محتوای گزارشی محرمانه از جلسه فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و مقامهای ارشد حکومت ایران با علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، منتشر شده است که در آن از «طرح یک حمله توپخانهای به بیت رهبری» و احتمال فروپاشی قریبالوقوع نظام جمهوری اسلامی ایران، سخن گفته میشود؛ گزارشی که ایندیپندنت فارسی نمیتواند صحت آن را تایید کند.
این جلسه ۱۳ دی ۱۴۰۱، و در سالگرد کشتهشدن «قاسم سلیمانی»، فرمانده سابق سپاه قدس که ۱۳۹۸ در عراق کشته شد، برگزار شده است و شماری از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران در حضور خامنهای، ارزیابی خود را از وضعیت امنیتی ایران طی حدود چهار ماه پس از آغاز خیزش سراسری، بیان کردند و درباره آینده نظام هشدار دادند.
«ریزش مداوم نیروها» و «کمبود بودجه و منابع»، از اصلیترین دغدغههای مدیران ارشد و فرماندهان سپاه در گفتوگو با خامنهای بوده است. برخی از فرماندهان سپاه تایید کردند بخش عمدهای از نیروهای تحت امرشان حاضر نبودند در اعتراضات اخیر مقابل مردم بایستند یا به آنان تیراندازی کنند.
در این دیدار از «رانتخواری و فساد گسترده» مقامهای نظامی و امنیتی ارشد نظام صحبت میشود، و کسانی میگویند در جریان خیزش سراسری اخیر، مجتبی خامنهای، فرزند علی خامنهای، نقش مهمی در هدایت و کنترل نیروهای امنیتی و نظامی داشته است.
در این جلسه گفته شد مجتبی خامنهای مسئولیت نیرو یا نهادی خاص را در راس نیروهای امنیتی و نظامی بر عهده گرفته است، اما برخی از فرماندهان حاضر در جلسه، با عملکرد و تصمیمهای او مخالفت کردهاند.
محمود محمدی شاهرودی، مسئول سازمان بسیج طلاب و روحانیون، نیز از خروج پنج هزار روحانی از سازمان بسیج طلاب به دلیل تغییر دیدگاهشان به نظام جمهوری اسلامی، خبر داد و گفت: «ترک لباس مقدس روحانیت، ترک لباس مقدس بسیج و مسئله تضاد در نیروهای اعتقادی میان طلاب و روحانیون، در دو ماهه گذشته اتفاق افتاده و بنده فکر میکنم که حوزه نمایندگی ولی فقیه و عقیدتی-سیاسی ارگانهای سپاه را به شکل زیادی متعجب کرده است.»
همچنین عبدالله حاجیصادقی، نماینده علی خامنهای در سپاه پاسداران، در این جلسه گفت: «گزارشهای ما نشان میدهد که نیروهای سپاه در وضعیت سال قبل نیستند، یعنی از نظر اعتقادی ریزش بوده است. ما در واحدهای مختلف در لشکرها اطلاعات و آمار داریم که درگیریهایی بوده است. باید مدیریت شود. در اینجا ما از یک یا دو نفر صحبت نمیکنیم. از یک مجموعه نیروی مسلح با بیش از ششصد هزار نیروی متفاوت صحبت میکنیم.»
احسان خورشیدی، معاون هماهنگکننده سپاه امام حسن مجتبی در استان البرز، نیز در این جلسه گفت: «بهتازگی متوجه کارشکنی، و کمک نیروها به مردم شدهایم. هفته گذشته سهمیه انبار در سپاه البرز توسط چند سرباز وظیفه و یک ستوان به سرقت رفت. حفاظت تحقیق کرده و به نتیجه رسیده است که سرقتی در کار نبوده، بلکه مامورانی که مسئول جابهجایی بودند، همه را در محلههای فقیرنشین کرج بین مردم تقسیم کردهاند. همین الان هم هنوز در بازداشت هستند و نمیدانیم چه باید بکنیم. به دادگاه نظامی معرفی کنیم، یا چه امری بهتر است. مسئله دزدی از سپاه است، اما از طرفی دزدان به مردمی غذا دادند که به نان شب محتاج هستند.»
او در ادامه میگوید: «مسئله همدردی نیروها با مردم مسئله کوچکی نیست. اینبار آشپزخانه و آذوقه لشکر را دادند، دفعه بعد اگر اسلحهخانه را دراختیار قرار بدهند چه میشود کرد؟ همین امروز صبح حداقل شش افسر ارشد سپاه برای مشکل دستگیری خانواده خود در اعتراضات اخیر، با من تماس گرفتهاند که به فرماندهی محترم نیرو درخواست مساعدت بدهم، اما فرمانده نیرو چند نفر را میتواند آزاد کند؟»
غلامعلی رشید، فرمانده قرارگاه مرکزی خاتم الانبیا، نیز در این دیدار افشا کرده است که از آغاز اعتراضات سراسری مردم، «سه بار تمرد از دستور و اقدام خودسر به معنی اقدام به آتش کردن توپخانه برای هدف گرفتن اهدافی در تهران را پشت سر گذاشتهایم، که موردی از آن محل بیت رهبری را مقصد هدف توپخانه خود قرارداده بود». او در ادامه گفت: «به حمدالله با اقدامات فوری برادران در لشکر، اقدامات خوبی در دستگیری و شناسایی عاملان و دستاندرکاران این تفکر به واقع تروریستی به عمل آمد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
بر پایه اطلاعات موجود، پس از این جلسه، رهبر جمهوری اسلامی ایران تصمیمهایی میگیرد و اعلام عمومی میشود؛ از جمله آزادی تعداد زیادی از بازداشتشدگان، افزایش بودجه سپاه پاسداران و نیروهای نظامی و اطلاعاتی تا سقف ۵۲ درصد، و نیز مستثنی و معاف شدن کلیه ردههای بسیج از پرداخت مالیات، انشعاب برق، گاز، آب و عوارض.
