سخنان آمنه محمد، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد، در مورد بررسی سازمان ملل متحد درباره شرایط به رسمیت شناختن طالبان، در دو روز گذشته به‌شدت واکنش‌برانگیز شد و از رهبران و سران احزاب گرفته تا فعالان و مقام‌های سیاسی دولت پیشین و جنبش‌های زنان و فعالان اجتماعی، همگی از اظهارات این مقام سازمان ملل انتقاد کردند و به رسمیت شناختن طالبان را به منزله پذیرش نقض حقوق بشر و حمایت سازمان ملل از تروریسم دانستند.

شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان که جمعی از رهبران احزاب سیاسی افغانستان آن را تشکیل داده‌اند، با انتشار بیانیه‌ای، اعلام کرد که اظهارات آمنه محمد را در جهت مشروعیت‌بخشی به نقض حقوق بشر، نقض حقوق زنان، تبعیض قومی، تداوم دادگاه‌های صحرایی و کشتارهای خودسرانه می‌داند.

در این بیانیه آمده است: «طالبان در دو سال گذشته ثابت کرده‌اند که نه‌تنها از حکومت و پیشبرد حکومتداری مدرن و زندگی سالم داخلی و جهانی ناتوان‌اند، بلکه به‌طورگسترده از گروه‌های هراس‌افکن منطقه‌‌ای و جهانی نیز میزبانی کرده‌اند.»

در همین حال ائتلاف زنان برای تغییر، متشکل از نخبه‌ها و فعالان سیاسی زن افغانستان، در نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل، به اظهارات آمنه محمد واکنشی مشابهی نشان داد. در این نامه آمده است که تلاش برای به رسمیت شناختن طالبان به تقویت فعالیت گروه‌های افراطی و خشن در افغانستان منجر خواهد شد و خطر بروز حادثه‌ای مشابه ۱۱ سپتامبر را افزایش می‌دهد.

آمنه محمد، معاون دبیرکل سازمان ملل، ژانویه ۲۰۲۳ برای ملاقات با سران طالبان و مذاکره در مورد لغو ممنوعیت اشتغال زنان در سازمان‌های غیردولتی، به کابل و قندهار سفر کرد اما نتوانست با رهبر طالبان و برخی دیگر از مقام‌های بلندپایه این گروه ملاقات کند. با این حال در اظهارات اخیرش گفت که آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، در سفر پیش رو به قطر در کنار نمایندگان سیاسی کشورهای مختلف در امور افغانستان، در خصوص گام‌هایی برای به رسمیت شناختن دولت طالبان صحبت خواهد کرد.

ائتلاف زنان برای تغییر در نامه خود به گوترش، به سفر آمنه محمد به افغانستان اشاره کرد و نوشت: «تجربه نشان داده است طالبانی که با آمنه محمد و دیگر دیپلمات‌ها ملاقات کردند، تصمیم‌گیرنده نیستند و تمام تصمیم‌ها را ملا هبت‌الله، رهبر نامریی آن‌ها و پنج شخصیت دیگر طالبان می‌گیرند که منکر این موضوع شده‌اند.»

در همین حال، ائتلاف جنبش‌های اعتراضی زنان نیز روز چهارشنبه در بیانیه‌ای از کشورهای جهان خواستند مقاومت مردم افغانستان «به‌خصوص مقاومت مدنی شجاعانه زنان افغانستان در برابر ستم طالبان» را نادیده نگیرند. در این بیانیه آمده است: «ما از سازمان ملل توقع داریم در حمایت از مردم و به‌ویژه زنان افغانستان در برابر طالبان قاطعانه و یکپارچه عمل کند و این گروه را به تسلیم شدن به اراده، خواسته‌ها و ارزش‌های مردم افغانستان وادارد.»

جدا از ائتلاف‌ها و گروه‌های سیاسی و اعتراضی، برخی از مقام‌های بلندپایه دولت پیشین افغانستان نیز امکان به رسمیت شناخته شدن حکومت طالبان را نگران‌کننده خواندند و خواستار توجه بیشتر کشورهای جهان به این موضوع شدند.

فضل احمد معنوی، وزیر دادگستری دولت پیشین افغانستان، در رشته‌توییتی، اظهارات معاون دبیرکل سازمان ملل را شوکه‌کننده خواند و نوشت: «اظهارات آمنه محمد  به هر نیتی که بود، اهانت به ارزش‌های جهانی، نادیده گرفتن خواست اکثریت مردم افغانستان، باج‌دهی آشکار به یک گروه متحجر و ظالم و صحه گذاشتن بر اعمال زشت آن‌ها است.» 

در همین حال، استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد، روز چهارشنبه در یک نشست خبری اعلام کرد که بر اساس منشور سازمان ملل متحد، به رسمیت شناخته شدن دولت‌ها از اختیارات کشورهای عضو سازمان ملل متحد است. او تاکید کرد این مسئله نه به تصمیم رهبران سازمان ملل که به نظر کشورهای عضو مربوط است و در این مورد هیچ تردیدی وجود ندارد.