اعلام خبر استقرار تسلیحات هستهای تاکتیکی روسیه در خاک بلاروس در اوایل هفته گذشته، نگرانیهایی جدی در زمینه تبعات این تصمیم ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، برانگیخت.
به نظر میرسد ولادیمیر پوتین با این تصمیم برآن است تا هزینه درگیریها در اوکراین را تا حد امکان بالا ببرد. رئیسجمهوری روسیه پیشتر هشدار داده بود که درصورت گسترش دامنه نفوذ ناتو، مسکو تسلیحات نظامی خود را در مرزهای کشورهای عضو این پیمان نظامی مستقر خواهد کرد. او بارها تاکید کرده که مسکو آماده است از «تمامی ابزارهای موجود» برای مقابله با حملههای احتمالی به خاک روسیه استفاده کند. اشاره او به زرادخانه هستهای روسیه بود که حالا به تهدیدی تازه و جدیتر برای اروپا تبدیل شده است.
کارزار بینالمللی برای نابودی سلاحهای هستهای با ابراز نگرانی از این تصمیم، در مورد تبعات آن، بهویژه تشدید تنشهای موجود در منطقه، و همینطور پیامدهای انسانی فاجعهبار آن هشدار داده است.
ازسوی دیگر، پوتین در توجیه تصمیم خود به درخواست بلاروس ارجاع میدهد. بنابه ادعای پوتین، الکساندر لوکاشنکو، رئیسجمهوری بلاروس، پیشتر از مسکو خواسته بود تا تسلیحات هستهای خود را در این کشور مستقر کند. بلاروس روابط نظامی نزدیکی با مسکو دارد و از زمان شروع حمله نظامی به اوکراین، روسیه بارها از خاک این کشور نقاط مختلف اوکراین را هدف قرار داده است.
علاوهبراین، روسیه که در نوسازی هواپیماهای جنگی بلاروس نقش مهمی داشته است، حالا میتواند از ثمرات آن بهرهمند شود، چراکه این هواپیماها قادر به حمل سلاحهای هستهایاند.
در همین حال، پوتین هفته گذشته عامل محرکه تصمیم خود را اقدام بریتانیا در ارسال مهمات حاوی اورانیوم ضعیفشده به اوکراین اعلام کرد. رئیسجمهوری روسیه هشدار داده بود که چنانچه بریتانیا گلولههای ساختهشده از اورانیوم ضعیفشده را به اوکراین بفرستد، مسکو بهناچار واکنش نشان خواهد داد.
با این وجود، رئیسجمهوری روسیه ادعا میکند اقدام کشورش در این مورد ناقض تعهدات و کنوانسیونهای بینالمللی، بهويژه پیمان منع گسترش جنگافزارهای هستهای، به شمار نمیرود. حالآنکه مسکو پیشتر تاکید داشت که واشنگتن با استقرار تسلیحات خود در خاک متحدانش در ناتو، اصول این پیمان را زیر پا گذاشته است.
حالا پوتین میگوید که روسیه با استقرار تسلیحات هستهای تاکتیکی در بلاروس، همان کاری را انجام خواهد داد که ایالاتمتحده در طول چندین دهه، با قرار دادن سلاحهای هستهای خود در بلژیک، آلمان، ایتالیا، هلند و ترکیه انجام داده است.
سرآخر اینکه، تصمیم پوتین در تعارض با بیانیهای است که او و شی جینپینگ، رئیسجمهوری چین، پس از گفتوگوهای هفته گذشته خود در کرملین صادر کردند. در این بیانیه، با حمله آشکار به ایالاتمتحده، از قدرتهای هستهای که سلاحهای اتمی خود را خارج از مرزهایشان مستقر میکنند، انتقاد شده است.