هر روز خبرهای مربوط به اخراج استادان از دانشگاهها در کانالهای خبری دانشجویی منتشر میشود. حامیان جمهوری اسلامی در اقدامی هماهنگ از یکسو به دفاع از این اخراجها پرداختند و از سوی دیگر، بهطور کلی منکر این اخراجها شدند. توجیه بخشی از حاکمیت در تکذیب اخراجها این است که اکثر استادان اخراجشده عضو هیئتعلمی نبودهاند و قرارداد دائمی با دانشگاه نداشتند.
در همین راستا دانشگاه تهران در بیانیهای اخراج استادان را قطع همکاری با استادهای حقالتدریس خواند و مدعی شد که در این دانشگاه طی دو سال اخیر هیچ موردی مبنی بر «اخراج هیئتعلمی» رخ نداده است. در بیانیه دانشگاه تهران آمده است: «از آنجا که رصد و بررسی سیر تولید و نشر پیامهایی با اسم رمز (اخراج اساتید)، از تراوش آنها از اتاق فکری حکایت دارد که حتی حاضر است سرمایه اجتماعی و آرامش و اعتبار نهاد علم را هزینه اهداف جناحی خود نماید و همچنین با توجه به اینکه سکوت در برابر این نوع پیامها میتواند بسترساز اشاعه دلالتهایی مبنی بر تحدید دانشگاه و ناامیدی در اصحاب علم باشد.»
روابط عمومی دانشگاه تهران مدعی شده است که ارائه نکردن واحد درسی به یک مدرس مدعو و حقالتدریس تحت عنوان «اخراج استاد دانشگاه تهران» نشر پیدا کرده است. در ادامه این بیانیه آمده است: «مدرسان مدعو و حقالتدریس بنا به ضرورت و نیاز گروههای آموزشی ممکن است به صورت موقت برای یک نیمسال یا بیشتر برای تدریس به دانشگاه دعوت شوند و وقتی نیاز دانشگاه به حضور ایشان رفع شود، طبیعی است که دیگر برای تدریس دعوت نشوند.»
دانشگاه تهران در بیانیه خود همچنین «کاسبان سیاسی» را عامل حاشیههای پیشآمده معرفی کرد و با اشاره به حضور سعید حدادیان، مداحی که بهتازگی بهعنوان استاد به این دانشگاه اضافه شده است، نوشت: «تدریس دکتر سعید حدادیان در دانشگاه تهران را طوری بازنمایی کردهاند که گویی تدریس این فعال فرهنگی کشورمان در دانشگاه تهران همزمان با نشر ادعایی دروغین مبنی بر (جذب ۱۵ هزار هیئتعلمی همسو با دولت در دانشگاهها) آغاز شده است. این در حالی است که تدریس آقای حدادیان از سالها قبل بهعنوان مدرس حقالتدریس در دانشگاه تهران آغاز شده و این موضوع تنها با یک جستوجو در وب قابل احصا بود.»
دانشگاه تهران در دفاع از تدریس حدادیان مدعی شد: «بررسیهای دقیق درباره سوابق آموزشی ایشان نشان میدهد که آقای دکتر سعید حدادیان از سال ۱۳۹۴ تدریس دروس مختلف را در دانشگاه تهران به صورت حقالتدریس برعهده داشته و با توجه به عملکرد موفق و ارزیابی مثبت دانشجویان از کلاسهای ایشان، همکاری این مدرس دانشگاه با دانشگاه تهران تداوم داشته است.»
این ادعا در حالی مطرح میشود که گزارش کانالهای دانشجویی حاکی از آن است که بسیاری از استادان اخراجشده از محبوبیت بالایی در میان دانشجویان برخوردار بودند. همزمان با این اطلاعیه، یکی دیگر از استادان دانشگاه تهران از اخراج خود از این دانشگاه خبر داد. مهام میقانی، استاد گروه نمایش دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران، ضمن انتشار خبر اخراج خود با انتشار پستی در اینستاگرام نوشت که با او تماس گرفته و گفتهاند: «بابت یکسری مسائل دیگر نمیتوانیم در خدمت شما باشیم».
مهران میقانی که به صورت حقالتدریس با دانشکده هنرهای زیبا همکاری میکرد، در ادامه نوشت که انتظار داشت در این تماس تلفنی درباره نحوه پرداخت حقالتدریس سه ماه گذشته به او توضیحی بدهند، اما آنها چیزی نگفتند و این استاد دانشگاه هم چیزی نپرسید، زیرا کل حقالتدریس سهماههاش به اندازه نصف اجاره یک ماه خانه او هم نمیشد، بنابراین تصمیم گرفت که خود را «سبک» نکند.
شوراهای صنفی دانشجویان کشور نیز خبر اخراج مهام میقانی را تایید کرد و در گزارشی نوشت اخراج این استاد مدعو گروه نمایش دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران بدون هیچگونه ابلاغیه رسمی و تنها با تماس تلفنی صورت گرفت.
فریدون عباسی، نماینده مجلس، نیز در واکنش به حاشیههای پیشآمده در مورد اخراج استادان دانشگاه، آن را حاصل توطئههای دشمن خواند و مدعی شد که هرچقدر به مهرماه نزدیک میشویم این توطئهها بیشتر میشود. عباسی اخراج استادان و ارجاع پروندهها به هیئت انتظامی را طبیعی عنوان کرد و گفت که اگر افرادی در جایگاه استاد، امنیت ملی را به خطر بیندازند، متضاد با وظایف استادی است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این نماینده مجلس گفت: «نمیشود یک استادی در دانشگاه اعلام کند که من یک چهارچوب برای خودم داشته و هر کاری که دلم میخواهد انجام میدهم. استاد در دانشگاه استخدام شده است تا اهداف نظام را پیش ببرد. استاد باید دانشجو را مطابق با اهداف نظام تربیت کند و برای مسائلی که نظام میخواهد تحقیق کند.»
