در حالی که بیش از دو ماه از خیزش انقلابی مردم ایران میگذرد، خبرگزاریهای بینالمللی همچنان روند اعتراضها و وقایع را رصد میکنند. صدور قطعنامه شورای حقوق بشر علیه جمهوری اسلامی و تشکیل کمیته حقیقتیاب برای بررسی و مستندسازی سرکوب معترضان، حضور تیم ملی ایران در جام جهانی قطر و عصبانیت کیروش از سوال خبرنگار بیبیسی در مورد اعتراضها در ایران، و بازداشت وریا غفوری، بازیکن فولاد خوزستان و ملیپوش سابق، از موضوعهایی است که در رسانههای غربی بازتاب گسترده داشته است. در ادامه به تحولات ایران از نگاه شماری از رسانههای بینالمللی میپردازیم.
مبارزه زنان ایران را به مسئله حجاب تقلیل ندهید
نشریه گاردین دیدگاهی از بسمه خلیفه منتشر کرده است که مینویسد چگونه اعتراضهای جاری در ایران برای او یادآور خاطرات و تجربه شخصی خودش در رابطه با پوشش و آزادی است. او که اصالت سودانی دارد به شباهتهای میان ایران و سودان اشاره میکند. سودان نیز در سالهای پیش از دهه ۱۹۷۰ فضای اجتماعی بهنسبت باز داشت و در پی کودتایی که در سال ۱۹۶۹ رخ داد، قوانین اسلامی بر کشور حاکم و پلیس مذهبی تشکیل شد.
نویسنده معتقد است مبارزه زنان ایران نباید به گفتوگو در مورد رعایت حجاب تقلیل یابد، زیرا در حقیقت مسئله کلیتر نسلها شستوشوی مغزی و بنیادگرایان اسلامی را هدف گرفته است که با توسل به مذهب، میخواهند نظم مورد نظر خود را تحمیل کنند. او در ادامه مینویسد زنان ایرانی در حالی که برای حقوق و استقلال خود مبارزه میکنند، در واقع برای استقلال تمام زنان مبارزه میکنند و میافزاید: «ما این را به خود بدهکاریم، باید اطمینان حاصل کنیم که نسل بعدی زندانی تصمیمهایی نباشد که از طرف ما گرفته شده است.»
چرا عربستان سعودی در مورد اعتراضها در ایران سکوت کرده است؟
کیم غطاس در مقالهای در نشریه آتلانتیک به موضعگیری و سکوت عربستان سعودی در قبال اعتراضهای جاری در ایران میپردازد. نویسنده معتقد است سکوت معنادار عربستان سعودی از تجربهای نشات میگیرد که در جریان وقایع منتهی به انقلاب ۱۳۵۷کسب کرد: صبر کن تا نتیجه مشخص شود. به نوشته غطاس، سعودیها در مورد نتیجه آن انقلاب اشتباه قضاوت کرده بودند، آنها تصور میکردند که میتوانند با آیتالله خمینی همکاری و رابطه دوستانه داشته باشند اما با رویکرد خصمانه او، مشخص شد که دوست نیست.
غطاس مینویسد در حال حاضر نتیجه مشخص نیست، آیا جمهوری اسلامی تلاش خواهد کرد با پذیرش برخی درخواستها و محدودسازی گشت ارشاد، بیشتر بر اقتصاد و سیاست داخلی و کمتر بر تسلط منطقهای تمرکز کند؟ یا به سرکوب شدید معترضان متوسل میشود که به تشدید اختناق داخلی و حمایت از گروههای شبهنظامی نیابتی در منطقه منجر خواهد شد؟
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
نویسنده در ادامه اشاره میکند عربستان سعودی و همسایگانش از تغییر سیاست ایران استقبال میکنند اما تردید در مورد نتیجه دلیل این رویکرد محتاطانه است. درسی که از انقلاب ۱۳۵۷ گرفته شد این است که پیامد ژئوپلتیک هرگونه تغییر در ایران بر تمام منطقه اثرگذار است.
جمهوری اسلامی خشم مردم را دستکم گرفته بود
نشریه فوربز در مقالهای به گزارش سیر وقایعی میپردازد که جرقه اولیه آن با مرگ مهسا امینی در بازداشتگاه پلیس امنیت اخلاقی زده شد، و اعتراضهای گسترده به خشونت و تبعیض علیه زنان را در پی داشت، اعتراضهایی که با خشونت، سرکوب، ارعاب، و تجاوز پاسخ داده شد. نویسنده سپس به گزارشهای منتشرشده از شکنجه و خشونت جنسی علیه زنان و دختران بازداشتشده اشاره میکند.
این گزارشها و همچنین محاکمه معترضان به اتهام «محاربه» شورای حقوق بشر را به صدور قطعنامه و تشکیل کمیته حقیقتیاب برای بررسی و مستندسازی سرکوب معترضان واداشت. نویسنده معتقد است جمهوری اسلامی خشم مردم ایران و خشم جهان در واکنش به مرگ مهسا امینی را «دستکم گرفته بود» و تاکید میکند که ضروری است سازوکار جدید شورای حقوق بشر سازمان ملل در رسیدگی به موضوع سرکوب معترضان هرچه زودتر تشکیل شود و آغاز به کار کند.
انتقاد از تیم ملی فوتبال به بازداشت ملیپوش سابق منجر شد
بازداشت وریا غفوری، ملیپوش سابق و بازیکن فولاد خوزستان، علاوه بر ایران در رسانههای جهان نیز خبرساز بوده و در بیشتر رسانههای بینالمللی از واشنگتن پست گرفته تا دویچه وله، گاردین و آسوشیتدپرس انعکاس داشته است.
غفوری که همواره منتقد سیاستهای جمهوری اسلامی از جمله ممنوعیت حضور تماشاگران زن در ورزشگاه بوده است، در اعتراضهای اخیر نیز سکوت نکرد و از سرکوب خشن معترضان انتقاد کرد. علت دستگیری این بازیکن فوتبال «توهین و تخریب تیم ملی فوتبال ایران و تبلیغ علیه نظام» عنوان شده است.