با وجود انکار و لاپوشانی مقامهای جمهوری اسلامی ایران، سرکوب خشونتآمیز معترضان در جریان خیزش سراسری از چشم رسانهها، مردم و سیاستمداران جهان پنهان نماند. در طول چهار ماه گذشته شماری از تصمیمگیران کشورهای خارجی، همسو با نهادها و کنشگران حقوق بشری نقض آشکار حقوق بشر در ایران را محکوم کردند اما تحریمهای اخیر ایالاتمتحده آمریکا، اتحادیه اروپا و بریتانیا علیه نهادها و مقامهای حکومت ایران اثبات کرد که جهان اکنون صدای مردم ایران را شنیده و ناقضان حقوق بشر را شناخته است.
وزارت خزانهداری آمریکا روز دوشنبه ۳ بهمن (۲۳ ژانویه) ۱۰ مقام نظامی و بنیاد تعاون سپاه پاسداران را تحریم کرد. بر مبنای اطلاعیه این وزارتخانه، بنیاد تعاون سپاه پاسداران به این دلیل تحریم شد که «سرچشمه فساد و رشوه است و بیشتر منابع مالی سرکوب بیرحمانه را تامین میکند». افرادی هم که تحریم شدند، همگی مقامهاییاند که در سرکوب مردم نقش داشتهاند.
همزمان شورای وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا ۱۸ فرد و ۱۹ نهاد حاکمیتی در جمهوری اسلامی ایران را تحریم کرد. بریتانیا نیز در اقدامی هماهنگ با آمریکا و اتحادیه اروپا و با هدف محکوم کردن «سرکوب وحشیانه مردم»، تحریمهای جدیدی را علیه برخی اشخاص حقیقی و حقوقی در ایران اعلام کرد. در پیوند با همین موضوع، جیمز کلورلی، وزیر خارجه بریتانیا گفت که تحریمشدگان کسانیاند که «برای اهداف سیاسی از مجازات اعدام استفاده میکنند و اراذل و اوباش را به خیابان میفرستند تا معترضان را کتک بزنند».
فهرست جدید تحریمهای آمریکا، اتحادیه اروپا و بریتانیا نشان میدهد که علاوه بر نهادهای حاکمیتی که بیشتر زیرمجموعه سپاهاند، در مجموع بیش از ۳۰ تن از وابستگان جمهوری اسلامی ایران که در سرکوب مردم نقش محوری داشتند، تحریم شدهاند. در ادامه این افراد را معرفی میکنیم.
مجتبی فدا، فرمانده سپاه صاحبالزمان اصفهان
در لیست تحریمهای جدید ایالاتمتحده آمریکا نام مجتبی فدا، فرمانده سپاه صاحبالزمان اصفهان و عضو هیئتمدیره بنیاد تعاون سپاه، دیده میشود. مجتی فدا همان کسی است که در جریان خیزش سراسری بهصراحت گفت که اگر هزینه تلفات کرونا را میپذیرفتیم و مدارس و دانشگاهها را تعطیل نمیکردیم، فضای مجازی دست جوانها نمیافتاد و امروز چنین اعتراضهایی رخ نمیداد.
مجتبی فدا یک بار دیگر هم خشم خود از اعتراضهای سراسری مردم ایران را با ناسزاگویی به نخستوزیر اسرائیل ابراز کرد و گفت که او را «دستبسته و قلاده بر گردن» به ایران میآوریم.
فرمانده سپاه صاحبالزمان اصفهان نهتنها در سرکوب خونین مردم اصفهان در خیزش سراسری ۱۴۰۱ دست داشت، بلکه شواهد و اسنادی وجود دارد که او آبان ۱۳۹۸ نیز در مقام یکی از اعضای شورای تامین اصفهان، در سرکوب مردم معترض این شهر نقش ایفا کرد. پاییز ۱۴۰۰هم که کشاورزان اصفهانی به دلیل بحران کمبود آب اعتراض کردند و با سرکوب وحشیانه نیروهای نظامی روبرو شدند، مجتبی فدا فرماندهی سپاه صاحبالزمان را برعهده داشت.
