در هفتههای اخیر، بخشهایی از کشور سوریه شاهد تظاهرات ضددولتی بوده است.
روزنامه نیویورک تایمز با «نادر خواندن این اعتراضها» آن را یادآور جنبش انقلابی دوازده سال پیش مردم سوریه میداند که در بحبوحه «بهار عربی» در آن کشور آغاز شد.
به نوشته روزنامه نیویورک تایمز، سرچشمه اعتراضهای اخیر «مشکلات معیشتی و بحران اقتصادی» است.
اعتراضها هرچند در روزهای اول با جمعیتهای دهها نفری آغاز شد، اکنون به گفته این روزنامه «صدها نفر را به خیابان کشانده است.» معترضان در مواردی پوسترهای بشار اسد، رئیسجمهوری سوریه، را پاره کرده و دفترهای حزب سیاسی وفادار به او را بستهاند.
به ادعای این روزنامه آمریکایی، تظاهرات از جنوب کشور آغاز شدهاند و حتی برای مدتی کوتاه به دمشق، پایتخت، و شهر بزرگ حلب نیز کشیده شده است.
جالب اینجا است که محدوده اصلی اعتراضها مناطق زیر کنترل دولت بشار اسد و دور از خط مقدم جنگ در شمال غربی است، جایی که هنوز درگیریهای پراکنده بین نیروهای دولتی و مخالفان ادامه دارد.
گفته میشود که محرک اصلی اعتراضهای ضددولتی اخیر کاهش یارانه سوخت و دوبرابر شدن قیمت بنزین است.
رایان معروف، روزنامهنگار محلی، به نیویورک تایمز میگوید: «کاهش یارانه سوخت جرقه قیام بود. مردم به خیابان آمدند و خواستار لغو این تصمیم شدند. البته آنها به خیابان آمدند تا همزمان خواهان سقوط رژیم شوند. مخالفان متوجه شدهاند که بدون تغییر اوضاع سیاسی، وضع آنها نیز تغییری نخواهد کرد.»
دور جدید تظاهرات اعتراضی برای روز جمعه در سراسر کشور برنامهریزی شده است.
به نظر میرسد که رسانههای دولتی سوریه به این اعتراضهای توجهی ندارند. با این حال، بشار اسد در مصاحبه اخیر با شبکه انگلیسی اسکای نیوز، مواضع همیشگیاش را تکرار کرد و تخریب در کشور را به گردن تروریستها انداخت. او مدعی شد که فقط نیروهای خارجی و نه سوریها هستند که برای رفتن او فشار میآورند.
سوریه، که بهتازگی موفق به تجدید روابط با کشورهای عربی منطقه خلیج فارس شده است، در یکی از کمسابقهترین بحرانهای اقتصادی قرار دارد. به گفته سازمان ملل متحد، حدود ۹۰ درصد از مردم سوریه زیر خط فقر زندگی میکنند و حدود هفتاد درصد به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند.
اعتراضهای اخیر از استان جنوبی سویدا آغاز شد. این استان در جریان بهار عربی در سال ۲۰۱۱ نیز یکی از کانونهای اعتراضهای ضددولتی بود. شهروندان این استان مدتها از اعزام مردان جوان به خدمت سربازی اجباری در سال ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ سر باز زدند تا دولت اسد نتواند از این سربازان در سرکوبهای مخالفان استفاده کند.
لوبنا، معترض ۳۰ سالهای که فقط به دلایل امنیتی خواسته است با نام کوچکش معرفی شود، به نیویورک تایمز گفت که از ابتدا در تظاهرات در سویدا شرکت میکرده است و هر روز بر تعداد افرادی که به آن میپیوستند افزوده میشد.
او گفت: «متوقف نمیشویم و تنها یک خواست داریم: سرنگونی رژیم. اقتصاد رو به وخامت است و همه میدانیم که رژیم عامل اصلی این وضع است.»
زن جوان دیگری در ویدئویی که انتشار گستردهای در شبکههای اجتماعی یافت میگوید که این مطالبات فراتر از نیازهای اولیه مانند افزایش قیمت آب و برق است. او میگوید: «خواستهای ما سیاسی است و عزت و آزادی میخواهیم».
در سالهای اخیر، اعتراضهای پراکندهای در سویدا رخ داده است، اما بدون نتیجه به پایان رسیده است. اما این بار به نظر میرسد حکومت اسد با اعتراضهای متفاوتی روبهروست.