علی کریمی، رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان تهران، اعلام کرد که تخریب ساختمان‌ها در تهران غیراصولی انجام می‌شود. او با اشاره به ریزش ساختمان‌های منطقه ۱۹ تهران، گفت: «برای تخریب ساختمان‌های غیرمجاز در خلازیر، از نظام مهندسی دعوت نشده بود. اتفاقی که روی داده این است یک سری ساختمان بدون اخذ پروانه در خلازیر ساخته شده است.»
او در ادامه با اشاره به اینکه بعد از صدور دستور تخریب از سوی نهادهای قانونی، و جمع‌آوری و قلع‌و‌قمع در زمان تخریب این اتفاق رخ داده است، گفت ساختمان‌هایی که غیراصولی در حال ساخت بودند به‌صورت غیراصولی تخریب شدند و به این فاجعه و مرگ چند نفر منجر شد.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان تهران به حذف نهادهای متخصص مانند سازمان نظام مهندسی ساختمان در بخش طراحی، نظارت، اجرا اشاره کرد و گفت: «در چنین شرایطی، برخی شهروندان بدون اخذ مجوز شهرداری و بدون نظارت، اقدام به ساختوساز می‌کنند که نتیجه آن همین می‌شود.»
از سوی دیگر، مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران، در واکنش به این اتفاق، فقط پیشنهاد داد چهار کشته این حادثه را شهید اعلام کنند. چمران که به‌عنوان رئیس شورای شهر وظیفه قانون‌گذاری برای پیشگیری از اتفاق‌هایی از این دست را بر عهده دارد، گفت همیشه برایش سوال بوده است که چرا باید ساختمانی ساخته و سپس، تخریب شود. چمران در جلسه شورای شهر در روز سه‌شنبه گفت: «باید هماهنگی منسجمی شکل بگیرد و زمینه را فراهم کردیم که ماموران شهرداری از طریق قوه قضاییه نیز حکم داشته باشند و پیش از ساخت، جلو آن گرفته شود و این برای من همواره سوال بوده که چرا باید ساختمانی ساخته و سپس تخریب شود. نیاز به همکاری بین دستگاه‌ها وجود دارد که از ساختوساز غیرمجاز جلوگیری شود.»
او با بیان اینکه در گلاب‌دره و خاک سفید نیز همین وضعیت وجود دارد و باید قبل از ساخت از آن پیشگیری شود، گفت: «بسیج کردن نیروهای شهرداری و پلیس و هدر رفتن هزینه‌ها برای تخریب از مواردی است که باید با نظارت از آن جلوگیری شود. اگر جلو ساخت ۱۰ مورد را بگیریم، دیگر ساختوساز غیرمجاز صورت نمی‌گیرد. خوشبختانه هنوز کسی در این ساختمان‌ها ساکن نبود و اگر چنین بود، اتفاقات بدتری می‌افتاد.»
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان با اشاره به حادثه پروژه متروپل آبادان، گفت: «در این پروژه نتیجه حذف سازمان‌های نظام مهندسی ساختمان و مهندسان دارای پروانه در نظارت و اجرا بود.»
کریمی در گفت‌وگو با تسنیم، اعلام کرد که حذف نظام مهندسی ساختمان در روند ساخت‌و‌سازها تبعات جانی و مالی به همراه دارد. او اعلام کرد که این اتفاق عمر ساختمان‌ها را کاهش می‌دهد و اتفاق بدتر این است که تخریب غیراصولی به چنین اتفاق‌هایی دامن می‌زند.
به همین دلیل، یک روز پس از حادثه ریزش چند ساختمان در محله خلازیر در جنوب تهران، انتقادها از شهرداری تهران افزایش یافت. سازمان آتش‌نشانی تهران تعداد جان‌باختگان حادثه ریزش این ساختمان‌ها را ۵ نفر اعلام کرد. در همان ساعات اولیه، دادستان تهران از صدور دستور تشکیل پرونده قضایی در دادسرای تهران و تعیین بازپرس ویژه به‌منظور بررسی ابعاد حادثه خبر داد.
اما با وجود تمامی انتقادها، همشهری، روزنامه شهرداری تهران، آنچه «ناآرامی‌ها و اغتشاشات» می‌خواند را یکی از عوامل اصلی این اتفاق معرفی کرد. همشهری در گزارشی با اشاره به «شهرک‌سازی در وسط ناآرامی‌ها»، نوشت ساختوساز غیرمجاز در تمام ادوار وجود داشته است و این موضوع را نمی‌توان کتمان کرد، اما به‌گفته تورج فرهادی، بدترین موج ساختوساز در منطقه ۱۹ از مهرماه سال گذشته شروع شد.
