ابوالفضل شکیبا، مستندساز ایرانی که در فروردین ۱۴۰۱ همراه با مصطفی سعیدی تصویربردار، در سفری به افغانستان رفتند و با فرماندهان جبهه مقاومت ملی در بلندیهای هندوکش در اندب ملاقات کردند، میگوید در جریان حضورش در اندراب، انگیزه، امید و پایداری علیه طالبان را مشاهده کرد.
شکیبا و همکار تصویربردارش، ۵ روز را در قرارگاه جبهه مقاومت ملی در اندراب که از سوی خیرمحمد خیرخواه اندرابی رهبری میشد سپری کردند و از فعالیت نظامی جبهه مقاومت ملی مستندی تصویری ساختند که در تابستان سال جاری از طریق بی بی فارسی پخش شد.
ابوالفضل شکیبا در گفتوگو با ایندیپندنت فارسی گفت، پس از سقوط افغانستان به دست طالبان، او درگیر مسائل و خبرهایی شد که روزانه در مورد افغانستان در رسانهها بازتاب مییافتند.
شکیبا افزود: «همزمان با سقوط افغانستان، یک درگیری عجیبی به لحاظ روحی و فکری برای من شکل گرفته بود. پس از آن حادثه تلخ، کار هر روز من، رصد کردن اخبار برای کسب اطلاعات از فضای مجازی و رسانههای بینالمللی بود. چنانچه میدانید در داخل ایران صحبت زیادی در مورد اوضاع افغانستان نبود.»
شکیبا علاوه کرد که پس از بازگشت طالبان به قدرت، تلاش کرد با دوستانی که در زمینه افغانستان معلومات دارند و همچنین درگیر مسائل این کشور هستند تماس بگیرد. شکیبا افزود که نخستینبار با جبهه مقاومت ملی افغانستان، از طریق یک مصاحبه خیرمحمد خیرخواه که با حسین جعفریان، روزنامهنگار و مستندساز ایرانی صورت گرفت آشنا شد. خیرخواه در آن مصاحبه در مورد نبرد با طالبان، اوضاع جبهه و گذشته فعالیت نظامی خود صحبت کرده بود. این مصاحبه در دی ماه ۱۴۰۰ و به صورت آنلاین انجام شد و صحبتهای فرمانده خیرخواه در فضای مجازی در افغانستان بازتاب وسیعی داشت.
شکیبا افزود، زمانی که از طریق حسین جعفریان و صحبتهای خیرمحمد خیرخواه در مورد افغانستان و اوضاع جاری در آن کشور اطلاعات بیشتری کسب کرد، تصمیم گرفت به افغانستان سفر کند. بیشتر دوستان و نزدیکان ابوالفضل شکیبا به تصمیم او در مورد سفرش به افغانستان رای منفی دادند، اما او تصمیم گرفت این سفر را با پذیرش خطرهای احتمالی به انجام برساند.
این مستندساز ایرانی افزود پس از فروپاشی دولت جمهوری در افغانستان و شکل گرفتن جبهه مقاومت ملی، ادعاهایی در فضای مجازی در افغانستان دست به دست میشد که گویا مقاومت علیه طالبان تنها در فضای مجازی است و نیروی واقعی برای جنگ در برابر طالبان وجود ندارد.
شکیبا گفت: «برای من که رفتم و رو در رو با فرماندهان جبهه مقاومت ملی ملاقات کردم، علیرغم اینکه مشکلات، سختیها، واقعیتها را دیدم، امید، انگیزه، پایداری و پایمردی را نیز دیدم.»
در همین حال شکیبا افزود، در کنار سلطه طالبان بر افغانستان، مساله دیگری که باعث شد به افغانستان سفر کند، چرخیدن اصطلاح « مقاومت فیسبوکی» در فضای مجازی بود که از این طریق وجود جبهه مقاومت علیه طالبان انکار میشد.
این اصطلاح ابتدا از سوی سخنگویان طالبان و سپس از سوی هواداران این گروه در فضای مجازی بازتاب یافت.
این مستندساز ایرانی گفت، به افغانستان و سنگر نظامی جبهه مقاومت ملی رفت تا ببیند آیا مقاومت علیه طالبان واقعی است یا به گفته طالبان فیسبوکی است.
شکیبا تصریح کرد که پس از انجام سفرش به افغانستان و پخش مستند مقاومت در اندراب، امید بیشتری در دل مردم افغانستان و مخالفان طالبان نسبت به مقاومت مسلحانه علیه طالبان شکل گرفت.
در مستند ۴۰ دقیقهای که ابوالفضل شکیبا از جبهه مقاومت ملی در اندراب ساخت، خیرمحمد خیرخواه و شماری از فرماندهان تحت امر او در مورد نبرد با طالبان، آینده مقاومت در افغانستان و دشواریهای ایستادگی در کوهستانهای دور افتاده هندوکش صحبت میکنند.
ابوالفضل شکیبا در کنار ساختن مستندی از جریان ۵ روز حضور در سنگر نظامی جبهه مقاومت ملی در اندراب، کتابی تحت عنوان « در مسیر اندراب» منتشر کرد که شرحی است از جزئیات سفرش به افغانستان و دیدار از سنگر نظامی جبهه مقاومت ملی در اندراب.
این کتاب در اواخر دی ماه ۱۴۰۱ و چند روز پس از کشته شدن خیرمحمد خیرخواه در حمله تهاجمی طالبان که بر قرارگاه نظامی او انجام شد، در تهران منتشر و رونمایی گردید. شکیبا میگوید در این کتاب به حواشی سفر و آن جزئیاتی پرداخته است که به دلیل محدودیت زمانی امکان درج آن در فیلم مستند وجود نداشت.
سوژه اصلی مستند و کتاب ابوالفضل شکیبا، خیرمحمد خیرخواه، فرمانده جبهه مقاومت ملی در اندراب است که ۵ دی ماه و در جریان تهاجم سنگین نظامی طالبان به شهرستان پلحصار اندراب، به دست طالبان کشته شد. احمد مسعود چند روز پس از کشته شدن خیرخیرخواه، در مصاحبه با حسین جعفریان گفت خیرخواه حدود ۳۰ ساعت با طالبان مقابله کرد و پس از آنکه مهمات نظامیاش تمام شد، به دست طالبان کشته شد.