واکنش مقامات نظامی جمهوری اسلامی به ترور قاسم سلیمانی روز‌به‌روز بیشتر می‌شود. در اولین ساعات پس از تایید خبر ترور قاسم سلیمانی مقامات سپاه و ارتش جمهوری اسلامی بیانیه‌ صادر کردند و در روایتی که کلید واژه آن «انتقام سخت» بود به آمریکایی‌ها هشدار دادند. در دو شب گذشته هم اخباری مربوط به حملات راکتی به منطقه سبز بغداد گزارش شد که البته خسارات جانی در پی نداشت. 

به‌نظر نمی‌رسد که منظور جمهوری اسلامی از «انتقام سخت» همین حملات راکتی باشد. از سوی دیگر روز گذشته بسیاری از مقامات نظامی و امنیتی جمهوری اسلامی تاکید کردند که اقدامات جدی در علیه آمریکا در راه است.

علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی، که با نماینده ویژه «بشار اسد» دیدار کرده بود، با اشاره به ترور قاسم سلیمانی گفت: «پاسخ ما به این جنایت حتما نظامی است اما فقط به اقدامات نظامی محدود نخواهد شد.»

شمخانی البته توضیح نداد که منظور او از اقدامات غیرنظامی علیه آمریکا چیست. می‌توان تصور کرد که شاید مقصود دبیر شورای عالی امنیت ملی برخی حملات «سایبری» علیه آمریکا باشد. 

 به بنا به ادعای علی شمخانی کشته شدن قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس «انسجام و وحدت در ایران و عراق را صد چندان کرد و موجب اتحاد و برادری بیشتر میان دو ملت شد». 

شمخانی در دیدار با نماینده ویژه بشار اسد به مصوبه پارلمان عراق هم اشاره کرد و گفت «با ابلاغ این قانون، تداوم حضور آمریکا در عراق به منزله اشغال این کشور است».

از سوی دیگر محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت‌نظام، هم به اشکال احتمالی پاسخ ایران به ترور قاسم سلیمانی پرداخته است. به گفته محسن رضایی «اول انتقام ملت ایران و عراق است، ما در مسئله انتقام از ترامپ و سربازانش جدی‌ایم و تردید هم به خود راه نمی‌دهیم، نکته دوم در جواب ترامپ که گفته اگر انتقام بگیرید ما حمله می‌کنیم باید بگویم در این صورت مطمئن باشید حیفا و مراکز مهم اسرائیل را با خاک یکسان خواهیم کرد».

محسن رضایی در حالی از حمله به اسرائیل سخن می‌گوید که پیش از این در یک برنامه تلویزیونی صراحتا گفته بود که «انگشت ایران به سمت اسرائیل هم نشانه رفته است». 

به گفته محسن رضایی «ترامپ حقوق بین‌المللی را زیر پا گذاشت و ساه‌ترین ترور را رقم زده است» و «ما امروز به صورت جدی تا اخراج کامل آمریکا از کل منطقه در مبارزه خواهیم بود». 

حسین دهقان، مشاور نظامی آیت‌الله علی خامنه‌ای هم که با خبرگزاری سی‌ان‌ان گفت‌وگو کرده تاکید کرده است که «ایران قطعا علیه یک پایگاه نظامی آمریکا اقدام خواهد کرد».

این مقام نظامی هم‌چنین گفته است که «آمریکا باید ضربه معادل کشتن قاسم سلیمانی را دریافت کند». 

مشاور رهبر جمهوری اسلامی هم‌چنین به تهدید دونالد ترامپ مبنی بر هدف قرار دادن ۵۲ نقطه در ایران از جمله مراکز فرهنگی و تاریخی گفته است که اگر چنین حمله‌ای رخ دهد «هیچ کارمند نظامی و مرکز سیاسی آمریکا و پایگاه‌های نظامی و کشتی‌های آنها در امان نخواهند بود».

به‌نظر می‌رسد مقامات نظامی جمهوری اسلامی بیشتر از هرچیز قصد دارند تا جنگ آمریکا علیه ایران را بدل به جنگی از جانب آمریکا علیه شیعیان منطقه کند. تاکید مقامات نظامی به «همبستگی پدیدآمده میان مردم ایران و عراق پس از ترور قاسم سلیمانی» موید همین نکته است. نکته‌ای که می‌تواند حملات گاه‌وبی‌گاه نیروهای تحت حمایت ایران در منطقه و حتی در کشورهای دیگر را توجیه کند. 

خبرگزاری تسنیم در یادداشتی که روز گذشته منتشر کرد به راه‌های احتمالی پاسخ کوبنده و انتقام جمهوری اسلامی از آمریکا اشاره داشت. 

در بخشی از این یادداشت با تاکید به اینکه قاسم سلیمانی یک یک شخصیت «فراملی و بین‌المللی» بود نوشته است که قاسم سلیمانی باعث قدرتمند شدن گروه‌هایی هم‌چون «انصارلله یمن»، «حزب‌الله لبنان»، «حماس»، «جنبش جهاد اسلامی فلسطین»، «سپاه بدر عراق»، «حشد شعبی عراق» و «شیعیان افغانستان» شده بود و از آن‌جا که این گروه‌ها در این سالها «مستقل از ایران» به مبارزات خود ادامه داده‌اند پس آمریکا نمی‌تواند انتظار «توصیه‌پذیری» این گروه‌ها از جانب ایران و یا کنترل‌ آنها را داشته باشد چرا که هویت و توان نظامی مستقل از ایران دارند.

این یادداشت استدلال می‌کند که آمریکا نمی‌تواند از بابت انتقام خیالش راحت باشد بلکه باید انتظار هرگونه واکنش در هر سطحی را داشته باشد. واکنش‌هایی که بخشی از‌ آن رسمی و از سوی حکومت ایران خواهد بود و بخش دیگری کاملا غیر قابل کنترل و آتش به‌اختیار از سوی گروه‌های مقاومت.

به نوشته خبرگزاری تسنیم «انتقام‌های خودجوش جغرافیا نمی‌شناسد و همانطور که اشاره شد می‌تواند در داخل خاک آمریکا نیز علیه منافع نظامی آمریکا محقق شود.»

مقامات نظامی جمهوری اسلامی در این چند روز و پس از ترور قاسم سلیمانی به نوعی تصور شکل اقدام احتمالی علیه آمریکا را تا اندازه زیادی بزرگ کرده‌اند و می‌توان گفت که طرفداران اقدام نظامی و قاطع علیه آمریکا، روز‌به‌روز سطح انتظارشان از واکنش جمهوری اسلامی بالاتر می‌رود. از سوی دیگر هم نگرانی بسیاری را از تبعات این انتقام سخت درپی دارد.