در روز این دیدار، مراسمی در یادبود قاسم سلیمانی با حضور برخی از فرماندهان سپاه در مصلای تهران برگزار شد و ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم، در آن سخنرانی کرد. بهگزارش ایرانوایر همزمانی این دو رویداد، میتواند تاییدی باشد که دستکم برخی از این فرماندهان در آن روز در تهران بودهاند و در ساعتی دیگر از روز که زمان آن برای این رسانه روشن نیست، به دیدار رهبر جمهوری اسلامی رفتهاند.
به نظر میرسد محتوای این گزارش، با مواضع علی خامنهای، قبل و بعد از جلسه، همخوان است و از تغییرات اساسی در نگرش و عملکرد او حکایت دارد. او در آخرین جلسه سخنرانی عمومیاش که پنجم آذر، ۳۸ روز پیش از این جلسه، برگزار شد، از موضع قدرت و با تهدید درباره معترضان گفت: «این چهار نفر اغتشاشگر، یا غافلند یا جاهلند یا بیاطلاعند یا تحلیل بد به آنها داده شده، یا تعدادی هم مزدورند. دشمن اصلی آنجا است، مبارزه اصلی آنجا است.»
اما لحن سخنان خامنهای در جریان سخنرانی عمومیاش در ۱۴ دی، یک روز پس از این جلسه، تغییر کرده است.
خامنهای در این سخنرانی میگوید: «بنده در سفری استانی، جمعیت آمدند استقبال، شاید اقلا یکسوم جمعیت این جور خانمها (بدحجاب) هستند. دارند اشک میریزند، این را نمیشود گفت ضدانقلاب است. این چطور ضدانقلابی است که اینجور با شوق و با حرارت و با انگیزه میآید و مثلا فرض کنید در فلان مراسم دینی یا فلان مراسم انقلابی شرکت میکند؟ اینها بچههای خودمانند، دخترهای خودمانند. من چند بار تا حالا در خطبه نماز عید فطر این را تکرار کردهام که در مراسم ماه رمضان، در شبهای احیا که عکسهایش را برای من میآورند، زنها با ریختهای مختلف، قوارههای مختلف، اشک میریزند. من حسرت میخورم به آن جور اشک ریختن. میگویم ای کاش من هم میتوانستم این جور مثل این دختر، مثل این زن جوان اشک بریزم. این را چطور میشود متهم کرد؟ بله، کار درستی نیست، بدحجابی یا ضعف حجاب درست نیست، اما این موجب نمیشود که ما این افراد را از حوزه دین و انقلاب و مانند اینها خارج بکنیم و خارج بدانیم. البته همه ماها یک نقصهایی داریم. باید نقصها را برطرف کنیم. هر چه بتوانیم برطرف کنیم، بهتر است.»
به نظر میرسد علی خامنهای در فاصله بین این دو سخنرانی، به ارزیابیهای جدیدی از گزارشهای فرماندهان سپاه دست یافته است و این ارزیابیها و دریافتها، بر لحن و محتوای سخنان او تاثیر گذاشته است. نهم دی، پنج روز پیش از جلسه مذکور، ویدیویی از حمید اباذری، فرمانده ارشد سپاه پاسداران، پخش شده بود که در شهر ساری گفت: «عدهای از روحانیون بلندپایه و همچنین فرماندهان ارشد سپاه پاسداران، از رفتار حکومت با معترضان انتقاد میکنند.»
سرتیپ پاسدار حسین اشتری، فرمانده انتظامی کشور، چهار روز پس از این جلسه برکنار شد و سرتیپ پاسدار احمدرضا رادان جای او را گرفت. آزاد کردن ناگهانی هزاران زندانی، برقراری رابطه با عربستان سعودی، تغییر لحن خامنهای، تلاش برای احیای توافق اتمی برجام و تلاش برای حل مسئله زندانیان آمریکایی بازداشتی در ایران نیز میتواند نتیجه ارزیابیهای این جلسه باشد.
بنا به گزارش ایرانوایر، ۵۸ تن از فرماندهان و مقامهای امنیتی در این دیدار حضور داشتهاند و طی چهار ساعت، جز ۱۳ نفر از حاضران، بقیه فرماندهان و مقامهای امنیتی سخنرانی کردهاند. برخی از فرماندهان سپاه تایید میکنند که بخش عمدهای از نیروهای تحت امرشان حاضر نبودهاند در اعتراضات اخیر مقابل مردم بایستند یا تیراندازی کنند.