برگزاری یک مجلس عروسی آن هم در قامت یک مهمانی سلطنتی به اندازه یک مراسم تاج‌گذاری به زمان، دقت و برنامه‌ریزی نیاز دارد. لباسی که برای عروسی ملکه دوخته می‌شود، نه تنها باید زیبا، ظریف و همراه با شکوه سلطنتی باشد، بلکه باید هم‌قدم با مد روز و معیارهای زیباشناختی زمان خود بر تن بنشیند. پیراهن سه ملکه ایران که با ظرافت هنر دست ایران و فرانسه دوخته و تزیین شده بودند، در تاریخ پوشش عروسی ایران و دنیا به عنوان زیباترین و ظریف‌دوزترین‌های هم‌دوره‌شان ثبت شده‌اند.
فوزیه: عروس زیبای مصری
محمدرضا شاه سال ۱۳۱۷ در سن ۱۹ سالگی، با فوزیه فواد، شاهدخت مصری، فرزند ملک فواد و خواهر ملک فاروق، پادشاه مصر، ازدواج کرد.
خطبه عقد عروس و داماد جوان ۲۴ اسفند ۱۳۱۷ در قاهره خوانده شد.
فوزیه در مراسم ازدواجش با محمدرضا که در آن زمان ولیعهد ایران بود، پیراهن دنباله‌دار آستین کوتاهی به تن داشت که با جواهرات سلطنتی و دسته گلی پرپشت به زیبایی هماهنگ شده بود. طراحی پیراهن عروس در آن سال‌ها شامل لباس‌های کرم‌رنگ کمرباریک با آستین‌‌های بلند و پیراهن‌هایی با دنباله‌های بلند و پهن گلدوزی یا توری بود که فوزیه به‌خوبی به زیبایی آن واقف بود و در کنار شاه جوان که یونیفرم نظامی به تن داشت، در مراسم ازدواجشان به زیبایی می‌درخشید.
لباس‌عروس‌های دهه ۳۰ میلادی بسیار ساده و براق بودند و یقه گردن‌پوشیده و آستین بلند داشتند. عروس‌هایی که توان مالی خرید لباس ابریشم طبیعی را نداشتند، از پارچه‌های ارزان‌تر مثل ریون یا ابریشم مصنوعی استفاده می‌کردند که ظاهری شبیه به نمونه طبیعی‌شان داشت.
ثریا بختیاری: ملکه‌ای با چشمان زمردین در پیراهنی مزین به پرهای لک‌لک آفریقایی
ثریا اسفندیاری بختیاری سال ۱۳۲۹ با محمدرضا شاه پهلوی ازدواج کرد و ملکه ایران شد.
گفته می‌شود شاه در اولین نظر ثریا را پسندید و او هم به این ازدواج تمایل پیدا کرد. دربار امیدوار بود مراسم ازدواج ثریا و محمدرضا شاه به‌سرعت برگزار شود، اما نامزد شاه ناگهان به بیماری حصبه مبتلا شد و مراسم ازدواج به تعویق افتاد.
پس از طی دوران نقاهت، تشریفات عقد و ازدواج به شکوه و زیبایی تمام در یک روز برفی در تهران برگزار شد. نشریات ایرانی تا هفته پیش از عروسی مطمئن نبودند آیا لباس‌عروس در تهران دوخته شده است یا از فرانسه خواهد آمد. اطلاعات هفتگی در روزهای منتهی به عروسی اعلام کرد: دیور«لباس‌عروس، ملحقات و لباس دختربچه‌های همراه عروس» را آماده کرده و به تهران فرستاده است.
کریستین دیور لباس‌عروس ملکه ثریا را طوری طراحی کرده بود که نزدیک به ۲۰ متر ابریشم سفیددوزی‌شده با طلا که بیش از ۳۰ کیلوگرم وزن داشت، بر تن ملکه بدرخشد.
محمدرضا شاه در شب‌نشینی قبل از عروسی و روز مراسم، لباس فرماندهی نیروی هوایی را پوشیده بود؛ با این تفاوت که در لباس مراسم عقد، شانه‌های کت نظامی با شرابه‌های گلابتون تزیین شده بود.
