امرالله صالح، معاون اول دولت پیشین افغانستان، در واکنش به سخنان اخیر زلمی خلیلزاد که از رهبران سیاسی افغانستان در تبعید خواست به افغانستان بازگردند، در توییتی نوشت که خلیلزاد «که اکنون به مشاور دستگاه تعصب و جهالت طالب از طریق دنیای مجازی تقلیل یافته است، برای توجیه کار ننگین خود تلاش می‌کند.»

امرالله صالح توافق‌نامه دوحه میان طالبان و دولت آمریکا را، که زلمی خلیلزاد معمار آن است، «دسیسه شرم‌آور» دانست که دولت آمریکا به‌وسیله آن به مردم افغانستان و متحدان خود «از پشت خنجر زد».

معاون اول دولت پیشین افغانستان در مورد سخنان زلمی خلیلزاد در مورد اینکه دیگر آمریکا به افغانستان حمله نظامی نمی‌کند و فرصت بازگشت رهبران سیاسی در تبعید- به کمک آمریکا- به افغانستان پایان یافته است، نوشت: «به‌یقین آدم‌های بدون اعتماد به نفس و بدون اعتماد به ایجاد اراده همگانی وجود خواهند داشت که به حرف این و آن شیاد گوش دهند، اما مسیر مبارزه معلوم شده است.»

صالح افزود که توافق‌نامه دوحه، با دور زدن دولت و نهادهای مردمی افغانستان، طالبان را توانمند کرد و افغانستان را در خط منافع پاکستان به یک «گروه نیابتی و جهالت‌پرور» تحویل داد.

صالح افزود: «دولت آمریکا یک گروه تروریستی را به اسناد با حیثیت حقوقی، که زیر عنوان تفاهم راهبردی دوجانبه با یک دولت مشروع امضا کرده بود، ترجیح داد.»

صالح همچنین ضمن یاد کردن از اتحاد نیروهای مقاومت با دولت آمریکا در کنار زدن رژیم طالبان در سال ۲۰۰۱ گفت که «باور به آمریکا، به‌خصوص در حوزه مقاومت، اشتباهی راهبردی بود که باعث تضعیف ساختار این جنبش بزرگ و پایگاه اجتماعی‌اش در افغانستان شد.»

او تصریح کرد که باور مجدد و بدون راستی‌آزمایی به حرف و روایت آمریکا و متحدان غربی‌اش «مانند بوسه بر رخ مار است.»

صالح افزود: «ما به ارزش‌هایی باور کردیم که آمریکا روی آن‌ها پا گذاشت.»

در همین حال، امرالله صالح در مورد خلیلزاد گفت که او بارها خود را دارای احساس و عاطفه به افغانستان و در ماموریت و تابعیت آمریکایی‌ خوانده بود، اما با امضای توافق‌نامه دوحه و ائتلاف با طالبان و «واگذاری افغانستان به این گروه نیابتی و ضد ملی، ثابت کرد که چیزی زیر نام مهر وطن در وجود و وذهنش نیست.»

خلیلزاد متولد مزار شریف و از پدری پشتون و مادری تاجیک است. پدر خلیلزاد متعلق به قبیله نورزی است. او در نوجوانی برای ادامه تحصیل ابتدا به لبنان و سپس به آمریکا رفت.

خلیلزاد در دوره‌های گوناگون در مقام مشاور وزارت خارجه آمریکا در امور افغانستان و سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد و عراق و افغانستان کار کرده است. او در اواخر ۲۰۱۸ در سمت فرستاده ویژه دولت ترامپ در امور صلح افغانستان گمارده شد و مذاکرات ۱۸ ماهه با طالبان برای رسیدن به توافق‌نامه صلح را به پیش برد.

توافق‌نامه دوحه، که در ۲۹ فوریه ۲۰۲۰ در قطر امضا شد، به خروج نیروهای آمریکایی و ائتلاف بین‌المللی از افغانستان انجامید. در نتیجه آن توافق، حدود ۶ هزار زندانی طالبان از زندان‌های افغانستان آزاد شدند و دولت افغانستان فروپاشید.

بسیاری از کارشناسان امور افغانستان زلمی خلیلزاد را به همسویی با طالبان و تلاش برای بازگرداندن این گروه به قدرت متهم می‌کنند، اما خلیلزاد در مصاحبه با رسانه‌ها همسویی خود با طالبان را کرده است. او می‌گوید برنامه‌ای را که دولت آمریکا داشت عملی کرده است.