گزارش جدید سازمان ملل متحد در سطح استراتژیک که روز پنجشنبه ۲۰ بهمن (۹ فوریه)، در نشست این شورا در نیویورک به بحث گذاشته شد، نشان می‌دهد که گروه داعش در افغانستان به قاچاق مواد مخدر روی آورده است و در حال توسعه فعالیت‌هایش در این کشور است. این گزارش همچنین روشن کرد که داعش به‌طور گسترده‌ای از فناوری‌های اطلاعاتی جدید و سامانه‌های بدون سرنشین «برای نظارت، شناسایی و حمله به اهداف با درجه دقت و کارایی بالا» استفاده می‌کند. 

در گزارش جدید سازمان ملل متحد، تاکید شده است که داعش در آسیای مرکزی و جنوبی در حال تقویت و توسعه فعالیت‌هایش است. در این گزارش آمده است: «داعش جاه‌طلبی خود را برای انجام حمله‌ها در خارج از افغانستان حفظ کرده است و کشورهای عضو در منطقه تخمین زده‌اند که این گروه بین ۱ تا ۳ هزار جنگجو در داخل افغانستان دارد.»

بر اساس این گزارش، فعالیت داعش نه تنها در افغانستان بلکه در سراسر مناطق تحت نفوذ این گروه، از جمله کشورهای آفریقایی، سوریه و عراق، در نیمه دوم سال ۲۰۲۲، افزایش چشمگیری داشته است. 

ولادیمیر ورونکوف، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در امور مبارزه با تروریسم، و ویشیونگ چن، سرپرست اداره اجرایی مبارزه با تروریسم، در نشست روز پنجشنبه سازمان ملل متحد، در مورد پیشرفت داعش در زمینه سربازگیری و تامین مالی ابراز نگرانی کردند.

ولادیمیر ورونکوف در این نشست اظهار داشت که داعش همچنان به استفاده از اینترنت، رسانه‌های اجتماعی و بازی‌های ویدیویی برای اهداف تبلیغاتی و سربازگیری ادامه می‌دهد. او تاکید کرد که نگرانی‌های اصلی پیرامون موضوعاتی است که «شامل سوءاستفاده از هواپیماهای بدون سرنشین، فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات، و روش‌های جدید پرداخت آنلاین و جمع‌آوری سرمایه (برای داعش) می‌شود.»

در گزارش سازمان ملل متحد تاکید شده است که «پاسخ‌های امنیتی به تنهایی کافی نیست» و «باید با تلاش‌هایی همراه باشد که از پیوستن نیروهای جدید به صفوف داعش جلوگیری کند». 

تامین مالی تروریسم یکی دیگر از بحث‌های جدی در گزارش سازمان ملل متحد بود که روز پنجشنبه مورد بحث قرار گرفت. گزارش سازمان ملل نشان می‌دهد که هر چند بر اساس برآورد کشورهای عضو این سازمان، داعش در حال حاضر، به منابع مالی بین ۲۵ تا ۵۰ میلیون دلار دسترسی دارد، «اما این بودجه در حال اتمام است». 

هرچند مقام‌های سازمان ملل از یک سو در مورد نتایج عملیات‌های ضدتروریسم و تاثیر آن بر کاهش درآمدهای داعش خوشبین‌اند، اما در همین حال، از دست یافتن داعش به مواد مخدر و قاچاق آن به خارج از افغانستان، ابراز نگرانی کردند.

این در حالی است که پس از سلطه طالبان بر افغانستان، میزان قاچاق مواد مخدر به کشورهای همسایه و حتی فراتر از آن، بیشتر از دو برابر شده است. 

یکی از مقام‌های دولت تاجیکستان روز جمعه ۱۴ بهمن، در نشست خبری در شهر دوشنبه گفت از زمانی که طالبان بر افغانستان مسلط شدند، قاچاق مواد مخدر از افغانستان به تاجیکستان به‌صورت چشمگیری افزایش یافته است. حبیب‌الله وحیدزاده، مدیر آژانس کنترل مواد مخدر تاجیکستان، تصریح کرد: «نیروهای مرزبانی تاجیکستان در سال ۲۰۲۱ و در جریان عملیاتی علیه قاچاقچیان، ۴۸۳ کیلوگرم مواد مخدر را کشف و ضبط کردند. این ارقام در سال ۲۰۲۲، به ۴۱۶۵ کیلوگرم مواد مخدر افزایش یافته است.»

در همین حال، در کنار توسعه بازار قاچاق مواد مخدر در افغانستان، که البته بیشتر در کنترل طالبان است، فعالیت‌های داعش در این کشور نیز افزایش یافته است. حمله‌های اخیر داعش به سفارت‌ها و مهمان‌سراهای خارجی در کابل، علاوه بر حمله‌های پرتلفات این گروه به دیگر مراکز غیرنظامی در افغانستان، نشان از تقویت بیشتر این گروه در این کشور داشت.

این در حالی است که کشورهای منطقه به‌طور کلی از پیشرفت‌ داعش در افغانستان و احتمال گسترش خطرات ناشی از آن به خارج از افغانستان شدیدا ابراز نگرانی کرده‌اند. دبیران شوراهای امنیت کشورهای منطقه، در نشست روز چهارشنبه هشتم فوریه در مسکو، نیز بر این نگرانی‌ها تاکید کردند.

در همین حال، مقام‌های سازمان ملل در نشست بررسی گزارش جدید در مورد فعالیت‌های داعش در جهان، بر اهمیت همکاری جهانی بیشتر در شکست تروریسم تاکید کردند. ویشیونگ چن، سرپرست کمیته مبارزه با تروریسم سازمان ملل، گفت: «تنها با کار چندجانبه و همکاری ما موفق می‌شویم پاسخی موثر به تهدید تروریستی که در حال تحول جهانی است، ارائه دهیم». ولادیمیر ورونکوف، معاون دبیرکل در امور مبارزه با تروریسم، نیز خواستار رویکردهای چند بعدی، همراه با «اقدام‌های جانبی بیشتر» بین پاسخ‌های امنیتی و فعالیت‌های پیشگیرانه شد.