از آنجا که ملکه هنوز با ضعف دوران بیماری دست‌وپنجه نرم می‌کرد، با سنگینی لباس‌عروسش راحت نبود و همین شد که در روز مراسم، شاه و یکی از دستیارانش برای سبک‌تر کردن پیراهن هشت متر از دنباله لباس او را بریدند تا راحت‌تر بتواند در مراسم بایستد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
شمس پهلوی که همراه عروس وارد تالار آینه کاخ مرمر شد هم پیراهن آستین‌بلند و یقه‌بسته توری آبی‌رنگ به تن داشت. اشرف پهلوی هم که به گفته حاضران پیراهنی قهوه‌ای با کلاه همرنگ پوشیده بود، به استقبال عروس رفت.
به نوشته مجله اطلاعات هفتگی، زنان حاضر در مراسم به پوشیدن رنگ خاصی ملزم نبودند اما همگی کلاه به سر داشتند.
در لباس‌عروس ثریا ۲۰ هزار پر نوعی لک‌لک آفریقایی و شش هزار تکه الماس کار شده بود. این پیراهن که در ردیف زیباترین پیراهن‌عروس‌های سلطنتی دنیا از آن نام برده شده است، پس از درگذشت ثریا در یک حراجی در پاریس به قیمت یک میلیون و ۲۰۰ هزار دلار فروخته شد.
شهبانوی ایران در پیراهنی به زیبایی یک جواهر
اطلاعات هفتگی سال ۱۳۳۸ با انتشار تصویری از یک دختر نوجوان در پیراهن یقه‌هفت و آستین کوتاه روی جلد نوشت: «دربار عروس زیبای خود را انتخاب کرد.»
رگه‌هایی از سبک لباس خاص شهبانوی آینده ایران را در تصاویر فرح دیبای جوان در آن روزها می بینیم.
فرح پهلوی، شهبانوی ایران، نه تنها به خاطر موقعیت سلطنتی، بلکه به دلیل نگاه بی‌عیب‌ونقصش به مد نیز شناخته شده بود. او در دوران حضورش در دربار پهلوی در ترویج مد ایرانی و حمایت از طراحان داخلی نقش محوری داشت.
لباس‌عروس فرح که هنر دست و طراحی مارک بوهان، از خانه مد دیور بود، به یک زیبایی جاودانه تبدیل شد. با هر کوک و بخیه که بوهان بر لباس دوخته بود، جوهره سلطنت به تصویر کشیده شد و پیراهنی مناسب یک ملکه خلق شده بود.
پیراهنی بدون‌آستین که از پولک‌دوزی، مروارید، نخ نقره و بدلیجات پوشیده شده بود و عروس جوان با پوشیدن یک کت آستین سه‌ربع با طراحی ایو سن لوران از خانه دیور ظاهرش را تکمیل کرده بود.
بر پارچه این پیراهن باشکوه و ابریشمین که امروز در موزه پوشاک ملی نگهداری می‌شود، الگوهای متراکمی از نقوش ایرانی همچون بته‌جقه و گل‌های پنج‌‌پر و هشت‌پر با نخ‌های گلابتون‌دوزی به چشم می‌خورد و در جای‌جای لباس مرواریددوزی و سنگ‌دوزی‌های متنوعی دیده می‌شود. در حالی که پیراهن ملکه‌های پیش از فرح از عناصری سنتی و کلاسیک پیروی می‌کرد، لباس فرح دیبا یک زیبایی معاصر و بین‌المللی‌تر را در خود حفظ کرده بود که یک دوره جدید همراه با ظرافت مدرن را با پیچیدگی اشرافی ترکیب می‌کرد.
کارشناسان مرمت سازمان میراث فرهنگی تابستان و پاییز سال ۱۳۹۰ این پیراهن را شستند و کلیه الیاف نقره‌ای آن را مرمت و بازدوزی کردند.
یکی از مهم‌ترین عناصر در یک بزم عروسی لباس‌عروس است که در سراسر جهان به عنوان نمادی از زیبایی، شکوه و تاریخ دارای اهمیت بسیار است. حضور مستمر این پیراهن سفید رویایی که از دوران ویکتوریای اول، ملکه انگلستان، در دنیای مد به یادگار مانده، به نوعی با حفظ رنگ، طراحی و مدل‌های مختلفی که در یک قرن اخیر پشت سر گذاشته، به نمادی از مراسم ازدواج تبدیل شده است. حضور نقش‌ونگارهای ملی کشور بر پیراهن ملکه‌های ایران نشان از اهمیت نمایش فرهنگ و تاریخ ایران دارد و هر نقش بته‌جقه و گلابتون‌دوزی روی دامن و شنل ملکه‌های ایران یادآور هنر ملی است.
