روسیه موج تازه حمله‌های هوایی به اوکراین را آغاز کرده است؛ [این حمله‌ها] دست‌کم شش نفر را کشته و جریان برق را، از جمله برق نیروگاه هسته‌ای در زاپوریژیای تحت کنترل روسیه، را قطع کرده است.

ارتش اوکراین گفت که روسیه با پرتاب ۸۱ موشک و هشت پهپاد، عمدتا به زیرساخت‌های انرژی حمله کرد و شش موشک مافوق‌صوت کینژال که اوکراین قادر به رهگیری آن نیست، جزو سلاح‌هایی بود که به کار گرفت.

هدف این حمله‌ها عمدتا تاسیسات تولید انرژی بود و [موشک‌ها و پهپادها] به بیش از شش منطقه، از جمله کی‌یف، پایتخت اوکراین، بندر اودسا در کنار دریای سیاه، و خارکف، دومین شهر بزرگ اوکراین، اصابت کردند.

ارتش اوکراین گفت که پدافند هوایی توانست دست‌کم ۳۴ موشک و چهار پهپاد انتحاری شاهد را سرنگون کند، اما مقام‌های منطقه‌ای گفتند که پنج نفر در منطقه غرب لویو (Lviv) و یک نفر در جنوب شرق دنیپروپتروفسک (Dnipropetrovsk) در جنوب شرق اوکراین کشته شدند.

یوری ایهنات، سخنگوی نیروی هوایی اوکراین، گفت: «حمله بزرگی بود و برای نخستین بار با موشک‌های بسیار مختلفی انجام گرفت... دشمن شش کینژال شلیک کرد که پیش از این هیچ‌وقت سابقه نداشت.»

موشک مافوق‌صوت چیست؟

استرالیا، بریتانیا و ایالات متحده که با هم پیمان معروف به «آکوس» (Aukus) را تشکیل داده‌اند، از قصد خود برای گسترش دادن این پیمان نظامی‌ و همکاری در ساخت موشک‌های مافوق‌صوت و سلاح‌های ضدمافوق‌صوت خبر دادند.

اسکات موریسون، بوریس جانسون و جو بایدن در آوریل ۲۰۲۲ با صدور بیانیه مشترکی اعلام کردند که کشورهای‌ آنان «همکاری سه‌جانبه جدیدی در زمینه قابلیت‌های مافوق‌صوت، ضدمافوق‌صوت و جنگ الکترونیکی آغاز می‌کنند و همچنین مشارکت اطلاعاتی را به منظور تعمیق همکاری در نوآوری‌های دفاعی افزایش خواهند داد.»

«این ابتکارها باعث تقویت تلاش‌های کنونی ما برای تعمیق همکاری در قابلیت‌های سایبری، هوش مصنوعی، فناوری‌های کوانتومی و قابلیت‌های زیردریایی دیگر می‌شود.»

پیمان آکوس در آغاز با تمرکز بر ساخت زیردریایی هسته‌ای به علت نگرانی از تهاجم احتمالی چین در اقیانوس آرام به امضا رسید، اما پس از تجاوز نظامی روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه [۲۰۲۲]، اینک تمرکز آن به سوی تهدیدهای ولادیمیر پوتین معطوف شده است.

وزارت دفاع روسیه پیش از این گفته بود که نیروهایش در این درگیری موشک‌های بالستیک مافوق‌صوت شلیک کرده‌اند و ادعا کرد که انبار سوختی در شهر میکولایف در کنار دریای سیاه و یک انبار زیرزمینی مهمات در  غرب ایوانو-فرانکیفسک را نابود کرده است.

موشک‌های مافوق‌صوت مانند موشک کینژال (دشنه) که نیروی هوایی روسیه به استفاده از آن متهم است، گمان می‌رود نسل آینده تسلیحات باشند، زیرا می‌توانند با سرعت خارق‌العاده‌ای تا ۱۰ برابر سرعت صوت، یعنی حدود هشت هزار مایل در ساعت (۱۲ هزار و ۸۰۰ کیلومتر در ساعت) حرکت کنند.

اگر بخواهیم مقایسه کنیم، موشک‌های کروز دارای سرعت‌ کمتر از سرعت صوت، مانند موشک تام‌هاوک نیروی هوایی ایالات متحده، با سرعت نسبتا کم ۵۵۰ مایل در ساعت (۸۸۰ کیلومتر در ساعت) حرکت می‌کنند.

موشک کینژال معمولا با جت‌های جنگنده «میگ ۳۱کا» (MiG-31K) حمل می‌شود، می‌توانند به اهدافی تا هزار و ۲۵۰ مایل (دو هزار کیلومتر) اصابت کنند، و به دلیل سرعت، قابلیت مانور در حین پرواز و قابلیت پرواز در ارتفاع پایین، ردگیری آن‌ها با رادارهای زمینی دشوار است و بنابراین، متوقف کردن آن‌ها تقریبا ناممکن است.

شاید نگران‌کننده‌تر از همه این باشد که موشک کینژال علاوه بر مواد منفجره متعارف، قادر به حمل کلاهک هسته‌ای است، و با توجه به مقاومت قهرمانانه مردم اوکراین، حمله روسیه به این کشور بیش از آنچه پیش‌بینی می‌شد به دراز کشیده و مستاصل‌کننده شده است، این بیم وجود داشته است که مبادا روسیه به این راهبرد[هسته‌ای] روی آورد.

اما تحلیلگری نظامی به نام پاول فلگنهاوئر، استدلال کرده است که این تسلیحات در نبرد زمینی تغییر اندکی پدید می‌آورد و در واقع ارزش آن‌ها در «اثرگذاری روانی و تبلیغاتی» است. به عبارت دیگر، رعب‌آفرینی می‌کنند.

پوتین به سرمایه‌گذاری روسیه در چنین جنگ‌افزار «شکست‌ناپذیری» بالیده است و آن را پاسخی می‌داند به آنچه توسعه‌طلبی نظامی ناتو در دروازه کشورش در اروپای شرقی، تلقی می‌کند.

گویا ایالات متحده و چین هم دارند روی نمونه‌های خودشان کار می‌کنند و نیروهای دریایی بریتانیا و فرانسه نیز انگار از ۲۰۱۱ برای ساخت موشکی از این نوع به نام «پرسئوس» در حال همکاری بوده‌اند که انتظار نمی‌رود تا هشت سال دیگر به بهره‌برداری برسد.