همشهری مدعی شد «سودجویان از اغتشاشات و ناآرامی‌ها استفاده کردند» و نوشت این افراد در سایه نبود نظارت‌های کافی، زمین‌های بزرگ را تصرف و اقدام به شهرک‌سازی کردند، اما قبل از اینکه کار به اتمام برسد و مردم در آن‌ها ساکن شوند، شهرداری حکم تخریب این شهرک ۱۲۰ واحدی را گرفت.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
همشهری معتقد است «همه‌چیز طبق برنامه پیش رفت» تا اینکه «به‌دلیل ناپایداری»، ساختمان‌ها ناگهان فرو ریختند و تعدادی از عوامل فراجا و شهرداری تهران زیر آوار جان باختند. با این استدلال، شهرداری تهران مسئولیت را از گردن خود باز کرد و بار دیگر اعتراض‌های مردمی را عامل فساد در شهرداری و ساخت‌و‌سازهای غیرقانونی معرفی کرد.
این در حالی است که به گفته کریمی، شهرداری تهران فاقد دانش تخریب ساختمان است و در کشورهای پیشرفته، آکادمی و کارگاه‌هایی در این زمینه برگزار می‌شود. او با اعلام اینکه نظام مهندسی آمادگی راه‌اندازی این کارگاه‌ها در ایران را دارد، گفت: «همین الان، با وجود اینکه در برخی شهرها از سامانه‌ها و سیستم‌های مهندسی اشخاص دارای پروانه استفاده می‌کنیم، در بخش‌هایی مانند مجری از مهندسان دارای صلاحیت استفاده نشده و ساختمان‌سازی غیراصولی توسط افراد فاقد صلاحیت ساخته می‌شود.»
او اضافه کرد اینکه پس از تخریب غیراصولی و بروز فاجعه سراغ دستگاه‌های تخصصی مانند نظام مهندسی یا مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی برویم، رویکرد خوب و مناسبی از نظر دانش ساختمان‌سازی نیست. کریمی گفت: «ما اعلام می‌کنیم که سازمان نظام مهندسی ساختمان به تخریب و دانش فنی آن کمک می‌کند. فکر می‌کنم زمان آن رسیده پس از بروز این اتفاق مرگبار، وزارت راه و شهرسازی صلاحیت تخریب را به مهندسان اعطا کند تا در زمان تخریب، افراد دارای صلاحیت تخریب را انجام دهند.»
کریمی با بیان اینکه هیچ‌کدام از ساختمان‌هایی که الان در شهر تهران در حال تخریب است، به‌صورت اصولی تخریب نمی‌شود، گفت با وجود اینکه مهندسان ناظر تلاش می‌کنند بر این فرایند نظارت داشته باشند، معمولا بدون حضور مجری ذی‌صلاح و بدون وجود صلاحیت، شهرداری تهران اقدام به تخریب می‌کند و ساختمان‌ها در تهران کماکان بدون رعایت اصول ایمنی، در حال تخریب است.
همزمان با ریزش این ساختمان‌ها، شهرداری تهران خبر از استخدام زنانی به‌عنوان «حجاب‌بان» در شهرداری تهران داد. حجاب‌بانان با حقوق ماهانه ۱۲ میلیون تومان، قرار است به تلاش برای بازگرداندن حجاب اجباری در ایران کمک کنند.
پیش از آن نیز ماجرای خرابی و از کار افتادن پلهبرقی فضای باز تهران به یکی از موارد انتقاد مردم از شهرداری تهران تبدیل شده بود. پس از آنکه که این اتفاق چندی پیش به قطع دست یک دختربچه منجر شد، انتقادها از زاکانی نیز افزایش یافت.
آقامیری، عضو شورای شهر تهران، در نشست علنی ۱۵ مرداد شورا گفت: «پیشنهاد دارم که در قالب یک دوفوریت نسبت به جمع کردن کل پله‌برقی‌ها اقدام کنیم، که این مصیبت از سر مردم باز شود.»
او به بهانه اینکه عمر بهینه پلهبرقی در فضای باز به نصف کاهش پیدا می‌کند و قطعات یدکی آن‌ها نیز وجود ندارند، گفت وقتی پلهبرقی خراب می‌شود، قطعات را سرهم‌بندی می‌کنند. در نتیجه، با این استدلال، خواستار حذف صورت مسئله و جمع‌آوری پله‌برقی‌ها در تهران شد.