سپاه صاحبالزمان فرماندهی و کنترل کلیه یگانهای سپاه و بسیج مستقر در استان اصفهان را برعهده دارد.
حسین تناور، فرمانده لشکر ۱۷ امام علی قم
مرداد ۱۴۰۱، حدود یک ماه قبل از شروع خیزش سراسری مردم ایران، حسین تناور، فرمانده لشکر ۱۷ امام علی قم، با پیشنهاد حسین سلامی و موافقت علی خامنهای به درجه سرتیپ دومی ارتقا یافت. رسانههای حکومتی این خبر را با تیتر «یک بوشهری دهه شصتی به درجه سرداری رسید» پوشش دادند. فرمانده سپاه پاسداران در حکم حسین تناور، به او تاکید کرد: «در حال حاضر صیانت از انقلاب اسلامی و نظام مقدس جمهوری اسلامی بر دوش همه ما سنگینی میکند.»
حسین تناور در سرکوب خشونتآمیز مردم معترض در ماههای اخیر نقش کلیدی داشت و برخی کاربران رسانههای اجتماعی حدود یک ماه پیش اسناد هویتی او را در رسانههای اجتماعی از جمله توییتر منتشر کردند.
محمدنظر عظیمی، فرمانده قرارگاه منطقهای نجف اشرف
یکی دیگر از افرادی که در لیست جدید تحریمیهای آمریکا و اتحادیه اروپا قرار گرفت، محمدنظر عظیمی، فرمانده قرارگاه منطقهای نجف اشرف است. ستاد فرماندهی سپاه نجف اشرف در کرمانشاه قرار دارد و سابقه تاسیس آن به دوران جنگ ایران و عراق بازمیگردد. فرماندهی سپاههای استانی نبیاکرم کرمانشاه، انصارالحسین همدان و امیرالمومنین ایلام اکنون برعهده این قرارگاه است.
گستردگی حوزه فرماندهی قرارگاه منطقهای نجف اشرف نقش این نهاد را در سرکوب خشونتآمیز مردم معترض در نواحی غربی ایران بهوضوح اثبات میکند.
کورش آسیابانی، جانشین فرمانده قرارگاه منطقهای غرب سپاه در کرمانشاه
حساب توییتری ۱۵۰۰ تصویر بهتازگی تصویری از هادی قنبری، معاون کورش آسیابانی، جانشین فرمانده قرارگاه منطقهای غرب سپاه پاسداران در کرمانشاه، در حال سرکوب مقاومت مردمی جوانرود منتشر کرد. این تصویر که در تاریخ دهم دی ثبت شده است، نقش قرارگاههای منطقهای سپاه در غرب ایران در سرکوب مرگبار مردم جوانرود را اثبات میکند.
پس از محاصره و سرکوب خونین مردم جوانرود، شماری از گروههای هکری در رسانههای اجتماعی با انتشار اسناد هویتی کورش آسیابانی، او را مهمترین عامل کشتار و محاصره جوانرود دانستند. برخی فعالان کردستان نیز اعلام کردند که در جریان مقاومت مردم شهر پاوه نیز، کورش آسیابانی به همراه شماری از نیروهای نظامی وارد این شهر شد و دستور کشتار مردم معترض را صادر کرد. گفته میشود که او از یاران قاسم سلیمانی، فرمانده سابق سپاه قدس، بوده است.
سید امینالله امامی طباطبایی، مدیرعامل فعلی بنیاد تعاون سپاه
در لیست تحریمهای جدید آمریکا، نام سید امینالله امامی طباطبایی، مدیرعامل فعلی بنیاد تعاون سپاه نیز به چشم میخورد. بنیاد تعاون سپاه در ظاهر وظیفه تامین وام و مسکن برای کارکنان سپاه و بسیج را برعهده دارد اما در اصل همانطور که در گزارش وزارت خزانهداری ایالاتمتحده نیز آمده است، منابع مالی سرکوبها را تامین میکند. امینالله امامی از نزدیکان محمدعلی (عزیز) جعفری، فرمانده سابق سپاه پاسداران، است و از اسفند سال ۱۳۹۹ با حکم حسین سلامی، فرمانده فعلی سپاه پاسداران، مدیرعامل بنیاد تعاون این نهاد نظامی شد.