احسان صالحی، دبیر شورای اطلاعرسانی دولت سیزدهم، با انتشار پستی در رسانه اجتماعی اکس (توییتر) ادعا کرد که اخراج استادان یک «پروژه جعلی» است و «همگرایی» رسانههای داخلی و رسانههای «معاند» با این پروژه «معنادار و اسم رمز یک اقدام ضدامنیتی» است. احمد نادری، دیگر نماینده مجلس، نیز مدعی شد که قطع همکاری برخی استادان با دانشگاه موضوع بسیار طبیعی است. این عضو هیئترئیسه مجلس شورای اسلامی در ادامه مدعی شد: «بحث قطع همکاری با برخی از استادان همواره بوده و هست و موضوع چندان جدیدی هم نیست. بسیار طبیعی است که دانشگاه گاهی اوقات با عضو هیئتعلمی که خود دانشگاه قبلا او را جذب کرده است، قطع همکاری کند.»
نادری با بیان اینکه استاد دانشگاه باید سالانه تولیدات علمی قابل قبولی داشته باشد و ارزیابیهای دانشجویی از استادان باید در حد قابلقبولی باشد، مدعی شد که این استادان اخراج نشدهاند و تنها صلاحیتشان احراز نشده است.
این نماینده مجلس گفت: «این موضوع را به معنایی که (اخراج اساتید) مطرح کردهاند نمیدانم، بلکه به معنای قطع همکاری فرض میکنم. کما اینکه زمانی که فردی به عنوان عضو هیئتعلمی در دانشگاه پذیرفته میشود، تعهد و امضا میدهد که بایستی یکسری شرایط را برای ادامه همکاری داشته باشد.»
در روزهای گذشته، سمیه سیما، استاد گروه مهندسی آب دانشگاه تربیتمدرس، نیز از رد درخواست تبدیل وضعیت و تمدید نکردن قراردادش پس از هشت سال، خبر داد. پس از انتشار این خبر، فرهاد دانشجو، رئیس دانشگاه تربیت مدرس، مدعی شد که دلیل حذف این استاد نیز کسب نکردن امتیازات تبدیل وضعیت است.
شوراهای صنفی دانشجویان کشور گزارش داد سمیه سیما در پاسخ به این ادعا، اسنادی را منتشر کرد تا در مورد موضوع تبدیل وضعیتش شفافسازی شود. بر اساس نامه دبیر هیئت جذب دانشگاه، علت تمدید نشدن قرارداد این استاد، ضعف در تولیدات علمی و کسب نکردن امتیازات لازم در بخش مقالات پژوهشی است.
بر اساس این گزارش، جمع امتیازهای این استاد در کمیسیون، بالاتر از حداقل لازم برای تبدیل وضعیت بوده است. همچنین سمیه سیما برای دو سال متوالی بهعنوان پژوهشگر نمونه دانشگاه معرفی شده است و در سال ۱۴۰۱، طرح پژوهشی نمونه را ارائه کرده و مشخص نیست که کمیسیون چگونه پژوهشگر برتر دانشگاه را بدون صلاحیت علمی دانسته است. سمیه سیما از پژوهشگران شاخص و متخصص در حوزه مهندسی آب کشور است که در اعتراضات سال گذشته نیز بارها از دانشجویان در مقابل سرکوب حمایت کرده بود.
درحالی که نادری دلیل اخراج استادان را صلاحیت علمی نداشتن عنوان کرده بود، نمایندهای دیگر اخراج استادان را تایید کرده است و آن را حق دانشگاه و اقدامی روتین (معمول) میداند. علی اصغر عنابستانی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، مدعی شده است که استادان اخراجی شش یا هفت نفر بیشتر نیستند و اخراج این تعداد استاد، امر عادی و معمولی است. او با تاکید بر اینکه پروندهسازی برای استادان عادی است، گفت اگر هر فردی تحت عنوان استاد دانشگاه یا هر جایگاه دیگری خلاف ضوابط عمل کند، باید قوانین درموردش اعمال شود و کسی مستثنی نیست.
نمایندگان مجلس و رسانههای نزدیک به حاکمیت در اقدامی هماهنگ زیر بار مسئولیت اخراج استادان نمیروند و منکر هرگونه فشار بر استادان دانشگاهها شدهاند. این در حالی است که هفته گذشته کانون صنفی استادان دانشگاهی ایران در بیانیهای به احضار، تعلیق و اخراج گسترده استادان دانشگاهها اعتراض کرد و افزود: «هماکنون صدها پرونده در این رابطه در دانشگاههای مختلف به بهانه امضای بیانیه یا اظهارنظر توسط استادان، متوقف است و چندین عضو هیئتعلمی در دانشگاههای مختلف یا اخراج شدهاند، یا در آستانه اخراج قرار گرفتهاند.»
کانون صنفی استادان دانشگاهی ایران در این بیانیه تاکید کرد که اعمال فشار، احضار و اخراج استادان «نهتنها موجب فروکش کردن شعلههای علم و فناوری در دانشگاهها میشود، بلکه موجب بیرغبتی دانشگاهیان به مباحث مختلف توسعهای کشور و تشدید خروج نخبگان از کشور» شده است. با این حال، مسئولان دانشگاهها کماکان به اخراج استادان و قطع همکاری با آنها ادامه میدهند.