرست این رخدادهای نادر، راهی است برای دانشمندان تا ستاره‌های نوترونی در حال ادغام را بررسی کنند. حتی پس از سال‌ها بررسی، اینکه کدام کهکشان‌ها این فوران‌ها را بیرون پرتاب می‌کنند و سازوکارهایی که سبب ایجاد آن‌ها می‌شوند، همچنان مشخص نیست.

نتایج بررسی‌های اولیه با استفاده از این فهرست، در دو مقاله در «آستروفیزیکال ژورنال» منتشر شده است. اولی حاکی از آن است که فوران‌های زودگذر پرتو گاما، از زمان‌هایی پیش از آن چه که دانشمندان اعلام کرده‌‌ بودد و دورتر از مراکز کهکشان‌های خود - در گیتی به وجود می‌آیند، حال آن که مقاله دیگر نشان می‌دهد که آن‌ها بسیار جوان‌تر از آن چیزی‌اند که تصور می‌شد.

دانشمندان پیش از این، تصور می‌کردند که کهکشان‌های فوران زودگذر پرتو گاما، اغلب پیرند و دارند به مرگ خود نزدیک می‌شوند. با این حال، بررسی جدید نشان داد که در حدود ۸۵ درصد از آن‌ها از کهکشان‌های جوان‌اند، که این نشان می‌دهد ستاره‌های نوترونی می‌توانند در طیف وسیعی از محیط‌های مختلف شکل بگیرند.

پژوهشگران دست‌اندرکار فهرست جدید امیدوارند که این موضوع، همچنین در درک فوران‌های زودگذر پرتو گاما و کهکشان‌های میزبان آن‌ها سودمند باشد. هر قدر که دانشمندان چیزهای بیشتری در مورد این انفجارها کشف می‌کنند - از جمله مشاهده ادغام ستاره‌های نوترونی از طریق آشکارسازهای امواج گرانشی - این فهرست، معیار و شاخصی مفید برای درک بهتر گیتی می‌شود.

یوکسین «ویک» دونگ، دانشجوی دکترای نجوم در دانشگاه نورث‌وسترن، در اظهاراتی گفت: «این فهرست واقعا می‌تواند تاثیراتی فراتر از تنها یک دسته گذرا [ و سریع از فوران‌های کیهانی] مانند فوران‌های زودگذر پرتو گاما بگذارد.» «من بر این باورم که با انبوهی از داده‌ها و نتایج ارائه‌شده در فهرست، پروژه‌های تحقیقاتی مختلفی از آن استفاده خواهند کرد، چه بسا حتی به روش‌هایی که ما هنوز به آن فکر نکرده‌ایم.»

دانشمندان همچنین امیدوارند که کهکشان‌های میزبان بیشتری، حتی کم‌نورتر از آن‌هایی که در حال حاضر شناسایی شده‌اند، پیدا کنند. این کار ممکن است با تلسکوپ فضایی جیمز وب یا «جی‌دابلیو‌اس‌تی» که اکنون دانشمندان امیدوار به بررسی دورترین نقاط کیهان را خوشحال کرده است، امکان پذیر باشد.

آنیا نوجنت، دانشجوی تحصیلات تکمیلی دانشگاه نورث‌وسترن که سرپرستی پژوهش اخیر را بر عهده داشت، در اظهاراتی گفت: «من از امکان استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب برای کاوش عمیق‌تر در منبع این رخدادهای نادر و انفجاری بسیار هیجان‌زده‌ام.» «توانایی تلسکوپ فضایی جیمز وب برای رصد کهکشان‌های کم‌نور در گیتی می‌تواند کهکشان‌های میزبان فوران‌های زودگذر پرتو گامای بیشتری را کشف کند که در حال حاضر تن به شناسایی نمی‌دهند، چه بسا حتی یک دسته فراموش‌شده و ازقلم‌افتاده [از این نوع فوران‌ها] و پیوندی به گیتی اولیه را آشکار کند!»