رئیس انجمن واردکنندگان فراورده‌های بهداشتی، آرایشی و عطریات ایران روز جمعه ۲۰ مرداد در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا اعلام کرد که عمده لوازم آرایش مخصوص چشم در بازار‌های ایران یا قاچاقی وارد کشور شده‌ است یا تقلبی است.

محمدرضا بحیرائی همچنین اعلام کرد که بر اساس برآوردها، اکنون بین ۲ تا ۲.۵ میلیارد دلار لوازم آرایشی و بهداشتی قاچاق در بازار ایران وجود دارد.

وجود حجم زیادی از لوازم آرایشی و بهداشتی تقلبی در ایران را پیش از این مسئولان دیگر جمهوری اسلامی ایران نیز تایید کرده بودند. در سال‌های اخیر گزارش‌های متعددی درباره زیان‌های این نوع محصولات تقلبی برای پوست و سلامت شهروندان منتشر شده است.

همچنین، به گفته یکی از اعضای اتاق بازرگانی ایران، پس از ممنوع شدن واردات لوازم آرایشی و بهداشتی خارجی که از سال ۱۳۹۸ تصویب شد، فقط تا سال ۱۳۹۹ واردات قاچاق این اقلام به میزان سه‌برابر قبل افزایش یافت، که در میان آن‌ها انواع محصولات تقلبی نیز دیده می‌شود.

ایران در حال حاضر سومین بازار بزرگ پرمصرف محصولات آرایشی و بهداشتی در منطقه پس از عربستان سعودی و ترکیه است، با این تفاوت که در کشورهای مذکور، انواع برندها می‌توانند آزادانه از طریق نمایندگی‌ها محصولات اصلی‌شان را بفروشند، اما در ایران، به‌دلیل قوانین ممنوع‌کننده داخلی و همچنین تحریم‌های غرب، چنین امکانی وجود ندارد.

رئیس انجمن واردکنندگان فراورده‌های بهداشتی و آرایشی در ایران، در تشریح نوع سلیقه خریداران ایرانی، به ایسنا توضیح می‌دهد که افرادی که از برند خاصی استفاده می‌کنند، حتی اگر با مهندسی معکوس بتوان مشابه نمونه خارجی را داخلی‌سازی کرد، مصرف‌کننده همچنان دنبال همان برند می‌رود و به همین دلیل به دام محصولات تقلبی ساخت داخل یا کشورهای مجاور ایران می‌افتد.

او با بیان اینکه تنوع صنعت آرایشی و بهداشتی تولید ایران به اندازه کافی نیست، افزود: «تولید فعلی صنعت آرایشی و بهداشتی بر اساس مهندسی معکوس روی برندهای گذشته انجام می‌شود و رقابت خاصی هم با برندهای بنام دنیا ندارند، که این موضوع ممکن است در آینده منجر به افت کیفیت تولید داخل شود. برخی محصولات، از جمله مداد چشم، فقط در چند کشور خاص تولید می‌شود و به تعداد انگشت‌های دست کارخانه مداد چشم در دنیا وجود دارد. بنابراین، سایر کشورها هم نیاز خود را به کشورهای دیگر سفارش می‌دهند. به‌طور کلی، تولید محصولات آرایشی مرتبط با چشم در ایران ناچیز و شاید پنج درصد بازار باشد. در نتیجه، عمده لوازم آرایشی مخصوص چشم در بازار که برند هستند یا از طریق قاچاق وارد کشور شده‌اند یا تقلبی هستند.»

بحیرائی همچنین با بیان اینکه برآورد می‌شود ۲ تا ۲.۵ میلیارد دلار لوازم آرایشی و بهداشتی قاچاق در بازار ایران وجود دارد، ادامه داد: «در حال حاضر، اکثر کالاها در این حوزه اجازه ورود به کشور ندارند. برخی فروشندگان می‌گویند جنسشان درجه دو است، که این موضوع درست نیست و این کالاها معمولا تقلبی هستند.»

سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت ایران در سال ۱۳۹۲ اعلام کرده بود که بازار لوازم آرایش در کشور بازار بزرگ میلیارد دلاری است که حجم زیادی از آن را لوازم تقلبی و آلوده به مواد سمی و سرطان‌زا و تاریخ‌‌گذشته تشکیل می‌دهد. دبیر انجمن لوازم آرایشی و بهداشتی نیز در سال ۱۳۹۸ اعلام کرده بود که ۹۰ درصد لوازم آرایشی و بهداشتی که قاچاقی به کشور وارد می‌شود، تقلبی و نامرغوب است.

از اردیبهشت سال ۱۳۹۸ واردات همه لوازم آرایشی و بهداشتی، غیر از عطریات، متوقف شد. در پی آن، دست‌اندرکاران واردات این محصولات در مورد افزایش قاچاق لوازم آرایش هشدار دادند، زیرا به گفته آنان، تولید لوازم آرایش در کشور پاسخگوی نیاز مردم نیست و ممنوع بودن واردات این محصولات باعث افزایش کالای تقلبی و قاچاق در بازار شده است.

در سال‌های اخیر بارها اخباری درباره رفع این ممنوعیت منتشر شد، اما سپس تکذیب شد. به نظر می‌رسد برخی از مسئولان نظام جمهوری اسلامی و نهادهایی مثل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مانند دیگر کالاهای قاچاق، از طریق واردات غیرقانونی لوازم آرایشی و بهداشتی نیز به سودهای کلان می‌رسند.

آمارهای قبلی گمرک ایران نشان می‌دهد که محصولات آرایشی و بهداشتی مراقبت از پوست و مو به مقدار ناچیزی به‌طور قانونی وارد کشور می‌شود، اما واردات تعداد زیادی از این اقلام، از قبیل کرم و صابون و لوازم آرایش، همچنان ممنوع است. به گفته مسئولان، مبدا ورود این کالاهای قاچاق مناطق آزاد و قاچاق‌برها هستند، یا اینکه کالا به صورت فله وارد کشور می‌شود و سپس با برچسب‌های تقبلی خارجی بسته‌بندی و در بازار عرضه می‌شود.