علاوه بر او، احمد کریمی، علیاصغر نوروزی، یحیی علاءالدینی و جمال بابامرادی، دیگر اعضای هیئتمدیره بنیاد تعاون سپاه، و ناصر راشدی، معاون وزیر اطلاعات نیز در لیست تحریمهای جدید آمریکا قرار دارند. درباره این پنج نفر اطلاعات زیادی در رسانههای داخلی ایران موجود نیست و همین موضوع نشان میدهد که آنها در لایههای امنیتی سپاه فعالیت میکنند. تحریمهای جدید و اعلام اسامی آنان در رسانهها دستکم موجب خواهد شد که آنها از زیر پوششهای امنیتی و اطلاعاتی خارج و شناخته شوند.
بر اساس بیانیه وزارت خزانهداری آمریکا، اموال این اشخاص و نهادهای تحریمشده در آمریکا بلوکه میشود و هر شخص یا سازمانی که با آنها همکاری کند، هدف تحریمهای ثانویه ایالاتمتحده قرار میگیرد.
اتحادیه اروپا نیز روز دوشنبه ۱۸ شخص حقوقی جمهوری اسلامی ایران از جمله حمید سجادی، وزیر ورزش و جوانان، را تحریم کرد. در بیانیه روز دوشنبه اتحادیه اروپا، به نقش حمید سجادی در سرکوب و محدود کردن ورزشکاران در جریان خیزش سراسری اشاره و اعلام شد که وزیر ورزش جمهوری اسلامی ورزشکاران ایرانی را مجبور کرد ساکت بمانند و مخالفت خود با سرکوب را در سطح بینالمللی بیان نکنند.
پس از اینکه الناز رکابی، ملیپوش سنگنوردی ایران در رقابتهای بینالمللی در کرهجنوبی بدون حجاب اجباری حاضر شد، حمید سجادی، شخصا در این موضوع دخالت کرد و ماموران امنیتی بلافاصله پس از ورود الناز رکابی به ایران، او را به دفتر وزیر ورزش بردند و بازجویی کردند.
وزیر ورزش و جوانان در مجلس نیز به ایجاد جو امنیتی برای بازیکنان تیم ملی در جام جهانی فوتبال اقرار کرد و مدعی شد که «توطئههای دشمنان» را خنثی کرده است. در ماههای اخیر بسیاری از ورزشکاران که با خیزش سراسری همراهی کردند، با برخوردهای امنیتی و اخراج از تیمهای خود مواجه شدند.
سید محمد صالح هاشمی گلپایگانی، دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر
ستاد امر به معروف و نهی از منکر در سال ۱۴۰۱ با بودجه ۱۱۸ میلیارد تومانی که از دولت و مجلس گرفت، فعالیتهای وسیعی را آغاز کرد و در سختگیریهای جدید در ارتباط با حجاب اجباری نقش مهمی داشت. سید محمد صالح هاشمی گلپایگانی همان کسی است که پس از کشته شدن مهسا امینی در بازداشت پلیس امنیت اخلاقی تهران گفت که با جمع شدن ونهای گشت ارشاد، دوربینهای هوشمند شهری وظیفه شناسایی زنان «بدحجاب» را برعهده میگیرند و برای این افراد جریمههایی تعیین میشود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
هاشمی گلپایگانی در یک سال گذشته بارها با اظهارنظرهای زنستیزانه خبرساز شده است. او یک بار گفته بود: «تاکسیهای اینترنتی اگر بدانند با سوار کردن فرد بیحجاب جریمه میشوند، ۵۰ درصد مشکل کشف حجاب خودروها حل میشود.» این سخنان او در حالی که حکومت در تلاش بود به هر طریقی اعتراضهای مردمی را سرکوب کند، حتی در میان برخی حامیان حکومت نیز با واکنشهای اعتراضآمیز مواجه شد.
