رسانه دولتی روسیه رئیس‌جمهوری پوتین را بابت «موفقیت» در تبادل یک زندانی با ایالات متحده یعنی تبادل یک بازیکن آمریکایی بسکتبال در ازای یکی از پرکارترین دلالان اسلحه در جهان معروف به تاجر مرگ تحسین کرد.

ویکتور بوت در پی تبادل با بریتنی گراینر، ستاره آمریکایی بسکتبال، در فرودگاه ابوظبی ، شامگاه پنجشنبه وارد مسکو شد.

بوت در حال گذراندن حکم حبس ۲۵ ساله خود بود و وزارت دادگستری ایالات متحده او را یکی از پرمعامله‌ترین دلالان اسلحه جهان توصیف کرده بود که دهه‌ها به تروریست‌ها و دشمنان آمریکا در سراسر جهان اسلحه فروخته بود. بوت همواره این اتهام‌ها را رد کرده بود.

اداره مبارزه با مواد مخدر ایالات متحده او را طی عملیات فریبنده پیچیده‌ای در هتلی مجلل در بانکوک دستگیر کرد.

مسکو همواره بر بی‌گناهی او تاکید کرده بود، اما او در سال ۲۰۱۲ در دادگاهی در منهتن به ۲۵ سال حبس محکوم شد.

گراینر که جمعه صبح وارد خاک ایالات متحده شد، در حال تحمل ۹ سال حبس در روسیه بود. او پیش‌تر در ماه فوریه، در فرودگاهی به اتهام حمل غیرقانونی روغن شاهدانه در چمدانش دستگیر شده بود. این ستاره ان‌بی‌ای زنان ۱۰ ماه گذشته را در زندان بوده است.

تعجبی ندارد که در پی انجام این معامله رسانه‌های روسیه غرق در تحسین پوتین شدند.

ماریا بوتینا از قانون‌گذاران مجلس سفلای روسیه در مصاحبه با تلویزیون دولتی این کشور در باند فرودگاه وونکووی مسکو بلافاصله پس از به زمین نشستن هواپیمای بوت گفت: «این عهدنامه تسلیم آمریکا است.»

بوتینا در کنار همسر و مادر بوت که هنگام بازگشت او به خاک روسیه او را در آغوش کشیدند، گفت: «این نشان می‌دهد روسیه افراد خود را به حال خود رها نمی‌کند، در حالی که آمریکا شکست خود را پذیرفته است.»

«روسیه او را از یاد نبرد.»

داستان زندگی بوت شبیه فیلم‌های مهیج جاسوسی است و سوء‌شهرت او چنان بود که داستان زندگی‌اش تا حدی الهام‌بخش فیلم هالیوودی «ارباب جنگ» محصول سال ۲۰۰۵ شد. در این فیلم، شخصیتی به نام یوری اولوف با نقش‌آفرینی نیکلاس کیج که دلال اسلحه است تا حدی شبیه بوت است.

در مورد اوایل زندگی او اطلاعات عمومی چندانی وجود ندارد، اما او با سازمان اطلاعات ارتش روسیه (جی‌آریو) در ارتباط بوده است که همیشه بابت اینکه هرگز خائنان را نمی‌بخشد و هرگز به هیچ قیمتی افراد خود را رها نمی‌کند، شهرت زیادی داشته است.

ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، تکه‌فیلمی تحت عنوان «و ۱۴ سال گذشت!» منتشر کرد که به مدت حبس بوت اشاره دارد.

در این تکه‌فیلم قدیمی سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، زاخارووا و سایر دیپلمات‌های ارشد نام «ویکتور بوت» را به زبان می‌آورند.

وزارت خارجه روسیه اعلام کرد: «واشینگتن قاطعانه از گفت‌وگو در مورد طرح تبادل این زندانی روس امتناع می‌کرد.»

«اما فدراسیون روسیه فعالانه به تلاش خود برای نجات دادن هم‌وطنمان ادامه داد.»

یوگنی پریگوژین، موسس گروه مزدوران جنگی واگنر، هم از بازگشت بوت ابراز خوشحالی کرد.

پریگوژین این متحد نزدیک پوتین گفت: «به ویکتور بوت تبریک می‌گویم و خیلی از این بابت برای او خوشحالم.»

در ایالات متحده شماری از جمهوری‌خواهان بابت این تبادل زندانی از دولت بایدن انتقاد کردند.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری پیشین، در رسانه‌های اجتماعی نوشت: «چه رسوایی ضدمیهنی و «احمقانه‌ای» برای ایالات متحده!!!»

ترامپ پرسید چرا گراینر را با یکی از بزرگ‌ترین دلالان اسلحه جهان تبادل کردند و چرا با پل ویلان، عضو پیشین نیروی دریایی ایالات متحده، تبادل نکردند که به اتهام جاسوسی به ۱۶ سال حبس در مجتمعی کیفری در روسیه محکوم شده است.

ویلان که گذرنامه‌های آمریکا، بریتانیا، کانادا و ایرلند را دارد در سال ۲۰۲۰ حکم ۱۶ سال حبس به‌دلیل محکومیت به جاسوسی را دریافت کرد.

روسیه می‌گوید او در تاریخ ۲۸ دسامبر ۲۰۱۸ در اتاق هتلی در مسکو با در دست داشتن اطلاعات طبقه‌بندی‌شده محرمانه به دام افتاد و ماموران سازمان امنیت فدرال همان جا او را بازداشت کردند.

اما خودش ارتکاب به کارهای جاسوسی را انکار می‌کند.