شی جین پینگ، رئیس‌جمهوری چین، در دیدار با همتای فرانسوی‌اش به‌دنبال جلب نظر پاریس و روگردانی فرانسه از ایالات متحده آمریکا است.

به گمان برخی تحلیل‌گران، استقبال ویژه رئیس‌جمهوری چین از امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، نشانه‌ای از تقلای پکن برای جلب متحدان کلیدی خود در اتحادیه اروپا برای مقابله با ایالات‌ متحده است.

به گزارش رویترز، رهبران دو کشور روز جمعه با یکدیگر از جنوب چین دیدار کردند؛ در محل اقامت سابق پدر رئیس‌جمهوری چین، در شهر گوانگژو، جایی که مکرون با شی چای چینی نوشیدند. این شهر مرکز نیروگاه اقتصادی و تولیدی استان گوانگدونگ است.

برنامه چنین دیداری از طرف شی جین‌ پینگ با دیگر رهبران کشورها تقریبا نادر بوده و به گمان بسیاری بر اهمیتی صحه می‌گذارد که پکن برای رابطه با یکی از اعضای کلیدی اتحادیه اروپا قائل است. او برای مقابله با سیاست «مهار و سرکوب همه‌جانبه» ایالات متحده آشکارا به‌دنبال یارگیری از اروپا است.

به باور ژائو سوئیشنگ، استاد مطالعات چین و سیاست خارجی در دانشگاه دنور، در پس‌زمینه کل سیاست خارجی پکن باید روابط آمریکا و چین را جست‌وجو کرد. او می‌گوید: «همکاری چین با هر کشوری، به‌ویژه قدرت‌های متوسط یا بزرگ، مانند فرانسه، کاری است که آن‌ها برای مقابله با ایالات متحده انجام می‌دهند.»

به عبارت دیگر، می‌توان با وآ بارکین، تحلیلگر گروه رودیوم، هم‌سخن شد در اینکه هدف اصلی چین جلوگیری از همسویی بیشتر اروپا با ایالات متحده است. از این نظر، ماکرون را شاید بتوان مهم‌ترین شریک پکن در اروپا تلقی کرد. چرا که اغلب دیپلمات‌ها مکرون را به‌عنوان محرک مهم سیاست‌های کلیدی در اتحادیه اروپا می‌شناسند.

مکرون به همراه اورزولا فون‌درلاین، رئیس کمیسیون اروپا، به چین سفر کرد. اگرچه هر دو پکن را در مورد اوکراین تحت فشار قرار داده‌اند، اما عملا نتوانستند تغییر موضعی دست‌کم آشکار در شی جین‌ پینگ ایجاد کنند.

برخی تحلیلگران پیش‌بینی‌ کرده بودند که این دو رهبر اروپایی در دیدار از چین در قامت «پلیس خوب، پلیس بد» ظاهر می‌شوند. ماکرون روابط تجاری چین و اتحادیه اروپا را دنبال می‌کند و فون‌در‌لاین در این روابط بر مسائل حساس و خطوط قرمز متمرکز می‌شود.

فون‌درلاین که در یک سخنرانی انتقادی قبل از سفر خود به پکن، چین را «سرکوبگر» توصیف کرده بود، تنها در کمال سادگی در فرودگاه مورد استقبال قرار گرفت و به برخی رویداد‌های دولتی با حضور شی و ماکرون، دعوت نشد و گاهی چهره‌ای یکه‌ و تنها از او به نمایش درآمد. با این‌ حال، رئیس کمیسیون اروپا روز پنجشنبه دو دیدار با شی جین‌ پینگ داشت. یکی از آن‌ها سه جانبه، و با حضور رئیس‌جمهوری فرانسه و دیگری، دیدار دوجانبه و مستقل با شی بود. فون‌درلاین جداگانه‌ با لی چیانگ، نخست‌وزیر چین، هم دیدار و گفت‌و‌گو کرد.

