جاده چالوس، مهم‌ترین و زیباترین مسیر ارتباطی مردم ایران به شمال کشور، حدود ۹۰ سال پس از احداث زیر سایه ناکارآمدی مسئولان جمهوری اسلامی ایران در معرض تخریب و ویرانی کامل است. پس از آسیب دیدن بخش‌هایی از این جاده در اسفندماه گذشته، حالا گزارش‌ها آشکار می‌کند که در پی سیل روزهای اخیر، نزدیک به ۲۰۰ متر دیگر از جاده چالوس به‌طور کامل تخریب شده است.
بنا به اعلام سازمان مدیریت راه‌های کشور، این جاده روز دوشنبه ۲۲ خرداد برای سومین روز متوالی مسدود است.
ویدیوهایی که در روزهای اخیر از وقوع سیل و تخریب بخش‌هایی از جاده چالوس در رسانه‌ها منتشر شد، ریزش کوه و سیلاب شدید در جاده چالوس را نشان می‌دهد. در برخی نقاط این جاده از جمله محور کرج به کندوان ارتفاع گل‌ولای در تونل‌ها تا نزدیکی سقف تونل‌ها رسیده است و چندین تونل نیز به‌طور کامل در گل‌ولای محصور شده‌اند.
هم‌زمان با اعلام تخریب کامل بخش‌هایی از جاده چالوس، رضا اکبری، معاون سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای، خبر داد که در اثر بارندگی و ریزش کوه در جاده چالوس، گودال عمیقی به قطر ۵۰ متر ایجاد شده که در صورت پر شدن آن، امکان تردد در جاده چالوس پس از یک هفته وجود دارد.
رضا اکبری میزان خسارت اخیر به جاده چالوس را حدود ۲۰۰ میلیارد تومان براورد کرد اما تاکید کرد که ایمن‌سازی اساسی و دقیق این جاده بیش از هزار میلیارد تومان بودجه لازم دارد. هم‌زمان، غلامعباس بهرامی‌نیا، مدیرکل بحران سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای، نیز گفت که احتمال دارد جاده چالوس تا یک ماه بسته شود.
اسفند ۱۴۰۱ در محدوده سد سیاه‌بیشه جاده چالوس هم زلزله بی‌سابقه‌ای رخ داد. در پی این حادثه طبیعی، مرکز مدیریت راه‌های ایران اعلام کرد که جاده چالوس تا اطلاع بعدی مسدود است. هنوز چند ساعتی از اعلام این خبر نگذشته بود که زلزله دیگری در محدوده پل زنگوله این محور در مسیر شمال به جنوب رخ داد و محدوده تونل کندوان به‌شدت آسیب دید. در همان زمان، یدالله جهان‌تاب، رئیس پلیس‌راه مازندران، گفت که این جاده با هدف ایمن‌سازی مسدود می‌شود اما اکنون از سخنان معاون سازمان راهداری چنین برمی‌آید آنچه با ادعای ایمن‌سازی در جاده چالوس انجام می‌شود، فقط بخش‌هایی از این مسیر ارتباطی را در برمی‌گیرد؛ حال آنکه جاده چالوس اینک ۹۰ سال پس از بهره‌برداری، به ترمیم و بازسازی اساسی نیاز دارد.
چالوس نام شهرستانی کنار دریای خزر است که گفته می‌شود حدود دو قرن پیش به‌طور کامل نابود شد اما در زمان رضا شاه پهلوی بار دیگر آباد شد.
آن طور که از متون تاریخی و سفرنامه‌ها پیدا است، تا پایان دوران قاجار تنها مسیر ارتباطی با شمال ایران یک محور خاکی و مالرو بوده است. ساخت جاده چالوس سال ۱۳۱۰ به دستور رضا شاه پهلوی آغاز شد و حدود دو سال بعد به بهره‌برداری رسید.
اندکی پس از بهره‌برداری از جاده چالوس، رستوران‌ها و مکان‌های تفریحی متعددی در این مسیر شروع به کار کردند. احداث سد امیرکبیر در سال ۱۳۴۰ نیز زیبایی جاده چالوس را افزون کرد. علاوه بر آن، باغ لاله‌های گچسر، پل گلشن، رود چالوس، پیست اسکی دیزین، دهکده یوش، زادگاه نیما یوشیج، و تونل کندوان از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری جاده چالوس محسوب می‌شوند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ساخت تونل کندوان حدود دو سال پس از بهره‌برداری از جاده چالوس آغاز شد. تا قبل از آن، مسافران شمال ایران مجبور بودند کوه را دور بزنند اما تونل کندوان مسیر آن‌ها را کوتاه کرد و دشواری رفت‌وآمد در زمستان از میان برداشته شد.
گفته می‌شود در جریان ساخت تونل کندوان رضا شاه پهلوی به دلیل دشواری کار، دستور داده بود به ازای هر کلنگ زدن به کارگران یک سکه پنج ریالی بدهند که در آن زمان ارزشمند بود و کارگران را ترغیب می‌کرد.
جاده چالوس حالا با گذشت چندین دهه، هنوز هم پرطرفدارترین مسیر منتهی به شمال ایران است و در روزهای آخر هفته و تعطیلات ترافیک سنگینی در آن ایجاد می‌شود و روزانه بیش از ۴۰ هزار خودرو و سالانه میلیون‌ها خودرو در آن تردد می‌کنند. با این حال گزارش‌ها و اذعان مسئولان جمهوری اسلامی آشکار می‌کند که در جهت بازسازی و محافظت از این جاده اقدام موثری انجام نمی‌شود. بودجه‌های اندک بازسازی نیز در اختیار نهادهای حکومتی از جمله سپاه پاسداران قرار می‌گیرد.
پس از تخریب بخش‌هایی از جاده چالوس در پی بارندگی‌های اخیر، خبرگزاری دولتی ایرنا به نقل از قاسم سامانلو، فرمانده لشکر عملیاتی ۱۰ سیدالشهدا، نوشت سپاه پاسداران قرارگاه خاتم‌الانبیا آماده بازسازی جاده چالوس است. این ادعا در حالی مطرح می‌شود که کارشناسان مدت‌ها است درباره وضعیت جاده چالوس هشدار می‌دهند و کاری انجام نمی‌شود.
اسفندماه گذشته در پی رانش بی‌سابقه زمین در جاده چالوس، محمدرضا محبوب‌فر، کارشناس حوزه بحران‌های طبیعی درباره خطر تردد در این جاده گفت که از سال ۱۳۹۶ به مسئولان هشدار داده شده که جاده چالوس آستانه تحمل خود را از دست داده است.
