دو هفته پس از صدور دستور ممنوعیت کار زنان در دفاتر سازمان ملل در افغانستان، پیام‌های کاملا متناقض دو مقام ارشد این سازمان خبرساز شد. فعالان زن افغانستان که چندی پیش خواستار توقف کار دفتر معاونت سازمان ملل در افغانستان (یوناما) شده بودند، از سخنان اخیر آمنه محمد، معاون دبیرکل سازمان ملل، در مورد احتمال به رسمیت شناخته شدن طالبان، شدیدا برآشفته‌اند؛ زیرا آینده از آنچه می‌نمود، تیره‌وتارتر به نظر می‌رسد.

آخیم اشتاینر، رئیس برنامه توسعه سازمان ملل، روز سه‌شنبه به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت که سازمان ملل به گزینه خروج از افغانستان در ماه مه فکر می‌کند. هم‌زمان، آمنه محمد، معاون دبیرکل سازمان ملل در نشستی در دانشگاه پرینستون آمریکا، بیان کرد که برای به رسمیت شناختن طالبان باید گام‌های کوچکی برداشته شود.

فعالان زن در افغانستان که از یک سال و هشت ماه پیش با دفتر معاونت سازمان ملل در تماس‌اند و می‌گویند این سازمان برای بهبود وضعیت قدم خاصی برنداشته است و با طالبان هم رفتاری نرم و منعطف دارد، اینک به نظر می‌رسد با رفتن سازمان ملل از افغانستان نیز مشکلی ندارند؛ زیرا به باور آنان، سازمان ملل در این کشور تاکنون جز لابی برای طالبان و نان در دامن آنان انداختن کاری نکرده و در بهبود وضعیت زنان و حقوق بشر در افغانستان تاثیر خاصی نداشته است.

یکی از فعالان زن که نخواست نامش فاش شود، به ایندیپندنت فارسی گفت: «اگر ادعا کنیم که با خروج سازمان ملل از افغانستان این کشور به جهنم تبدیل خواهد شد، خنده‌دار است، زیرا این کشور با حضور سازمان ملل هم عملا به جهنمی برای شهروندانش تبدیل شده است.»

او برای اثبات این ادعای خود افزایش روزانه و لحظه‌به‌لحظه محدودیت‌ها، حذف کردن‌ها، کشتارها و بازداشت‌ها و شکنجه‌ها در یک سال و هشت ماه گذشته را دلیل آورد.

اما پیام دوم، واکنشی شدیدتر در پی داشت. فعالان زن از صبح چهارشنبه که خبر سخنان آمنه محمد در فضای مجازی منتشر شد، با انتشار پیام‌های صوتی و تصویری در رسانه‌های اجتماعی، از این مقام سازمان ملل به‌شدت انتقاد کردند و از او خواستند در مورد زنان افغانستان واقع‌بینانه فکر کند.

مینه رفیق، یکی از فعالان حقوق بشر اهل افغانستان، در پیامی ویدیویی به زبان انگلیسی، از آمنه محمد خواست خود یا دخترانش مدتی برای زندگی به افغانستان بروند و اگر وضعیت کنونی برایشان مناسب بود، خواستار به رسمیت شناختن دولت طالبان شود.

واکنش سایر گروه‌های فعال در حقوق زنان افغانستان هم به‌وضوح مشابه بود. فعالان زن افغانستان با تکیه بر تجارب دوره اول حاکمیت طالبان و نیز تجربه بیش از ۲۰ ماه حاکمیت این گروه در سال‌های اخیر، بر این باورند که طالبان نه یک گروه سیاسی یا نظامی که یک طرز تفکرند که به هیچ عنوان امکان تغییر آن وجود ندارد.

این زنان که در آغاز سلطه طالبان بر افغانستان در اعتراضاتشان خواستار تغییر رویکردهای طالبان در قبال زنان بودند، اکنون بیشتر بر لزوم سرنگونی حکومت این گروه تاکید دارند و به همین دلیل به رسمیت شناختن دولت طالبان را معادل مدفون کردن میلیون‌ها زن با تمام حقوق، آزادی‌ها و خواسته‌های انسانی‌شان می‌دانند.

برخی از این زنان به ایندیپندنت فارسی گفتند که به‌هیچ‌وجه باور نخواهند کرد که طالبان روزی به حقوق آنان احترام بگذارند زیرا این گروه برای عقب راندن زنان به بدوی‌ترین آموزه‌های دینی متوسل شده‌اند و به آن‌ها اعتقاد دارند. یک مثال واضح برای این ادعا، آخرین دستور وزارت ارشاد، حج و اوقاف طالبان است که روز چهارشنبه ۳۰ فروردین و در آستانه عید فطر اعلام شد. این وزارتخانه دستور داد زنان اجازه ندارند در تعطیلات عید فطر گروهی در شهر گشت‌وگذار کنند؛ به این معنا که حتی دیدوبازدیدهای زنانه در روزهای عید نیز منع شده است.

مبنای دستورهای طالبان اغلب متون دینی‌اند. این گروه که به طرزی شدیدا افراطی از آموزه‌های دینی سود می‌برند، برای نفی و حذف زنان از جامعه و تقلیل جایگاه آنان به کارگران بی‌مزد داخل منزل، هزاران دستاویز دینی و فقهی دارند. به همین دلیل در میان بافت کم‌سواد جامعه افغانستان مقابله یا حتی پرسشگری در برابر دستورهای طالبان امکان‌پذیر نیست و حتی ممکن است به قیمت جان منتقد یا پرسشگر تمام شود.

در چنین وضعیتی، زنان افغانستان به‌ویژه آنانی که در ۲۰ سال گذشته در مسیر تحصیل، پیشرفت شغلی و اقتصادی و فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی گام برداشته‌اند، با زندگی زیر پرچم طالبان شدیدا مخالف‌ و از به رسمیت شناخته شدن دولت طالبان نزد جامعه جهانی هراسان‌اند.