گابریل نورونها، مشاور پیشین امور ایران در وزارت خارجه آمریکا، با انتشار یادداشتی با عنوان «نام برهوتی را که میسازند صلح میگذارند» در نشریه واشنگتناگزمینر به مسئله توافق جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی پرداخته است.
او مینویسد گذشت روزهایی که حیاط کاخ سفید صحنه حضور صلحطلبانی بود که پیمان ابراهیم را بشارت میدادند؛ امروز رهبران خاورمیانه برای «گفتوگوهای پکن» عازم شهر ممنوعه چین میشوند.
مشاور امور ایران در وزارت خارجه آمریکا در دوره ریاستجمهوری دونالد ترامپ، میانجیگری چین در توافق عادیسازی مناسبات تهران و ریاض را کودتایی برای اعتبار پکن در منطقه و ضربهای به منافع آمریکا دانسته است.
به نوشته او، با اینکه هنوز جزئیات دقیق توافق جدید اعلام نشده است، با اطمینان میتوان گفت که جمهوری اسلامی ایران منابع، زمان و تمرکز بیشتری را به دستگاه ترور خود علیه حضور ایالات متحده و منافعش در منطقه خاورمیانه اختصاص خواهد داد و این به معنی توطئههای جدید برای آدمربایی و کشتن اروپاییها و آمریکاییهای بیشتر و برنامهریزی برای نابودی اسرائیل است.
نورونها نوشته است که وضع ممکن است از این هم بدتر شود. عربستان سعودی تکستاره سیاستگذاری برای همسایگانش باقی خواهد ماند. نزدیکشدن پادشاهی سعودی به ایران روابط تجاری و دیپلماتیک بیشتر جهان عرب و رژیم ایران را ترغیب خواهد کرد و در زمانی که خیزش انقلابی مردم ایران هسته مرکزی جمهوری اسلامی را متزلزل کرده است، جایگاه و ثبات آن را بار دیگر تقویت خواهند کرد.
کاخ سفید گفته است که از مدتها قبل با هدف «کمک به کاهش تنش» به دنبال گفتوگو و مذاکرات دیپلماتیک میان جمهوری اسلامی و عربستان سعودی بوده است. نورونها سپس در کنایه به اشتباهات لفظی و رفتاری جو بایدن، مینویسد رئیسجمهوری که نمیدانست کدام کشورها با هم توافق کردهاند، گفت: «هرچه روابط میان اسرائیل و همسایگان عربش بهتر شود، برای همه بهتر است.» احتمالا مقصود او از اسرائیل، ایران بود، و حتی با در نظر گرفتن این نکته، این جمله پوچتر هم مینماید.
مشاور سابق وزارت خارجه آمریکا در امور ایران، در ادامه نوشت که کاخ سفید دیپلماسی را با صلح اشتباه گرفته است، و افزود: «پیمان مولوتوف-ریبنتروپ یک پیروزی موقت برای مذاکرهکنندگانش بود، اما راه را هم برای آلمان نازی و هم برای اتحاد جماهیر شوروی هموار کرد تا اروپا را از هم جدا کند. وقتی که نوفل چمبرلین، نخستوزیر بریتانیا، از مذاکرات توافق مونیخ با نازیها به لندن بازگشت، در سخنانی مدعی شد که «صلح زمانه» را به ارمغان آورده است. مثال چمبرلین در مورد آنانی که از توافق روز جمعه میان تهران و ریاض ابراز شادمانی کردند، هم صدق میکند.
نورونها نوشت: «کاخ سفید به همین میزان درباره منافع خود آمریکا سردرگم است. نه، مادامی که رژیم ایران برنامه اتمیاش را پیش میبرد، مردم ایران را میکشد، نقشه ترور دهها مقام آمریکایی و دگراندیش را میکشد و حامی شماره یک تروریسم در جهان است، ما نمیخواهیم که با کسی روابط خوب داشته باشد. ما میخواهیم ایران را منزوی و آن را به یک کشور نامطلوب در جهان بدل کنیم.» او در ادامه به کاخ سفید یادآوری کرده است که آمریکا با تصویب کنگره ملزم به اعمال تحریمهایی علیه ایران برای انزوای اقتصادی جمهوری اسلامی است. به نوشته او، حالا همان «دیپلماتهایی که از توافق تهران-ریاض به وجد آمدند، باید به ریاض پرواز کنند تا به سعودیها یادآوری کنند که تجارت با تهران تحریمهای آمریکا را نقض میکند».
در ادامه این یادداشت آمده است: «در حالی که باید از نزدیکشدن عربستان سعودی به ایران ناراحت باشیم، نمیتوانیم آنها را مقصر بدانیم. دولت بایدن تقریبا در همهجا به عربستان توهین کرده و بهدنبال منزوی کردن آن بوده است. وزارت خارجه آمریکا بهجای ایستادن در کنار عربستان سعودی در برابر رقیب اصلی منطقهایاش، یعنی جمهوری اسلامی ایران، بهدنبال سرازیرکردن میلیونها دلار به تهران با لغو تحریمها بوده است.»
پس به نوشته نورونها، نباید تعجبآور باشد که «عربستان سعودی پس از طردشدن از طرف واشنگتن به پکن رو کند. توافق تهران و ریاض کیفرخواستی نفرینی و محصول سیاست دولت کنونی واشنگتن در خروج از خاورمیانه، غفلت، و تمسخر دوستانمان است». او در پایان یادداشت ابراز امیدواری کرده است که با بازگشت «آدمبزرگها» به دولت و گرفتن مسئولیت، وضع عوض شود.