نخستین مورد ابتلا به فلج اطفال در سال ۲۰۲۳ در شرق افغانستان به ثبت رسید. بر اساس اطلاعیه خبری وزارت بهداشت طالبان، یک کودک چهارساله در شهرستان بتی کوت در استان ننگرهار به این بیماری مبتلا شده است.

نیک ولی‌شاه مومن، ‌مسئول مرکز ملی اضطراری عملیاتی ریشه‌کنی فلج اطفال در وزارت بهداشت طالبان به رسانه‌ها گفت که این اولین مورد مثبت فلج اطفال در سال ۲۰۲۳ است که در استان ننگرهار ثبت شد و بر اساس بررسی‌های محیطی، احتمال مشاهده موارد بیشتر در منطقه وجود دارد. 

قرار است از روز دوشنبه کارزاری برای تزریق واکسن فلج اطفال در ۲۱۷ شهرستان ۲۳ استان افغانستان آغاز شود. این کارزار با همکاری سازمان بهداشت جهانی اجرا می‌شود و به گفته مقام‌های وزارت بهداشت طالبان، طی این کارزار، حدود ۶.۴ میلیون کودک علیه فلج اطفال واکسینه می‌شوند.

سازمان بهداشت جهانی با توجه به کارزارهای متعدد واکسیناسیون علیه فلج اطفال و کاهش موارد ابتلا، صفر شدن موارد فلج اطفال در سال ۲۰۲۳ را پیش‌بینی کرده بود اما این براورد با توجه به فعال بودن ویروس فلج اطفال در منطقه محقق نشد.

سال ۲۰۲۲ در مجموع دو مورد ابتلا به فلج اطفال در افغانستان ثبت شد. در حالی که موارد ابتلا به این بیماری در سال ۲۰۲۱ چهار مورد شده و در سال ۲۰۲۰، به ۵۶ مورد رسیده بود.

گروه طالبان که بزرگ‌ترین مانع سر راه واکسیناسیون علیه فلج اطفال در افغانستان بودند، پس از سلطه بر افغانستان و از نخستین روزهای به دست گرفتن قدرت، به سازمان‌های بین‌المللی و وزارت بهداشت افغانستان اجازه دادند کارزار سراسری برای تزریق این واکسن را آغاز کنند.

سازمان بهداشت جهانی می‌گوید که از زمان سلطه طالبان بر افغانستان، حدود ۱۰ میلیون کودک علیه فلج اطفال واکسینه شده‌اند که کارزارهای تزریق واکسن قبلا به ۳.۵ میلیون تن از آنان دسترسی نداشتند. با این حال بر سر راه واکسیناسیون در افغانستان همچنان موانعی وجود دارد.

گروه طالبان زنان را که بخش اعظم برنامه واکسن را به پیش می‌بردند، از فعالیت اجتماعی منع کرده‌اند. این مسئله می‌تواند بر گستره جغرافیای تحت پوشش واکسن فلج اطفال تاثیر منفی بگذارد. طالبان به‌تازگی اعلام کرده‌اند زنانی که در برنامه واکسیناسیون شرکت می‌کنند، باید با خود محرم شرعی داشته باشند.

از سوی دیگر، باورهای خرافی در افغانستان نیز مانع تزریق واکسن می‌شود. برخی مردم معتقدند تزریق واکسن موجب ناباروری می‌شود. حتی عده‌ای ملا هم روی منبرها به مردم هشدار داده‌اند که به فرزندان خود واکسن نزنند، زیرا باعث از بین رفتن توان باروری آنان می‌شود. با این حال طالبان وعده داده‌اند تا از کارزارهای سراسری واکسیناسیون حمایت کنند. 

فلج اطفال در حال حاضر تنها در دو کشور افغانستان و پاکستان ریشه‌کن نشده است. این ویروس عموما در شمال پاکستان و مناطق وزیرستان شمالی و جنوبی و خیبرپختونخواه در کنار مرز با افغانستان و همچنین در استان‌های شرقی و جنوبی افغانستان، هم‌جوار مرز پاکستان، مشاهده می‌شود.

سال ۲۰۲۳ در پاکستان نیز تاکنون یک مورد ابتلا به فلج اطفال گزارش شده است؛ در حالی که در سال ۲۰۲۲، تعداد ۲۰ مورد ابتلا ثبت شده بود. در سال ۲۰۲۱ یک مورد و در سال ۲۰۲۰، حدود ۸۵ مورد ابتلا در پاکستان مشاهده شد.