آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، روز یکشنبه، ۲۹ ژانویه (۹ بهمن)، در آغاز سفر خود به خاورمیانه، وارد مصر شد. هدف اصلی او از این سفر، کاهش تنشها و خشونتها بین اسرائیل و فلسطینیها است که در روزهای اخیر بار دیگر اوج گرفته است.
بلینکن پس از توقف در قاهره، در روزهای دوشنبه و سهشنبه به اورشلیم و رامالله سفر میکند. این سفر از مدتها قبل برای دیدار با دولت راستگرای جدید اسرائیل برنامهریزی شده بود، اما پس از وقوع برخی از شدیدترین خشونتها در سالهای اخیر، فوریت بیشتری یافته است.
پنجشنبه، در جریان یکی از مرگبارترین عملیاتهای سالهای اخیر، ۹ فلسطینی در اثر حمله ارتش اسرائیل به اردوگاه آوارگان جنین در کرانه باختری کشته شدند. پس از آن، و در روز جمعه، یک مرد مسلح فلسطینی هفت نفر را در بیرون کنیسهای در محله شهرکنشینان در شرق بینالمقدس به قتل رساند، و روز شنبه نیز حمله دیگری رخ داد.
اسرائیل میگوید شبهنظامیان جهاد اسلامی را هدف قرار داده است. اسرائیل همچنین در پاسخ به شلیک موشک، نوار غزه را که در کنترل حماس است، هدف قرار داد.
ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده، ضمن محکوم کردن حمله «وحشتناک» به کنیسه، به خبرنگاران گفت بلینکن با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، و محمود عباس، رهبر دولت خودگردان فلسطین، دیدار خواهد کرد و خواستار «اقداماتی گسترده برای کاهش تنش خواهد شد».
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این خشونتها همچنین احتمالا در گفتوگوهای میان بلینکن و عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری مصر، مطرح خواهد شد که نقش سنتی کشورش در خاورمیانه بهعنوان میانجی، به او کمک کرده است که بهرغم انتقادهای متعدد رئیس جمهوری آمریکا، از سوابق حقوق بشری دولت السیسی، شریک کلیدی ایالات متحده باقی بماند.
ایالات متحده با روابط نزدیک خود با اسرائیل، از لحاظ تاریخی در دیپلماسی خاورمیانه پیشتاز بوده است. با این حال، کارشناسان اینک این پرسش را مطرح میکنند آیا بلینکن میتواند به پیشرفتهایی در این زمینه دست یابد.
آرون دیوید میلر، مذاکرهکننده کهنهکار آمریکایی، با اشاره به درگیری ۱۱ روزه بین اسرائیل و مصر که با میانجیگری مصر، با آتشبس پایان یافت، گفت: «بهترین کاری که میتوانند انجام دهند، این است که شرایط را ثابت نگه دارند تا از وقوع مه ۲۰۲۱ دیگری جلوگیری کنند.»
غیث العمری، از مقامهای سابق فلسطینی که اکنون در «انستیتو واشنگتن» کار میکند، گفت: «این سفر، خود پیام است.» او همچنین گفت بلینکن در این سفر از عباس خواهد خواست که اقدامهای بیشتری انجام دهد، اما مشخص نیست که او چه کاری میتواند انجام دهد.
میلر که اینک در «بنیاد کارنگی برای صلح بینالمللی» کار میکند، گفت: «هرگز در هیچ دولتی شاهد چنین موجی از تماسهای سطح بالا نبودهام که در حال حاضر مشاهده میکنیم.»
میلر با اشاره به حمایت قوی از رهبر اسرائیل در میان جمهوریخواهانی که اینک کنترل مجلس نمایندگان ایالات متحده را در اختیار دارند، گفت تیم بایدن خواهان «پرهیز از رویارویی با نتانیاهو» است.
دیوید ماکوفسکی، از «انستیتو واشنگتن»، گفت میداند که بیل برنز، رئیس سازمان سیا، نیز از منطقه بازدید کرده است. او با اشاره به بازدید مقامهای آمریکایی از منطقه، گفت: «به نظر میرسد کمی شبیه سیل در منطقه است.»
پیشبینی میشود بلینکن در سفر خود بر حمایت ایالات متحده از تشکیل کشور فلسطین تاکید کند؛ چشماندازی که کمتر کسی میپندارد در دولت جدید اسرائیل، پیشرفتی بهدست آورد.
وزارت امور خارجه ایالات متحده همچنین اعلام کرد بلینکن خواستار حفظ وضعیت موجود در محوطه مسجد الاقصی است که هم برای یهودیان و هم برای مسلمانان مقدس است.
سفر بلینکن به مصر در حالی صورت میگیرد که این کشور یکی از دریافتکنندگان اصلی کمکهای نظامی ایالات متحده است؛ اما به دلیل سابقه حقوق بشری السیسی، بخشهایی از حزب دموکرات آمریکا این همکاری را زیر ذرهبین قرار داده است.
مقامهای مصر سال گذشته صدها زندانی سیاسی را آزاد کردند، اما بر اساس تخمین گروههای مدافع حقوق بشر حدود ۶۰ هزار زندانی سیاسی هنوز در بازداشتاند که بسیاری از آنها در شرایطی سخت و سلولهای پر ازدحام نگهداری میشوند.