یکی از هفت ورزشگاهی که قطر برای جام جهانی ساخته است، بعد از مسابقات برچیده می‌شود.

مسئولان برگزارکننده جام جهانی قطر گفتند که استادیوم ۴۰ هزار نفری ۹۷۴ در بندرگاه دوحه با فولاد و مواد بازیافتی ساخته شده است.

قطر گفت که این ورزشگاه پس از جام جهانی به طور کامل برچیده می‌شود و می‌تواند به کشورهایی که به چنین زیرساختی نیاز دارند ارسال شود.

کارشناسان خارجی این طرح را ستوده‌اند، اما می‌گویند که باید دید بعدا چه سرنوشتی در انتظار استادیوم است.

کریم الجندی، یکی از همکاران اندیشکده چتم‌هاوس در لندن که قبلا به عنوان مشاور آب و هوا برای جام جهانی کار می‌کرد، گفت: «طراحی برای برچیده شدن یکی از اصول اصلی ساختمان‌سازی پایدار است.

او گفت: «این امکان بازسازی ساختمان‌ها یا استفاده مجدد از آن را برای کاربری دیگر فراهم می‌کند.» این کارشناس افزود برای آن که یک سازه ساختمانی پایدار خوانده شود، باید یک رشته عوامل را رعایت کرده باشد.

ساختمان‌ها حدود ۴۰ درصد کربن مرتبط با انرژی در جهان را تولید می‌کنند. از این مقدار، حدود ۱۰ درصد ناشی از گازهای گلخانه‌ای مربوط به ساخت، نگهداری و تخریب بناها است.

قطر به دلیل بدرفتاری با کارگران مهاجر کم درآمدی که استادیوم‌ها، خطوط مترو و زیرساخت‌های دیگر جام جهانی را ساختند با انتقادهای بین‌المللی مواجه است. قطر می‌گوید که منتقدان اصلاحات کارگری در این کشور در سال‌های اخیر را نادیده می‌گیرند.

استادیوم ۹۷۴ که نامش را از کد شماره‌گیری بین‌المللی قطر و شمار کانتینرهای مورد استفاده برای ساخت استادیوم گرفته است، تنها مکان بدون تهواه هوا در قطر است که برای جام جهانی احداث شده و در جریان بازی سوییس و صربستان در روز جمعه، هوای آن بسیار گرم گزارش شد.

این استادیوم فقط میزبان مسابقاتی است که عصرها برگزار می‌شوند؛ زمانی که دما پایین‌تر است.

شرکت «فنویک ایریبارن آرکیتکتز» که استادیوم ۹۷۴ و دو استادیوم دیگر جام جهانی را طراحی کرده است، می‌گوید ایده اصلی این بود که از ساخت یک «فیل سفید» یا ورزشگاهی که پس از پایان مسابقات بلااستفاده می‌ماند، مانند آنچه که در جام‌های جهانی قبلی در آفریقای جنوبی، برزیل و روسیه اتفاق افتاد، پرهیز شود.

قطر می‌گوید پس از پایان بازی‌ها، برنامه‌هایی را برای شش استادیوم دیگری که ساخته در نظر دارد و قرار است از شمار صندلی‌های آنها تا حد زیادی کاسته شود.

برای ساخت استادیوم ۹۷۴، کانتینرهای حمل‌و‌نقل به عنوان بلوک‌های ساختمانی و همچنین قرار دادن سرویس‌های بهداشتی داخلی مورد استفاده قرار گرفته‌اند. خبرگزاری آسوشیتدپرس نوشته است که این روش درست شبیه ساختمان‌سازی با قطعات لگو است و کانتینرهای غول‌پیکر فلزی سرخ و زرد و آبی در میان لایه‌های فولاد روی هم سوار شده‌اند.

قطر نگفته است که استادیوم پس از برچیده شدن به کجا خواهد رفت و حتی زمان برچیده شدن را نیز تعیین نکرده است.

از نظر زیست محیطی، مقصد نهایی اجزای این سازه به دلیل انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از حمل‌ونقل اهمیت زیادی دارد.

دیده‌بان تولید کربن، که یک گروه ناظر محیط زیست است و برنامه‌های پایدار جام جهانی قطر را بررسی کرده است، گفت این که آیا ورزشگاه ۹۷۴ نسبت به یک ورزشگاه دائمی ردپای کربن کمتری دارد یا نه، به این بستگی دارد که چند بار حمل‌ونقل و سرهم‌بندی می‌شود.

این کارشناسان تخمین می‌زنند که اگر ورزشگاه فوق بیش از یک بار تغییر کاربری بدهد، ممکن است به دورتر حمل شود و همچنان آلودگی کربن کمتری نسبت به یک سازه دائمی داشته باشد، زیرا ساخت چندین استادیوم جدید بسیار پر انرژی است.

الجندی گفت: «بدیهی است که انرژی لازم برای برچیدن و حمل اجزای ساختمان باید تخمین زده شود، اما بعید است که بیشتر از کربن موجود در مصالح ساختمانی باشد.»

در حال حاضر استادیوم به روی تماشاگران باز است و در هر شب بازی، فوتبال‌دوستانی که وارد ورزشگاه می‌شوند در مقابل نمای مدرن و صنعتی آن عکس می‌گیرند. این استادیوم موقت در مجموع میزبان برگزاری هفت بازی است و آخرین آنها روز دوشنبه آینده بین برزیل و کره جنوبی خواهد بود.