هاشم تاچی، رئیس‌جمهوری سابق کوزوو، روز دوشنبه با آغاز محاکمه‌اش در دادگاه ویژه لاهه، با ۱۰ مورد اتهام جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت روبرو شد.

این اتهام‌ها عبارت‌اند از دست داشتن در قتل، شکنجه، ناپدید کردن اجباری افراد، آزار، شکنجه و رفتار ظالمانه ناشی از شورش ۱۹۹۹ــ۱۹۹۸ که در نهایت استقلال کوزوو از صربستان را به ارمغان آورد و هاشم تاچی را به یک قهرمان نزد هموطنانش تبدیل کرد.

به گزارش فرانس ۲۴، تاچی در دادگاه گفت: «من کیفرخواست صادرشده را رد می‌کنم و کاملا بی‌گناهم.»

افزون بر هاشم تاچی، سه متهم دیگر از اعضای سابق ارتش آزادی‌بخش کوزوو (کی‌ال‌ای) نیز در نخستین جلسه دادگاه، اعلام بی‌گناهی کردند.

اتهام رئیس‌جمهوری سابق کوزوو این است که در مدت فعالیت به عنوان یک قهرمان جنگ چریکی، زمانی که شورشیان در تلاش بودند قدرت را به دست گیرند، با دشمنانش از جمله صرب‌ها رفتارهای ظالمانه داشته است.

دادستان‌ها می‌گویند تاچی که در طول جنگ با نام مستعار «مار» شناخته می‌شد، در بیش از ۱۰۰  قتلی که اعضای ارتش آزادی‌بخش کوزوو مرتکب شدند و نیز بدرفتاری با اسرا، مسئول است.

محاکمه تاچی ۵۴ ساله و سه فرد نزدیک به او از روز دوشنبه با شنیدن اظهارات دادستان و وکلای قربانیان آغاز شد و وکلای مدافع متهمان از روز سه‌شنبه صحبت خواهند کرد. متهمان این دادگاه هر کدام با شش فقره جنایت علیه بشریت و چهار مورد اتهام ارتکاب جنایات جنگی مواجه‌اند.

هاشم تاچی که از ۷ آوریل ۲۰۱۶ تا زمان استعفایش در ۵ نوامبر ۲۰۲۰ رئیس‌جمهوری کوزوو بود، به دلیل تشکیل دادگاهی برای رسیدگی به جنایات جنگی از این سمت استعفا کرد. او اولین نخست‌وزیر کوزوو بود و در کابینه جدید کوزوو به رهبری عیسی مصطفی که در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۴ تشکیل شد، نیز پست وزیر خارجه و معاون نخست‌وزیر را در اختیار داشت.

در سال ۲۰۲۰، کیفرخواستی علیه تاچی و چند نفر دیگر در دادگاه لاهه صادر و این افراد به ارتکاب جنایت علیه بشریت و جنایت جنگی متهم شدند. به دنبال این اتفاق، تاچی از ریاست‌جمهوری استعفا کرد تا به ادعای خود، «آبروی ریاست‌‌جمهوری کوزوو را حفظ کند».

دادگاه در بیانیه‌ای اعلام کرده است که تاچی و همفکرانش به این متهم‌اند که بخشی از یک حمله گسترده و سازمان‌یافته به صدها مظنون مخالف ارتش آزادی‌بخش بوده‌اند. این جنایت‌های نسبت‌داده‌شده مربوط به مارس ۱۹۹۸ تا سپتامبر ۱۹۹۹ و مکان وقوع آن‌ها در کوزوو و شمال آلبانی است.

هیو ویلیامسون، مدیر سازمان دیده‌بان حقوق بشر اروپا و آسیای مرکزی، درباره این دادگاه گفت: «چنین اتفاقی پس از سال‌ها سپری شدن از وقوع آن فجایع، اهمیت نیاز مستمر به عدالت را نشان می‌دهد.»

 شورشیان گروه تاچی با نیروهای صرب به منظور رسیدن به استقلال درگیری‌های شدیدی داشتند و این نبردها بیش از ۱۳ هزار کشته به جا گذاشت. سرانجام، حمله هوایی ناتو صرب‌ها را مجبور به عقب‌نشینی کرد. تاچی پس از آن به سیاست پیوست و باعث شد جو بایدن، معاون وقت رئیس‌جمهوری آمریکا، او را «جورج واشنگتن کوزوو» معرفی کند.

تاچی علاوه بر اتهام‌های مربوط به ارتکاب جنایت جنگی در زمان درگیری، پس از به قدرت رسیدن نیز با اتهاماتی چون فساد و سوءاستفاده از موقعیت سیاسی مواجه شد که به گفته برخی، سبب شد دهه اول استقلال کوزوو روند مناسبی را طی نکند.

دادگاه رسیدگی به اتهامات تاچی و همدستانش در کمیته‌های تخصصی مربوط به کوزوو برگزار می‌شود اما در هلند مستقر است تا از شاهدان در برابر خطرهای احتمالی در کوزوو محافظت کند. این دادگاه اولین حکم در این رابطه را در ماه دسامبر صادر و صالح مصطفی، فرمانده سابق کی‌ال‌ای، را به دلیل اداره یک مرکز شکنجه موقت، به ۲۶ سال زندان محکوم کرد. دو عضو سابق ارتش کوزوو هم به دلیل ارعاب شاهدان با حکم زندان مواجه شدند.