حسن عسگری، فرماندار سنندج
سنندج یکی از نخستین شهرهای ایران بود که به خیزش سراسری پیوست و روزهای زیادی در اعتصاب کامل بود. حسن عسگری، فرماندار کنونی این شهر که روز دوشنبه در لیست تحریمهای جدید اتحادیه اروپا قرار گرفت، پیش از این فرمانده سپاه سنندج بود اما مانند تعدادی دیگر از فرماندهان سپاه که در دولت رئیسی به سمت استاندار و فرماندار منصوب شدند، در اردیبهشت ۱۴۰۱ فرماندار شهر سنندج شد.
سازمان حقوق بشری ههنگاو پیشتر در گزارشی اعلام کرده بود که عسگری یکی از «ناقضان جدی حقوق بشر در کردستان بوده و در کشتار و سرکوب مردم سنندج در آبان ۱۳۹۸ آمریت مستقیم داشته است».
حسن عسگری مهر ۱۴۰۱ معترضان را «اغتشاشگر» و «جاسوس» نامید و آنان را به «برخورد قاطعانه» تهدید کرد. او همچنین مدعی شد که تعداد نیروهای انتظامی کشتهشده در اعتراضها بیشتر از معترضان است. فرماندار سنندج در آبان هم ادعا کرد که سارینا ساعدی، نوجوان جانباخته در خیزش سراسری، به علت مصرف داروهای روانگردان فوت کرده اما اندکی بعد مشخص شد که این نوجوان ۱۵ ساله در اثر ضربات مستقیم باتوم به سرش کشته شده است.
حسین مدرس خیابانی، استاندار سابق سیستان و بلوچستان
فعالان بلوچ حسین مدرس خیابانی، استاندار سابق سیستان و بلوچستان را یکی از عوامل اصلی سرکوب مردم این منطقه بهخصوص جمعه خونین زاهدان میدانند. مدرس خیابانی روز چهارم دی جای خود را به محمد کرمی، از فرماندهان سپاه پاسداران، داد.
استاندار سابق سیستان و بلوچستان پس از جمعه خونین زاهدان در هشتم مهر ۱۴۰۱، در جمع خبرنگاران ادعا کرد که در این واقعه ۳۵ نفر کشته شدهاند. این در حالی است که در همان زمان، فعالان بلوچ از کشته شدن دهها تن خبر داده بودند. مدرس خیابانی پیشتر نیز در لیست تحریمهای بریتانیا و آمریکا قرار گرفته بود.
اسماعیل زارعی کوشا، استاندار کردستان
استاندار کردستان نیز در جریان خیزش سراسری بارها مردم معترض را «اغتشاشگر» نامید و مدعی شد که نیروهای انتظامی با معترضان در نهایت «خویشتنداری» برخورد کردهاند. او همچنین ادعا کرد که معترضان کردستان کمتر از یکهزارم جمعیت این استان بودند و در تجمعها بیشتر از ۴۰ نفر حضور نداشتهاند.
زارعی کوشا در یکی از توییتهایش، علی خامنهای را «مرد اول جهان اسلام» معرفی کرد و مدعی شد که او «استکبار و دنبالههایش را مستاصل کرده است».
اسماعیل کوثری، نماینده مجلس شورای اسلامی
فرمانده سابق سپاه پاسداران و نماینده کنونی مجلس شورای اسلامی که با سخنان ضدآمریکایی و جنگطلبانهاش مشهور است و در جریان خیزش سراسری، خواستار محدود شدن رابطه ایران با کشورهای بریتانیا، فرانسه و آلمان شد و ادعا کرد که آنها «خیرخواه مردم ایران» نیستند، نیز تحریم شده است. او جوانان معترض را «عامل اسرائیل» خوانده و مدعی شده بود جمهوری اسلامی ایران «مردمیترین حکومت در طول تاریخ است».
جانشین پیشین قرارگاه ثارالله خواهان برخورد با معترضان بود. به گفته او، «اگر مسئولان امنیتی به وظیفهای که برعهده دارند بهدرستی عمل نکنند، باید مقابل فرماندهان خود و مردمی که از سوی آشوبگران هدف تعرض و تعدی قرار میگیرند، پاسخگو باشند».
