از حادثه تلخ شلیک به هواپیمای اوکراینی و کشته شدن ۱۷۶ نفر از سرنشینان این هواپیما سه سال می‌گذرد؛ اما در حالی که این روزها دادگاه‌های بسیاری برای معترضان برگزار می‌شود و در کمترین مدت زمان ممکن برای معترضان احکام حبس‌های طولانی‌مدت و اعدام صادر می‌شود، دادگاه رسیدگی به پرونده پرواز پی‌اس۷۵۲ کماکان با مشکلات فراوان در حال برگزاری است.

سید محمود علیزاده طباطبایی، یکی از وکلای پرونده هواپیمای اوکراینی، در گفت‌وگو با ایلنا، ضمن اشاره به اینکه خانواده قربانیان به روند رسیدگی به پرونده اعتراض دارند، گفت: «متاسفانه بازپرس قرار عدم دسترسی داد که در نتیجه وکلا به پرونده دسترسی نداشتند. هر بار که مراجعه می‌کردیم، می‌گفتند پرونده در دست کارشناسی است. ما به بازپرس گفتیم باید مشخص باشد که کارشناس چه کسی است و به ما هم اعلام کنید تا ایرادتمان را به کارشناس بگیریم که قبول نکردند و پرونده بعد از بیش از یک سال رسیدگی، به دادگاه ارسال شد.»

علیزاده طباطبایی در مورد متهمان این پرونده می‌گوید: «در پرونده، ۱۰ نفر از کاربری که پشت [دستگاه شلیک] موشک نشست تا فرماندهان رده بالاتر متهم‌اند. یک تا دو نفر متهم ردیف اول به قتل غیرعمد و لغو دستور متهم‌اند؛ زیرا به آیین‌نامه‌ها و ضوابط دستوراتی که به آن‌ها داده شده بود، عمل نکرده‌اند.»

او با اشاره به اینکه جلسه بعدی این دادگاه روز ۲۴ دی برگزار خواهد شد، اعلام کرد که پیش از این به دستگاه قضایی جمهوری اسلامی هشدار داده‌اند در صورتی‌ که قوه قضاییه به پرونده بر اساس استانداردهای بین‌المللی پذیرفته‌شده رسیدگی نکند، ممکن است کشورهای دیگر خودشان به پرونده رسیدگی کنند یا آن را به هیئت داوری دیوان بین‌المللی لاهه ببرند.

مسئولان قضایی جمهوری اسلامی پیش از این به بهانه محرمانه بودن جزئیات پرونده از معرفی و احضار مسببان اصلی این اتفاق به دادگاه جلوگیری کرده‌اند و به بهانه همین محرمانه بودن، روند تحقیقات را منتشر نمی‌کنند. در بسیاری از موارد، وکلای این پرونده نیز به جزئیات پرونده دسترسی نداشته‌اند.

محمد باقری، رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح، در پیامی به مناسبت سالگرد شلیک به هواپیمای اوکراینی نوشت: «پرونده حقوقی این حادثه در دستگاه قضایی مفتوح و تحت رسیدگی حقوقی در دادگاه صالحه است و تا پایان رسیدگی به این پرونده از هرگونه همکاری با دستگاه‌های مسئول فروگذار نخواهد شد.»

دولت کانادا نیز در بیانیه‌ای که روز شنبه منتشر شد، تاکید کرد که به تعهدش برای مسئول شناختن جمهوری اسلامی در سرنگونی این پرواز پایبند است. در این بیانیه آمده که کانادا به همراه سوئد، اوکراین و بریتانیا، در کنار خانواده قربانیان این پرواز ایستاده است و تلاش‌ها برای محکومیت جمهوری اسلامی و پرداخت غرامت کامل به بازماندگان را ادامه خواهد داد.

جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، هم در توییتی نوشت که در دیدار با خانواده جان‌باختگان این پرواز، بر عزم خود برای دستیابی به «حقیقت، عدالت و پاسخگو کردن» تاکید کرده است.

روز شنبه، در آستانه سومین سالگرد شلیک دو موشک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به هواپیمای اوکراینی، جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، و شماری از مقام‌های ارشد دولت فدرال کانادا از جمله وزیران خارجه و حمل‌ونقل با اعضای خانواده‌های قربانیان پرواز پی‌اس‌۷۵۲ دیدار کردند.

از سوی دیگر، در ایران فشارها برای جلوگیری از عزاداری و همدردی مردم با خانواده کشته‌شدگان همچنان ادامه دارد. پس از آنکه فیلم‎‌هایی از پاره کردن بنرهای تسلیت به مناسبت سالگرد این حادثه منتشر شد، انجمن اسلامی دانشجویان شریف روز شنبه خبر داد که این انجمن برای سالگرد «قربانیان جنایت ساقط‌ کردن هواپیمای اوکراینی» قصد داشت مراسمی برگزار کند اما «از طرف دانشگاه مجوز داده نشد».

انجمن اسلامی دانشجویان شریف با انتشار این خبر در توییتر، درباره دلایل ممانعت دانشگاه برای برگزاری سومین سالگرد کشته شدن هواپیمای اوکراینی توضیح بیشتری نداد.

پیش از این، انجمن خانواده‌های قربانیان پرواز ۷۵۲ به مناسبت سومین سال سرنگونی هواپیمای اوکراینی کارزاری به راه انداختند تا به یاد مسافران کشته‌شده و هزاران قربانی جمهوری اسلامی در سال‌های گذشته، شمعی روشن شود. ایرانیان در سراسر دنیا روز شنبه برای همراهی با این کارزار بر مزار قربانیان جمهوری اسلامی در شهرهای مختلف حاضر شدند و با بازماندگان همدردی کردند.