حمله مسلحانه صبح روز جمعه هفتم بهمن به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران، با واکنش گسترده دولتهای مختلف روبرو شده است و آنها همراه با دولت آذربایجان، خواستار «محاکمه و برخورد قضایی فوری» با عاملان این «حمله تروریستی» شدهاند. اما مقامهای تهران میگویند این حمله تروریستی نبوده و بهدلیل «مسائل شخصی و ناموسی» رخ داده است.
در جریان این حمله، یک مامور آذربایجانی حفاظت سفارت باکو در تهران کشته و دو تن دیگر مجروح شدند. ضارب بازداشت شده مقابل فرمانده پلیس تهران گفته که این عملیات را در اعتراض به سفر همسرش به کشور آذربایجان انجام داده است؛ ادعایی که با توجه به روابط نهچندان خوب تهران و باکو، با شکوتردید مقامهای جمهوری آذربایجان و برخی از ناظران ایرانی مواجه شده است.
در تازهترین واکنشهای جهانی، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، روز شنبه هشتم بهمن، در تماسی تلفنی با همتای آذربایجانی خود، حمله مسلحانه به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران را محکوم کرد و خواستار «پاسخگو شدن عوامل این جنایت در اسرع وقت» شد.
جیحون بایراموف، وزیر امور خارجه آذربایجان، نیز در صحبت با لاوروف اعلام کرد: «باکو بهطور جدی از تهران درخواست کرده است تا عاملان حمله تروریستی مذکور و همچنین محرکان این اقدام خونین را در اسرع وقت شناسایی و به شدیدترین نحو مجازات کند.»
وزارت امور خارجه آمریکا نیز خواستار «تحقیقات فوری» درمورد این «خشونت ناپذیرفتنی» شده است.
ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، همچنین تاکید کرد که «هرگونه حمله به دیپلماتها یا مراکز دیپلماتیک در هر جایی ناپذیرفتنی است»
او افزود: «ما به دولت ایران مسئولیت خود را بر اساس کنوانسیون ژنو برای حفاظت از دیپلماتهای خارجی در ایران یادآوری میکنیم.»
ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، نیز با تاکید بر مسئولیت دولت ایران درمورد حفاظت از دیپلماتهای خارجی، گفت: «فعالیتهای جمهوری اسلامی در منطقه و جهان عمیقا بیثباتکننده است. بنابراین ایالات متحده با هماهنگی متحدان و شرکای خود در سراسر جهان به اقدامهای خود برای پاسخگو کردن رژیم ایران ادامه خواهد داد.»
بوجار عثمانی، رئیس دورهای سازمان امنیت و همکاری اروپا و وزیر امور خارجه مقدونیه شمالی، نیز حمله مسلحانه به سفارت آذربایجان در تهران را «ناپذیرفتنی» خواند و خواستار روشن شدن هرچه زودتر ابعاد این پرونده شد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
همچنین پیتر استانو، سخنگوی ارشد سیاست خارجی و امنیتی اتحادیه اروپا، با انتشار یک توییت و ضمن تسلیت به ملت آذربایجان، اعلام کرد که حمله به نمایندگیهای دیپلماتیک را «نابخشودنی» میداند و به انجام تحقیقات گسترده و پاسخگویی کامل مقامهای جمهوری اسلامی امیدوار است.
همچنین تمامی سفارتخانههای اروپایی در تهران، به همراه دولتهای ترکیه، مصر، عراق، شورای همکاری خلیج فارس و دیگر کشورهای مسلمان به همراه اسرائیل و ژاپن، این حمله مسلحانه را که از نگاه الهام علیاف، رئیسجمهوری آذربایجان، «اقدامی تروریستی» بوده است محکوم کردهاند.
روابط تهران و باکو در سالهای اخیر پرتنش بوده است و حمله روز جمعه به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران، به تشدید تنشها بین دو کشور دامن زد. فرد ضارب بهعنوان تبعه ایران معرفی شده است و مقامهای امنیتی و دیپلماتیک ایران مدعیاند که او بهخاطر «مناقشه خانوادگی» وارد ساختمان سفارت شده است.
حسین امیرعبدالهیان، وزیر امور خارجه دولت ابراهیم رئيسی، شامگاه جمعه هفتم بهمن، با حضور در بیمارستان شهدای تجریش تهران، از دو مجروح حادثه حمله مسلحانه به سفارت آذربایجان در تهران عیادت کرد.
او سپس در توییتر نوشت: «با حضور در بیمارستان از روند درمانی کارکنان سفارت جمهوری آذربایجان مطلع شدم. همچنین در تماس تلفنی با همکارم، وزیر امور خارجه آذربایجان، پیام تسلیت دکتر رئیسی را منتقل کردم. جمهوری اسلامی ایران آماده همکاری برای روشن شدن ابعاد حادثه است. به دولت و ملت برادر و همسایه، این حادثه تلخ را تسلیت میگویم.»
امیرعبداللهیان همچنین در گفتوگو با وزیر امور خارجه آذربایجان، با اشاره «به سوءاستفاده دشمنان دو کشور از این حادثه» گفت: «نباید اجازه دهیم که این حادثه بر مناسبات دو کشور تاثیر منفی بگذارد.»
پیش از این، الهام علیاف، رئیسجمهوری آذربایجان، برای انجام تحقیقات فوری درمورد این اقدام، از دولت آمریکا تقاضای کمک کرده بود.
این سخنان در حالی بیان شده است که سخنگوی فرماندهی پلیس جمهوری اسلامی، صبح روز شنبه هشتم بهمن، ادعا کرد که «هیچگونه نگرانی» در ارتباط با تامین امنیت اماکن دیپلماتیک در این کشور وجود ندارد.
ادعایی که فقط طی سالهای اخیر در چندین نوبت، ازجمله در ماجراهای حمله نیروهای بسیجی و لباسشخصی به سفارتخانه عربستان و بریتانیا، نقض شده است و جمهوری اسلامی نشان داده که احترامی برای حریم سفارتخانه کشورها و امنیت آنها در تهران قائل نیست.
پس از حمله مسلحانه روز جمعه به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران، وزارت امور خارجه این کشور با انتشار بیانیهای تند، از بیتوجهی جمهوری اسلامی به حفظ امنیت اماکن دیپلماتیک انتقاد کرده و «کارزاری علیه آذربایجان در ایران» را زمینهساز این حمله دانسته بود.