جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران، از جان باختن یک زن ۷۵ ساله در پی انفجار و ریزش ساختمانی سه‌طبقه در منطقه جوانمرد قصاب در تهران خبر داد. به گفته این مقام شهرداری، تا ظهر دوشنبه، ۱۶ مرداد (۷ اوت)، دست‌کم ۲۰ مصدوم نیز از زیر آوار ساختمان بیرون آورده شدند.

همزمان، محمداسماعیل توکلی، رئیس اورژانس تهران، نیز وخامت حال برخی از مصدومان را تایید کرد و گفت که هشت دستگاه آمبولانس ، یک دستگاه اتوبوس آمبولانس و یک دستگاه موتور لانس به محل حادثه اعزام شده‌اند.

پس از انفجار و ریزش ساختمانی سه‌طبقه در منطقه جوانمرد قصاب در صبح دوشنبه، ۱۶ مرداد، قدرت‌الله محمدی، رئیس سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی، علت اولیه این حادثه را نشت گاز اعلام کرد و گفت شدت انفجار به حدی بود که علاوه بر ساختمان سه‌طبقه، چهار مغازه و یک خانه قدیمی در اطراف آن نیز تخریب شدند.

چند ساعت پس از انفجار ساختمان مذکور، رسانه‌های داخلی از آتش‌سوزی در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان فجر تهران خبر دادند. این حادثه خسارت جانی در پی نداشت.

یکشنبه، ۱۵ مرداد، نیز ریزش چندین ساختمان ناایمن در محله خلازیر واقع در منطقه ۱۹ تهران، خبرساز شد. به گفته مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران، در این حادثه پنج نفر، از جمله دو مامور نیروی انتظامی، دو مامور شهرداری و یک شهروند دیگر جان خود را از دست دادند. سخنگوی سازمان آتش‌نشانی تهران گفت که ممکن است هنوز افراد دیگری نیز زیر آوار مانده باشند.

ویدیوهایی که از ریزش ساختمان‌های مزبور در محله‌های جوانمرد قصاب و خلازیر در رسانه‌های اجتماعی منتشر شد، نشان‌دهنده شدت و گستره این دو حادثه فجیع است. هر دو حادثه در بافت فرسوده و در محله‌های پرتراکم شهر تهران رخ داده‌اند.

حادثه محله خلازیر، هنگامی رخ داد که ماموران اجرای احکام شهرداری و ماموران انتظامی در منطقه حاضر شده بودند تا دستور «برخورد با ساخت‌وسازهای غیرایمن و غیرقانونی» را اجرا کنند.

مرکز اطلاع‌رسانی پلیس تهران نیز ریزش همزمان پنج ساختمان همجوار را در منطقه خلازیر تایید، و اعلام کرد که نیروهای پلیس برای پشتیبانی از عوامل شهرداری و با دستور قضایی به آن منطقه اعزام شده بودند.

رئیس شورای شهر تهران، صبح دوشنبه، ۱۶ مرداد، در یک نشست خبری به ریزش ساختمان‌های منطقه خلازیر واکنش نشان داد و گفت که این سازه‌های غیرمجاز، نکات ایمنی را رعایت نکرده بودند.

رئیس شورای شهر تهران در حالی ادعای مجوز نداشتن سازه‌های تخریبی را  مطرح کرد که محله خلازیر از مناطق پرازدحام شهر تهران است و امکان اینکه این سازه‌ها دور از چشم ماموران شهرداری ساخته شده باشند، وجود ندارد.

کارشناسان شهری بارها درباره ساخت‌وسازهای ناایمن و غیراستاندارد در محله‌های پرتراکم با چراغ‌سبز شهرداری، هشدار داده‌اند.

شهرداری تهران برای نوسازی سازه‌های ناایمن و بافت فرسوده نیز اقدام موثری انجام نمی‌دهد. هر بار که یکی از این سازه‌ها فرومی‌ریزد و حادثه می‌آفریند، موضوع ساختمان‌های ناامن مدتی در کانون توجه قرار می‌گیرد و سپس تا حادثه بعدی، فراموش می‌شود.

کارشناسان می‌گویند در ماجرای ساختمان‌های ناایمن‌، شهرداری تهران، وزارت راه و شهرسازی و سازمان‌ نظام‌مهندسی، مقصران اصلی‌اند. حتی معاون دادستان نیز پیش‌تر به این موضوع اذعان کرده و گفته بود که وزارت شهرسازی به وظیفه خود عمل نمی‌کند، و در مدیریت شهری نیز نگاه‌ درآمدزایی بر ایمنی ساختمان‌ها غلبه دارد.

کامران عبدولی، معاون سازمان آتش‌نشانی تهران، اسفند ۱۴۰۱ از وجود ۳۳ هزار ساختمان ناایمن در تهران خبر داد و گفت که این ساختمان‌ها دستورالعمل‌های ایمنی را دریافت کرده‌اند. او تاکید کرد که تعداد ساختمان‌های «بحرانی» شهر تهران، بیش از ۱۱ هزار مورد است.

حدود یک ماه پیش از آن نیز علی نصیری، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تهران، گفته بود که ۱۶ هزار ساختمان ناایمن در پایتخت وجود دارد و برخی از آن‌ها نیز همچون متروپل «هرلحظه ممکن است ریزش کنند».

این ساختمان‌های ناایمن، محل سکونت، اشتغال و تردد شمار زیادی از شهروندان‌اند و احتمال تکرار فاجعه‌های مشابه با ساختمان‌های متروپل، پلاسکو و کلینیک سینا اطهر در آن‌ها بسیار است.