وزارت ارشاد، حج و اوقاف طالبان، روز جمعه ۲۵ آذر، خطبه مشترکی تهیه و برای همه امامان مساجد در سراسر افغانستان ارسال کرد. بر اساس این خطبه، در عقد زنان، پرداخت طویانه به خانواده عروس، که چیزی نزدیک به شیربها در افغانستان است، ممنوع شده است. در این خطبه آمده است: «مهر بهطور خاص حق زنان است و طویانه از نظر اسلام مجوز شرعی ندارند.»
طویانه در افغانستان به مقداری پول یا دیگر اموال منقولی گفته میشود که حین عقد نکاح، خانواده داماد باید به خانواده عروس پرداخت کند. طویانه را میتوان به لحاظ معنا، نزدیک به شیربها دانست، اما در افغانستان بیشتر خانوادهها، طویانه را که معمولا مبلغ هنگفتی است جداگانه دریافت میکنند و مقدار اندکی نیز بهعنوان شیربها به مادر عروس پرداخت میشود.
طویانه برخلاف آنچه در مورد مهریه در قواعد اسلامی آمده است، بهطور مستقیم به عروس پرداخت نمیشود، بلکه این پول به حساب پدر، برادران یا هر کس دیگری که سرپرستی عروس را بهعهده دارد، واریز میشود. این روش در افغانستان، خیلی عمومی است و به نحوی، یکی از راههای کسب درآمد خانوادهها از طریق فروش دخترانشان محسوب میشود.
طالبان در حالی پرداخت طویانه را در افغانستان منع کردهاند که سالانه هزاران جوان افغان برای فراهم کردن پول برای پرداخت آن، راه مهاجرت را در پیش میگیرند، بلکه بتوانند از طریق کارگری در کشورهای همسایه پول مورد نیاز را بهدست آورند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پیش از این، برخی از امامان مساجد تحت کنترل طالبان، در برخی از استانهای افغانستان مقدار مشخصی را برای طویانه اعلام کرده بودند. در اردیبهشت سال جاری، طالبان در استان غور مقدار طویانه برای دختران جوان را ۳۵۰ هزار افغانی و برای زنان بیوه ۱۵۰ هزار افغانی اعلام کردند.
اما اکنون وزارت ارشاد، حج و اوقاف طالبان، به امامان مساجد در سراسر کشور دستور دادهاند که ممنوعیت پرداخت و اخذ طویانه را به مردم اعلام کنند. با این حال، طالبان مشخص نکردهاند با کسانی که به دادن یا گرفتن طویانه ادامه بدهند، چگونه برخورد خواهد شد. این بدان معنا است که این دستور طالبان بیشتر جنبه توصیهای دارد.
اما جدا از طویانه، اشکال مختلف فروش دختران در افغانستان وجود دارد که مبارزه با تکتک آنها، نیازمند کار مداوم و طولانیمدت در ارتباط با زیرساختهای فرهنگی و اقتصادی جامعه است. در افغانستان مردم در مواردی دختران را بهعنوان بلاگردان، برای حل منازعات قومی و خانوادگی به اجبار به عقد کسی درمیآورند. در موردی دیگر هم دختران به روش «بدل» که به معنای این است که یک دختر را بگیرند و یک دختر را بدهند، مانند اجناس معاوضه میشوند. حتی خانوادههای فقیر که فرزندان نوزاد یا کم سن و سالشان را برای تهیه مخارج زندگی به فروش میگذارند، همیشه فرزندان دختر را پیشکش میکنند، زیرا فکر میکنند دختران سرانجام به خانه شوهر میروند و چه در کودکی، چه در نوجوانی باید به کسی داده شوند و پولی از این بابت بهدست آید.