دو سال پس از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان که فعالیت کلیه احزاب سیاسی در این کشور را تحتالشعاع قرار داد، اکنون وزارت دادگستری طالبان رسما اعلام کرده که فعالیت احزاب سیاسی در افغانستان ممنوع است.
عبدالحکیم شرعی، وزیر دادگستری طالبان، روز چهارشنبه ۲۵ مرداد، در برنامه «حسابدهی دولت به ملت» که به تقلید از دولت پیشین اجرا میشود، گفت که فعالیت احزاب سیاسی اساس «شرعی» ندارد و «به نفع ملت افغانستان نیست». او همچنین مدعی شد که مردم افغانستان احزاب سیاسی نمیخواهند.
بر اساس سخنان وزیر دادگستری طالبان، احزاب سیاسی در افغانستان دیگر مجوز رسمی ندارند و نمیتوانند فعالیت کنند. هیئتی از روسای وزارت دادگستری طالبان در این نشست گفتند که این گروه تمام قوانین را بر اساس «شریعت اسلامی که همانا قرآن، احادیث و فقه است» تنظیم میکند. آنها مدعی شدند شرعی شدن قانون به طور کامل در افغانستان سابقه نداشته است و این گروه میخواهد این طرح را عملی کند.
فعالیت احزاب سیاسی پس از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان عملا به بنبست رسیده بود و هرچند طالبان به صورت رسمی مجوز فعالیت احزاب سیاسی را لغو نکردند، با اعمال انواع فشارها، فعالیت آنها را محدود کردند.
مقامهای وزارت دادگستری طالبان یک سال پیش در سپتامبر ۲۰۲۲ گفتند فعالیت احزاب سیاسی در افغانستان سبب جداسازی و از بین رفتن اتحاد مردم میشود و به همین دلیل با آن موافق نیستند. حالا در دومین سال حاکمیت این گروه بر افغانستان، وزیر دادگستری طالبان رسما فعالیت احزاب سیاسی را غیرشرعی خوانده و به این ترتیب ممنوعیت فعالیت همه احزاب سیاسی را اعلام کرده است.
طالبان فعالیت احزاب سیاسی را در حالی ممنوع میکنند که از زمان به قدرت رسیدن در ۱۹۹۶ و نیز در دومین دور حاکمیتشان از اوت ۲۰۲۱ تاکنون، همواره به داشتن نگرش قومی و جنسیتی در عرصه سیاست متهم بودهاند. طالبان در هر دو دوره به وضوح نشان دادهاند که به کثرتگرایی در هیچ زمینه فکری، تباری و حتی جنسیتی اعتقادی ندارند. به همین دلیل فعالیت احزاب سیاسی نیز که یکی از مظاهر تکثرگرایی در جوامع دموکراتیک است، برای طالبان قابلپذیرش نبود و نیست.
با به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، بیشتر اعضای ارشد احزاب سیاسی فعال در افغانستان از این کشور خارج شدند و فعالیتهایشان را در کشورهای همسایه یا منطقه از سر گرفتند. شکلگیری شورای عالی مقاومت ملی یکی از مثالهای این عملکرد بود که در آن سران چندین حزب قوی و سابقهدار افغانستان گردهم آمدند و به منظور مقابله با طالبان، شورای مقاومت برای نجات افغانستان را تشکیل دادند.
البته برخی احزاب سیاسی که از نظر تباری و حتی فکری تفاوت قابلتوجهی با طالبان نداشتند، همچون حزب اسلامی به رهبری گلبدین حکمتیار، حزب التحریر، جمعیت اصلاح و امثال آن، هنوز در افغانستان فعال بودند. هرچند طالبان در دو سال گذشته فعالیتهای این احزاب را نیز محدود کرده بودند.