سال ۱۴۰۲ برای فوتبال ایران با دو بازی ملی شروع میشود که حریفانش از دل تحریمهای بینالمللی و تعلیق میآیند. انتخاب روسیه و کنیا، دو حریف بحثبرانگیز و ناآماده به منزله حریفان تدارکاتی تیم ملی، نمایانگر وضعیتی است که حکومت جمهوری اسلامی به فوتبال ایران تحمیل کرده است.
فدراسیون فوتبال کنیا اعلام کرد که دومین حریف تدارکاتی تیم ملی ایران در فروردین خواهد بود. تیم ملی بعد از بازی روز سوم فروردین مقابل روسیه، هشتم فروردین هم میزبان این تیم آفریقایی خواهد بود. فدراسیون فوتبال به دلیل ضعف روابط بینالمللی در سایه روابط مخدوش جمهوری اسلامی ایران با دنیا، معمولا در پیدا کردن حریفان تدارکاتی ناتوان است، و این دو حریف تیم ملی هم به دلایل مختلف، مدتها است که از شرایط مسابقه فاصله دارند.
تیم ملی روسیه در حالی به تهران سفر میکند که به دلیل تهاجم نظامی این کشور به خاک اوکراین، یوفا آن را تحریم کرده است و از آخرین بازیاش مقابل کرواسی در آبان سال گذشته، ۱۶ ماه میگذرد. روسیه به پلیآف جام جهانی ۲۰۲۲ صعود کرده بود، ولی یوفا اجازه نداد حضور این تیم در مسابقات ادامه یابد، و از لیگ ملتهای اروپا نیز کنار گذاشته شد. در نهایت، فدراسیون فوتبال روسیه تصمیم گرفت برای حضور در مسابقات مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۶، به کنفدراسیون فوتبال آسیا بپیوندد.
تیم ملی قرار بود بعد از روسیه با عراق بازی کند، ولی مذاکرات دو فدراسیون به بنبست رسید تا در نهایت کنیا برای بازی دوم انتخاب شود. البته وضعیت این تیم آفریقایی هم بهتر از روسیه نیست و آنها هم مدت زیادی است که بازی نداشتهاند.
کنیا هم مثل روسیه در ۱۶ ماه اخیر هیچ مسابقهای نداشته است. آخرین بازی این تیم، به شکست آن مقابل رواندا در آبان سال ۱۴۰۰ برمیگردد و پس از آن با دخالت دولت، فدراسیون فوتبال این کشور تعلیق شد.
دولت کنیا فدراسیون فوتبال این کشور را به اتهام تبانی کنار گذاشت و نتیجه این اقدام، کنار گذاشته شدن این تیم از مسابقات مقدماتی جام ملتهای آفریقا بود. فیفا به تازگی تعلیق فوتبال کنیا را به دلیل بازگشت اعضای هیاترئیسه فدراسیون لغو کرده است و بازی با ایران، نخستین مسابقه این تیم پس از دوره تعلیق خواهد بود.
کنیا در حال حاضر در رتبه ۱۰۱ فیفا قرار دارد و مشهورترین بازیکن این تیم، مایکل اولونگا، مهاجم الدحیل قطر است. هدایت تیم کنیا بر عهده انگین فیرات ترکیهای است که سالها پیش سرمربی تیم سایپا در لیگ برتر ایران بود.
فیرات درباره بازی مقابل ایران گفت: «ایران یک تیم در کلاس جهانی است و در رتبه اول آسیا قرار دارد. بازی با یک حریف سرسخت، فرصتی است تا بازیکنان خود را به حداکثر آمادگی برسانیم تا آنها را با فوتبال سطح بالا آشنا کنیم. میخواهیم با برگزاری بازی برابر ایران، تفاوت میان جای کنونی خود را با جایی که میخواهیم باشیم، نشان دهیم. بازی در برابر تیمهایی که در رده بالاتری از ما قرار دارند، به بهبود سطح کیفی کنیا کمک میکند.»
قلعهنویی ماموریت دارد با تیم ملی در جام ملتهای آسیای سال آینده به قهرمانی برسد، ولی در شروع کارش با تیمهایی روبهرو میشود که ۱۶ ماه مسابقه ندادهاند و حریفان بسیار ناآمادهای محسوب میشوند.
برگزاری بازیهای تدارکاتی برای تیم ملی ایران، بحران همیشگی در فدراسیون فوتبال ایران است. گذشته از روابط سیاسی بحرانی جمهوری اسلامی ایران با جهان که مانعی برای مذاکرات مثبت ورزشی است، فدراسیون فوتبال نیز با ضعف روابط بینالملل مواجه است.
در دوران هشت ساله مربیگری کارلوس کیروش در ایران نیز در موارد پرشماری، بازیهای تدارکاتی تیم ملی بحثبرانگیز شد و گاهی کیروش -خواسته و ناخواسته- در مذاکره برای برگزاری بازیهای تدارکاتی، دخالت خارج از عرف حرفهای میکرد. در دوره مربیگری دراگان اسکوچیچ کار فدراسیون سادهتر شد، چون در شرایط ویژه تیم ملی ایران برای صعود به جام جهانی قطر، اسکوچیچ ترجیح میداد تیمش را در بازیهای تدارکاتی شرکت ندهد. کسانی دلیل این تصمیم اسکوچیچ را ترس از عواقب شکست احتمالی در بازیهای تدارکاتی میدانستند، اما اسکوچیچ بدون بازیهای تدارکاتی در راه جام جهانی موفق شد.
امیر قلعهنویی هنوز درباره انتخاب روسیه و کنیا برای برگزاری بازی تدارکاتی نظری نداده است. البته او به تازگی سرمربی تیم ملی شده و فدراسیون، این حریفان را با مشورت سرمربی جدید انتخاب نکرده است.