همزمان با بحران گرانی و کمبود عرضه خودرو در ایران، چهارشنبه، ۲۴ اسفند (۱۵ مارس)، وزیر صنعت، معدن و تجارت دولت ابراهیم رئیسی، از توافق با بلاروس برای صادرات خودرو به این کشور خبر داد و گفت طبق این توافق، در سه سال آینده ۴۵ هزار دستگاه خودرو از ایران به بلاروس صادر می‌شود.
رضا فاطمیامین، وزیر صنعت، معدن و تجارت، چهارشنبه در حاشیه نشست هیات دولت اعلام کرد که در جریان سفر الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهوری بلاروس، به تهران، توافقی برای صادرات خودرو به این کشور امضا شده است.
الکساندر لوکاشنکو که به «آخرین دیکتاتور اروپا» شهرت دارد، شامگاه یکشنبه، ۲۱ اسفند (۱۲ مارس)، در سفری رسمی وارد تهران شد و در جریان این سفر، با ابراهیم رئیسی و علی خامنه‌ای دیدار و گفت‌وگو کرد.
رضا فاطمیامین چهارشنبه، پس از سفر لوکاشنگو به تهران، گفت: «در سفر رئیس جمهوری بلاروس به تهران، نقشه راه و هفت سند همکاری بین دو کشور امضا شد و توافق‌های بسیار خوبی بین تهران و مینسک شکل گرفت.»
وزیر صنعت، معدن و تجارت جمهوری اسلامی ایران همچنین گفت پیش‌تر نیز توافق‌هایی میان تهران و مینسک انجام شده بود که برخی از این توافق‌ها «تا حدی هم عملیاتی» شده است.
او افزود یکی توافق‌هایی که بین تهران و مینسک در جریان سفر لوکاشنکو امضا شد، «توافق بسیار خوب صادرات ۴۵ هزار خودرو در طول دو تا سه سال آینده به بلاروس» است که «ارزش این قرارداد نزدیک ۴۵۰ میلیون دلار» است.
فاطمیامین با اشاره به اینکه با وجود توافق‌های پیشین میان دو کشور، «کل حجم صادرات ایران به بلاروس حدود ۱۶ میلیون دلار در سال است»، گفت با «امضای قرارداد صادرات خودرو» به بلاروس، «به یکباره برای یک تجارت ۴۵۰ میلیون دلاری توافق شد و این نویدبخش توسعه روابط اقتصادی بین دو کشور» است.
پیش از این نیز مقام‌های جمهوری اسلامی ایران بارها از افزایش حجم همکاری اقتصادی و تجاری با بلاروس خبر داده‌اند. امید قالیباف، سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، نیز در این باره گفته بود: «حجم تجارت ایران و بلاروس در کوتاه‌مدت ۱۰ برابر، و در گام بعد ۲۰ برابر می‌شود.»
با این حال، با گذشت هفت ماه از آن وعده‌ها، به گفته وزیر صنعت، معدن و تجارت، میزان صادرات سالانه ایران به بلاروس تاکنون فقط «۱۶ میلیون دلار» بوده است.
از سوی دیگر، با وجود تحریم‌های موجود علیه جمهوری اسلامی ایران و در حالیکه بلاروس نیز به دلیل نقض حقوق بشر و همکاری با روسیه در حمله به اوکراین، تحت تحریم‌های آمریکا و اروپا قرار دارد، نوع و شیوه روابط مالی و تجاری میان تهران و مینسک با ابهام‌هایی مواجه است.
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در دیدار روز دوشنبه، ۲۲ اسفند (۱۳ مارس)، با الکساندر لوکاشنکو، به موضوع تحریم‌های هر دو کشور اشاره کرد و گفت: «کشورهایی که مورد تحریم آمریکا قرار گرفته‌اند، باید با همکاری یکدیگر و با تشکیل یک مجموعه مشترک، حربه تحریم را از بین ببرند و ما معتقدیم این کار شدنی است.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
خامنه‌ای در این دیدار ظرفیت همکاری‌های ایران و بلاروس را بسیار فراتر از سطح کنونی توصیف کرد و خواستار «افزایش چشمگیر» سطح روابط دوجانبه شد و افزود: «تحریم‌های شدید، ایران را متوجه توانایی‌ها و نیروهای درونی خود کرد و در همین مدت تحریم‌ها، زمینه پیشرفت‌های بسیاری برای ایران مهیا شد.»
با این حال، رضا فاطمیامین، وزیر صنعت، معدن و تجارت دولت رئیسی، به صورت ضمنی، به «تهاتر کالاها» به مثابه روش احتمالی در مناسبات مالی و تجاری ایران و بلاروس، اشاره کرد.
او با اشاره به دیدار خود با وزیر صنعت بلاروس، گفت «زیرساخت‌های مالی میان ایران و بلاروس تا حد زیادی فراهم شده است و یکی از موضوعات، همین موضوع تهاتر» است.
فاطمیامین در مورد زمینه‌های تهاتر کالا میان دو کشور، برای نمونه به امکان تهاتر «کود پتاس با مس» اشاره کرد و افزود: «ما در ایران به کود پتاس به عنوان کود کشاورزی نیاز داریم که می‌توانیم از بلاروس وارد کنیم و در مقابل، مس به این کشور صادر کنیم.»
پیش از اعلام توافق با بلاروس برای صادرات خودرو به این کشور، مقام‌های جمهوری اسلامی ایران از توافق‌هایی برای «صادرات خودرو» به کشورهای سوریه، روسیه و ونزوئلا نیز خبر داده بودند.
خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، ۷ آذر به نقل از محمدرضا نجفی‌منش، رئیس انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازان کشور، نوشت: «تاکنون هزار خودرو تولید ایران به ونزوئلا صادر شده است، ضمن اینکه با توجه به استقبال این کشور از خودروهای تولید ایران، روند صادرات خودرو به این کشور ادامه دارد.»
این خبرگزاری در ادامه افزود که روسیه نیز مشتری خودروهای تولید ایران است و «یک تفاهمنامه ۳۰۰ میلیون دلاری برای صادرات خودرو» به این کشور هم امضا شده است.
روسیه و ونزوئلا نیز چون بلاروس و جمهوری اسلامی ایران، تحت تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا قرار دارند. پس از حمله روسیه به اوکراین، تحریم‌های آمریکا و اروپا علیه مسکو چنان ابعاد گسترده‌ای یافت که اینک به لحاظ تعداد تحریم‌هایی که کشوری در دنیا با آن مواجه است، روسیه در رتبه اول، و جمهوری اسلامی ایران در رتبه دوم جای گرفته است.