سید مصطفی آقامیرسلیم، نماینده مجلس شورای اسلامی
مصطفی میرسلیم در جریان خیزش سراسری به «فاصله بسیار زیاد» از زمان دستگیری تا اعدام معترضان انتقاد کرده و گفته بود: «عوامل ناآرامیها باید در فاصله پنج تا ۱۰ روز بعد از دستگیری اعدام شوند؛ منتهی قوه قضاییه روال خودش را دارد.»
این سخنان او موجی از واکنشها را در میان کاربران رسانههای اجتماعی در پی داشت. بهخصوص اینکه فرزند خود او هماکنون تحت پیگرد قانونی است. محمد خاکپور، بازیکن پیشین فوتبال و سرمربی سابق تیم ملی فوتبال امید، در واکنش به سخنان این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام نوشت: «آقای میرسلیم! اگر کسی به عنوان مسبب ناآرامیها باید محاکمه و مجازات شود، شما و امثال شما هستید.»
محمدتقی نقدعلی، نماینده مجلس شورای اسلامی
محمد تقی نقدعلی، عضو هیئت رئیسه کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس، یکی از مدافعان اعدام معترضان در خیزش سراسری بود و بهصراحت گفت که از «اعدام جوانی که فریب خورده ولیکن جرم مرتکب شده و حکم شرعی و قانونی او اعدام است، گریزی نداریم». او حجاب را هم قانون کشور خواند و با دفاع از برخورد با بیحجابی گفت: « برای مماشات با قانونشکنی هیچ توجیهی پذیرفتنی نیست».
موسی غضنفرآبادی، رئیس کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی
این نماینده مجلس شورای اسلامی پس از اعدام محسن شکاری، جوان معترض ۲۳ ساله، از اجرای حکم او دفاع کرد و گفت: «قوه قضاییه با اجرای این حکم اولین قدم را در رساندن اغتشاشگران اخیر به سزای اعمالشان برداشت؛ موضوعی که روزهای آینده پررنگتر میشود و داد کاسبان ناامنی مردم بالا و بالاتر میرود.»
احمد خادم، رئیس قرارگاه کربلای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
قرارگاه کربلا یکی از قرارگاههای ۱۰گانه نیروی زمینی سپاه پاسداران است که سپاههای استانی ولیعصر خوزستان، ابوالفضل لرستان و فتح کهگیلویه و بویراحمد در جنوب غربی ایران را فرماندهی میکند. احمد خادم بهتازگی از کشف محموله سلاح در نقطه صفر مرزی خبر داد و مدعی شد که «سربازان گمنام امام زمان» در راستای «صیانت از مرزها» این محموله را شناسایی کردهاند. حدود فرماندهی او در جنوب غرب ایران نقش او و قرارگاه کربلا در سرکوب اعتراضهای مردمی را آشکار میکند.
عباس نیلفروشان، معاون عملیات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
معاون عملیات سپاه پاسداران در یکی از آخرین سخنانش، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، را به عملیات تروریستی تهدید کرد و گفت که «انقلاب به خیابانهای تلآویو نزدیک شده است».
او پیشتر نیز از طالبان در افغانستان دفاع کرده و گفته بود که این گروه به «درک درستی از نقش زنان و اقوام» رسیده است.
نیلفروشان بهتازگی در توییتی، جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا را هم تهدید کرد و با متهم کردن این کشور به فروپاشیدن جمهوری اسلامی نوشت: «برای فروپاشی ایران باید از دریای خون گذشت که شما توانایی عبور از آن را ندارید.»
مسلم معین، مسئول قرارگاه فضای مجازی بسیج
عملیات نیروهای وابسته به حکومت ایران، موسوم به «ارتش سایبری» علیه مخالفان جمهوری اسلامی ایران در فضای مجازی برکسی پوشیده نیست. یکی از افراد تحریمی اتحادیه اروپا مسلم معین، مسئول قرارگاه فضای مجازی سازمان بسیج، است که چند روز پس از کشته شدن مهسا امینی در بازداشت پلیس امنیت اخلاقی تهران، در توییتی، از عملکرد پلیس دفاع کرد و مدعی شد که از عوامل پلیس باید تقدیر هم بشود.
