در روزهای گذشته، بحران بنزین در ایران جدی‌تر شده است، به طوری که در بسیاری از شهرها تعدادی از جایگاه‌های سوخت تعطیل شده‌اند؛ حالا خبرگزاری تسنیم علت این تعطیلی‌ها را «قطعی نازل‌های سوخت» اعلام کرده است.
این خبرگزاری نزدیک به سپاه پاسداران مدعی شده که در برخی جایگاه‌ها به‌ویژه در کلان‌شهرهایی چون تهران که محور تردد و مراجعه خودروها برای سوخت‌گیری‌اند، قطعی نازل سوخت ظرفیت برخی جایگاه را حتی به یک‌سوم رسانده و این موضوع عامل اصلی تشکیل صف مقابل پمپبنزینها است.
این گزارش ادعا می‌کند که یکی از مشکلات اساسی در سیستم توزیع بنزین، نازل‌های از کار افتاده و خارج از رده در جایگاه‌های عرضه سوخت‌اند. بر اساس این گزارش، در جایگاه‌های عرضه بنزین در سراسر ایران حدود ۵۸ هزار نازل سوخت‌گیری وجود دارد که اکنون دو هزار و ۹۰۰ تای آن‌ها از مدار خارج شده‌اند و دلیل خرابی این نازل‌ها هم عمدتا خرابی کارت‌خوان‌های نصب‌شده روی آن‌ها است.
رضانواز، سخنگوی صنف جایگاه‌داران، هم در این باره می‌گوید: «جایگاه‌های سوخت گا‌ه بیش از آنچه شلوغ باشند، شلوغ دیده می‌شوند و دلیل آن هم همین خرابی کارت‌خوان‌های سامانه هوشمند سوخت است که موجب شده نازل‌هایی که با این مشکل مواجه‌اند، از مدار خارج شوند.»
این مسئول صنف جایگاه‌داران در ادامه گفت: «اینکه در برخی جایگاه‌ها مشاهده می‌کنیم تعدادی از نازل‌ها در مدار نیستند، فقط بحث خرابی کارت‌خوان‌های سامانه هوشمند مطرح است. در مواردی که به لحاظ مکانیکی مشکلی برای نازل به وجود بیاید یا مسئله‌ای مربوط به دیسپنسر باشد، تعمیرات مربوطه بلافاصله انجام می‌شود و نازل به مدار برمی‌گردد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این ادعاها در حالی مطرح می‌شوند که طبق آمار رسمی شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی، تنها پنج درصد نازل‌های سوخت جایگاه‌های عرضه بنزین در سراسر ایران از مدار خارج‌اند و علی‌رغم ادعای تسنیم، گزارش‌ها حاکی از آن است که تعطیلی جایگاه‌های عرضه سوخت از شهرهای کوچک‌تر و محروم آغاز شده است.
با تعطیلی پمپبنزینها در شهرهای مختلف عملا مصرف سوخت کاهش پیدا کرده است که این را می‌توان اعمال کنترل غیرمستقیم دولت بر مصرف سوخت دانست. پیش از این نیز در رسانه‌های اجتماعی نزدیک به حاکمیت شایعاتی در مورد افزایش مصرف بنزین مطرح شده بود اما وزیر نفت کمی بعدتر ادعا کرد که بیش از ۱۵۰ میلیون لیتر بنزین ذخیره در ایران وجود دارد و «هیچ گونه بحث افزایش قیمت بنزین نداریم و سوخت در همه جایگاه‌های کشور تامین است».
دولت و رسانه‌هایش در تلاش‌اند تا بحرانی بودن میزان ذخیره بنزین در ایران را تکذیب کنند. این در حالی است که اپراتورهای و مدیران پمپبنزینها پیش از این از کمبود بنزین خبر داده بودند. هدایت‌الله خادمی، نماینده ادوار مجلس، در مصاحبه با آرمان ملی، ضمن تایید کمبود بنزین در ایران گفته بود: «ساخته نشدن پتروپالایشگاه یعنی اشتغال و فراورده با ارزش افزوده دیگری را تولید نکنیم. در صورتی که اگر ما این اقدام‌ها را انجام داده بودیم، در حال حاضر قابل‌تحریم نبودیم و همان بنزین تولیدشده از نفت خام را به پاکستان، افغانستان و ترکیه می‌دادیم و نیاز ما تامین شده بود. بنابراین خودمان این فضا را ایجاد کردیم که تحریم‌ها بر ما اثرگذار باشد و از طرف دیگر در تحریم‌های گذشته کارهایی کردیم که می‌توانستیم نفت خود را بفروشیم و کسب درآمد کنیم، درحالی که چنین نشد.»
اما این روزها شایعه احتمال افزایش قیمت بنزین کماکان شنیده می‌شود. روزنامه تعادل در گزارشی عنوان کرده که دولت برای رفع معضل افزایش مصرف سوخت در کشور راه‌حل میانه‌ای انتخاب کرده و آن محدود کردن سوخت‌گیری خودروها است.
بر اساس این گزارش، رضانواز در ویدیویی می‌گوید: «با احتساب کارت آزاد جایگاه‌ها، در حال حاضر در سطح کشور با چهار مدل مختلف سوخت‌گیری مواجه‌ایم: ۱۵ لیتری، ۲۰ لیتری، ۳۰ لیتری و ۴۰ لیتری» که البته به گفته او، هرکدام از این موارد نسبت به شهرها متفاوت است. سخنگوی صنف جایگاه‌داران اعلام کرده است که در پایتخت، اگر کسی یک بار با کارت سوخت شخصی سوخت‌گیری کند، نمی‌تواند از ۶۰ لیتر بعدی بلافاصله استفاده کند و این امکان با سه تا ۸ ساعت تاخیر در اختیار صاحب خودرو قرار می‌گیرد.
قرار گرفتن این خبر در کنار تعطیلی جایگاه‌های سوخت این نظریه را تقویت می‌کند که دولت دست‌کم تا انتخابات مجلس با کنترل مصرف سوخت و کاهش دستوری مصرف تلاش می‌کند بازار را کنترل کند. رسانه‌های نزدیک به دولت هم اعمال محدودیت‌های جدید سوخت‌گیری، نداشتن کارت سوخت خصوصا برای صاحبان خودروهای صفرکیلومتر که آن‌ها را به استفاده از کارت جایگاه‌ها مجبور می‌کند و قطعی نازل‌های ازکارافتاده و خارج‌ازمدار در جایگاه‌های عرضه سوخت را به عنوان دلایل ایجاد صف و ترافیک در برخی پمپبنزینها عنوان می‌کنند.
این در حالی است که نقش دولت در این معادله آگاهانه نادیده گرفته شده و نشانه‌ها حاکی از آن است که کنترل مصرف سوخت مردم با بهانه‌هایی مانند خرابی نازل‌ها آخرین اقدام دولت برای جلوگیری از گران کردن بنزین است. به نظر می‌رسد سران قوا دست کم تا انتخابات مجلس قصد ندارند با گران کردن بنزین با اعتراض‌های تازه مواجه شود و می‌خواهند در حد توان با کنترل دستوری، مصرف بنزین را کاهش دهند.