رئیس کمیسیون اروپا در این دیدارها، «قویا» حمایت خود را از طرح صلح زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، اعلام کرد. او از پکن خواست تا با استفاده از نفوذ خود، ولادیمیر پوتین را از ادامه مسیری که در پیش گرفته است منصرف کند و نیز مانع از اجرای تهدید اخیر رئیس‌جمهوری روسیه مبنی بر استقرار سلاح‌های هسته‌ای در بلاروس شود.

هم‌زمان، فون‌درلاین هشدار داد که کمک نظامی احتمالی چین به روسیه در جنگ اوکراین می‌تواند به روابط پکن با اتحادیه اروپا «آسیب جدی» وارد کند.

برخلاف رئیس کمیسیون اروپا، ماکرون روی فرش قرمز قدم گذاشت و رئیس‌جمهوری چین در استقبال و پذیرایی از او دست‌ودل‌ بازی کم‌سابقه‌ای به خرج داد.

گلوبال تایمز، روزنامه دولتی چین، روز پنجشنبه در سرمقاله‌ای نوشت: «برای همه روشن است که دست‌نشانده واشنگتن بودن به بن‌بست می‌رسد». گلوبال تایمز تصریح می‌کند که «تبدیل شدن روابط چین و فرانسه به پلی برای همکاری چین و اروپا برای هر دو طرف و همین‌طور دنیا سودمند است».

ژان پیر رافارن، نخست‌وزیر سابق فرانسه که دیدارهای زیادی از چین داشته است، در حاشیه مراسم امضای قراردادی در تالار بزرگ مردم گفت که «جذبه شی تا اندازه‌ای دارد اثر می‌کند».

در آن‌سوی آتلانتیک و در واشنگتن، به تعامل دیپلماتیک میان چین و فرانسه تا اندازه‌ای با شک و تردید نگریسته می‌شود. به گمان تحلیل‌گران سیاست‌های‌ ایالات‌متحده‌، ورای موضوع اوکراین، با وجود اصطکاک در روابط چین با ایالات متحده، پکن به مرز‌بندی‌های تازه می‌اندیشد تا این کشور را به لحاظ اقتصادی به اروپا نزدیک‌تر کند. تحلیل‌گران آمریکایی چنین تغییری را در این مرحله دو از انتظار می‌بینند. به گفته یک مقام آمریکایی که نخواست نامش فاش شود، ایالات متحده رویکرد «انتظار و نظاره» را در پیش گرفته است.

رئيس‌جمهوری فرانسه روز پنجشنبه از پکن خواست که «روسيه را سر عقل بياورد» و به «صلح و ثبات» در اوکراين کمک کند.

در حالی که فون‌در‌لاین گفت شی قصد دارد با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، گفت‌وگو کند؛ او این تصمیم را گامی «مثبت» برای پایان دادن به بحران اوکراین خواند. با این‌ حال، در گزارش‌های رسمی چین به اظهارات شی جین پینگ در مورد گفت‌وگوی احتمالی با زلنسکی اشاره‌ای نشده است.

به گمان برخی تحلیل‌گران، به نظر نمی‌رسد که ماکرون از این سفر سود زیادی برده باشد. آن‌طور که با وآ بارکین، تحلیلگر گروه رودیوم، می‌گوید، «مکرون هدایایی به شی داد بدون اینکه چیزی در ازای آن دریافت کند». مکرون هیئتی تجاری متشکل از ۵۰ نفر را همراه خود به چین برد تا قراردادهایی بزرگی را به امضا برساند.

استقبال گرم از مکرون بخشی از اقدام‌های راهبردی چین برای مقابله با محدودیت‌هایی است که ایالات متحده برای «مهار» این کشور در پیش گرفته است. چین هزینه‌های دیپلماتیک خود را در سال جاری ۱۲.۲ درصد افزایش داده است و پیش از این، نیز رهبران و مقام‌های ارشد سنگاپور، مالزی، اسپانیا و ژاپن از این کشور بازدید کردند.

چین با میانجی‌گری در توافق غیرمنتظره بین عربستان سعودی و جمهوری اسلامی در ماه مارس عملا خود را به‌عنوان یک مصلح در خاورمیانه جا انداخت. تعامل چین و اتحادیه اروپا در هفته‌های آینده ادامه خواهد یافت.