محمد کرمی، استاندار سیستان و بلوچستان
فرمانده سابق سپاه پاسداران از روز چهارم دی با رای هیئت وزیران به سمت استاندار سیستانوبلوچستان منصوب شد و از آن زمان تاکنون «مرگ بر استاندار داعشی» و «استاندار بسیجی نمیخوایم، نمیخوایم» به شعارهای ثابت مردم زاهدان در جمعههای اعتراضی تبدیل شده است.
محمد کرمی با هدف سرکوب مردم معترض به استان سیستان و بلوچستان رفت و احمد وحیدی، وزیر کشور نیز در مراسم معارفه او با تایید تلویحی این موضوع گفت که «سیستان و بلوچستان نیازمندیهایی دارد و ما وظیفه داریم به مردم این استان خدمت کنیم».
علیاکبر جاویدان، فرمانده نیروی انتظامی استان کرمانشاه
فرمانده نیروی انتظامی کرمانشاه اواخر آذرماه از دستگیری ۲۵۰ تن از معترضان زیر ۳۵ سال خبر داد و با متهم کردن آنان به ارتباط با «گروهکهای تروریستی» و «حمل سلاح»، مدعی شد که آنان با هدف «شرارت، تحریم مردم، آشوب و اغتشاش» به خیابان آمدهاند.
عباس آذرپندار، رئیس شرکت رادیس ویرا تجارت
عباس آذرپندار، مدیرعامل شرکت رادیس ویرا تجارت که نمایندگی رسمی دوربینهای تیاندی در ایران را برعهده دارد، یکی دیگر از تحریمشدگان جدید اتحادیه اروپا است. از دوربینهای تیاندی برای شناسایی چهره معترضان استفاده میشود و شرکتی که عباس آذرپندار مدیر آن است، واسطه تامین این دوربینها برای سپاه پاسداران و عوامل سرکوب در ایران است.
در میان فهرست تحریمیهای جدید اتحادیه اروپا نام افرادی چون احمد نوروزی، معاون برونمرزی سازمان صداوسیما، و یوسف پورانواری، یکی دیگر از مدیران برونمرزی صداوسیما نیز به چشم میخورد.
بریتانیا هم روز دوشنبه کیومرث حیدری، فرمانده نیروی زمینی ارتش ایران، قاسم رضایی، جانشین فرمانده نیروی انتظامی ایران، احمد فاضلیان، معاون دادستان کل ایران، سالار آبنوش، فرمانده عملیات بسیج و حسین نجات، جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در قرارگاه ثارالله، را در فهرست جدید تحریمهای خود قرار داد.
کیومرث حیدری، معترضان خیزش سراسری را «مگس» نامیده و مدعی شده بود که اگر با آنان برخورد نمیشود، «اراده» علی خامنهای است. قاسم رضایی همزمان با اعتصابهای سراسری به بازار تهران رفت و بازاریان را تهدید کرد که اگر به اعتصاب خود پایان ندهند، با آنان برخورد خواهد شد. او پیشتر نیز افراد «بدحجاب» را به برخورد در صحنه تهدید کرده بود.
احمد فاضلیان که طی دو دهه حضورش در سمتهای مختلف در قوه قضاییه در سرکوب معترضان و صدور احکام سنگین علیه آنان نقش کلیدی داشت، از جمله تحریمیهای اخیر بریتانیا است که پیشتر کانادا هم او را تحریم کرده بود.
دولت بریتانیا در بیانیه خود، درباره نقش حسین نجات و قرارگاه ثارالله در سرکوبها اعلام کرد: «ما برخی از وحشیانهترین خشونتهای این نهادی امنیتی علیه مردم ایران را شاهد بودهایم». در این اطلاعیه، درباره سالار آبنوش، فرمانده عملیات بسیج نیز آمده است که او روشهای سرکوبگرایانه نیروهای بسیج را رهبری میکند و به طور علنی به نقش خود در فرماندهی عملیات سرکوب اذعان کرده است.
بر مبنای این گزارش، تمام داراییهای این افراد در بریتانیا مسدود و شهروندان این کشور از معامله با آنان منع میشوند.