دولت ابراهیم رئیسی که به بهانه مقابله با رانت و فساد «ارز ترجیحی» را حذف کرد، برای کنترل نرخ ارز مجبور شد در کمتر از ۴۰ روز ۹۵ هزار میلیارد تومان در بازار توزیع کند.
محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، گفته بود طی این مدت ۶.۵ میلیارد دلار به نرخ نیمایی ۲۸ هزار و ۵۰۰ به بازار تزریق شده است تا قیمت دلار متعادل شود.
این سیاست در واقع ادامه برنامه ارزپاشی بهمن صالحآبادی، رئيس سابق بانک مرکزی و دیگر روسای این بانک است که در چهار دهه گذشته با این روش نافرجام قصد داشتند بازار ارز را کنترل کنند. فرزین هم در ۴۰ روز گذشته این سیاست را پیش گرفت و براساس ارزیابیهای روزنامه هممیهن، طی این مدت روزی دو هزار و ۳۷۵ میلیارد تومان سود آنی و بادآورده به جیب ویژهخواران سرازیر کرد.
این سود از آنجا ناشی میشود که رانتخواران و ویژهخواران این بازار به اسم واردات و تولید دلار ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی میگیرند و آن را در بازار آزاد به قیمت ۴۳ تا ۴۷ هزار تومان میفروشند. آنها حتی برای اینکه دلارها را مستقیم به بازار عرضه نکنند، کالای خارجی را با دلار ۲۸ هزار تومان وارد و با دلار بازار آزاد یعنی ۴۳ تا ۴۷ هزار تومان میفروشند.
فرزین هم این مسئله را تایید کرد و به این دسته از افراد هشدار داد که با آنها برخورد میشود البته پیش از او هم بارها از این هشدارها به فعالان و بازارسازان ارز داده شده است.
البته محمد مخبر، معاون اول ابراهیم رئیسی، متوسط نرخ ارز نیمایی توزیعشده را ۲۶ هزار تومان اعلام کرد که نشان از سود بیشتر کسانی است که موفق شدند چنین رانتی را دریافت کنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
مخبر با افتخار و در دفاع از این سیاست دولت، افزود: «وضعیت ارزی امروز خوب است، اما دشمنان [در پی افزایش دوباره نرخ ارز] به دنبال تلاش برای ایجاد استرس برای مردماند.»
دولت ابراهیم رئیسی با شعار مبارزه با «فساد و رانت» در جمهوری اسلامی به قدرت رسید و مدعی حذف برخی از رانتها و امتیازها شد اما بهتدریج بر حجم توزیع رانت دستکم در بازار ارز، افزود. براورد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی نشان میدهد بانک مرکزی در ۱۵ سال منتهی به سال ۱۳۹۷ در مجموع، حدود ۵۸۸ میلیارد دلار ارز فروخته که نزدیک به ۲۸۲ میلیارد دلار آن برای مداخله به بازار تزریق شده است. دولت سیزدهم با وعده و وعیدهای فراوان میخواست برای کنترل بازار ارز روشهای دیگری را پیش بگیرد اما در نهایت مجبور شد نسخه دولتهای گذشته را تکرار کند.
این ۲۸۲ میلیارد دلار در دوره چهار رئیس کل بانک مرکزی تزریق شدند.
سهم ابراهیم شیبانی از سال ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۶ در مجموع ۵۷ میلیارد دلار ارز بود. در دوره ریاست طهماسب مظاهری از سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۷ هم ۳۰ میلیارد دلار و در دوره ریاست محمود بهمنی سال ۱۳۸۷ تا سال ۱۳۹۲ در مجموع ۱۶۰ میلیارد دلار ارز به بازار وارد شد.
در دوره ریاست ولیالله سیف بر بانک مرکزی که از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۷ ادامه داشت، در مجموع ۳۵ میلیارد دلار ارز فروخته شد.
روزنامه هممیهن با انتشار آمار فوق خاطرنشان کرد در هیچیک از دورههایی که بانک مرکزی سیاست تزریق ارز و مداخله در بازار را پیش گرفت، نرخ ارز به تناسب عرضه کاهش نیافت.