یائسگی بخشی طبیعی از روند بالا رفتن سن و نمایانگر پایان سالهای باروری در زنان است؛ با این حال بسیاری از زنان تا زمانی که درگیر آن نشوند، نمیدانند چه تغییراتی پیش روی آنها است. برای مثال، آیا میدانستید علائم یائسگی ممکن است از یک دهه قبل از شروع آن آغاز شود؟
دکتر پلین باتور، متخصص یائسگی در کلینیک کلیولند، مراحل یائسگی و آنچه را احتمالا در طول هر مرحله با آن روبرو خواهید شد، بررسی کرده است.
یائسگی چند مرحله دارد؟
آغاز فرایند یائسگی به هورمونها بستگی دارد. تولید استروژن در بدن شما شروع به کم شدن میکند و تعداد تخمکها در تخمدانها نیز اندکاندک کم میشوند؛ به این ترتیب هیچیک از این تغییرات به یکباره رخ نمیدهند.
یائسگی سه مرحله دارد؛
ــ پیشا یائسگی: این دوره انتقالی که مراحل اولیه یائسگی را نشان میدهد، میتواند سالها و گاهی حتی یک دهه ادامه یابد. در این دوره ممکن است برخی علائم یائسگی مانند مثل قاعدگیهای نامنظم، گرگرفتگی و موارد دیگر را داشته باشید.
ــ یائسگی: شما زمانی یائسه میشوید که به مدت یک سال کامل عادت ماهیانه نشوید؛ البته به شرطی که بیماری یا مصرف دارویی که بر قاعدگیهای شما تاثیر نگذاشته باشد. در این زمان، تخمدانهای شما تولید بیشتر استروژن را متوقف کردهاند و دیگر تخمک آزاد نمیکنند.
ــ پسایائسگی: هنگامی که یائسه شدید، به مرحله پسایائسگی وارد میشوید. در این دوره علائم شما به احتمال زیاد کاهش مییابد و در نهایت از بین میرود؛ اما شما حالا در معرض خطر ابتلا به بیماریهایی مانند پوکی استخوان و بیماریهای قلبی قرار دارید.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در اینجا می خواهیم کمی بیشتر درباره مرحله پیشایائسگی صحبت کنیم زیرا مهم است که علائم آن را بشناسید و آنها را با بیماریهای دیگر اشتباه نگیرید. از طرفی، برخی زنان هم ممکن است تمام علائم را به یائسگی نسبت دهند و بیماریهای دیگر را نادیده بگیرند.
پیشا یائسگی را میتوان مقدمه و پیشنمایشی برای رویداد اصلی در نظر گرفت که میتواند از یک دهه قبل از یائسگی شروع شود؛ اگرچه میانگین زمان صرفشده در دوران پیشایائسگی چهار سال است.
در طول این مدت، بدن شما کمکم روند طبیعی تخمکگذاری را کند میکند. شایعترین علامت پیشایائسگی قاعدگیها و سیکلهای قاعدگی نامنظم است. دکتر باتور توضیح میدهد: «هنگامی که سطح استروژن شروع به کاهش میکند، قاعدگی و سیکلهای قاعدگی ممکن است کمی نامنظم شوند. گاهی به هم نزدیکتر میشوند و برخی ماهها اصلا اتفاق نمیافتند. همچنین ممکن است برخی علائم معمول یائسگی را داشته باشید.»
بر اساس تحقیقات سازمان سلامت عمومی بریتانیا، الزاما همه افراد در دوران پیش از یائسگی علائم قابلتوجهی ندارند، اما برخی علائم میتوانند شامل موارد زیر باشند:
ــ قاعدگیهای نامنظم یا قطع آن
ــ خونریزی بیشتر یا کمتر از حد معمول در طول قاعدگی
ــ گرگرفتگی
ــ خشکی واژن
ــ تکرر ادرار
ــ مشکلات خواب مثل بیخوابی
ــ تغییرات خلقی از جمله تحریکپذیری یا افسردگی
پیشایائسگی خود دو مرحله دارد: گذار اولیه به یائسگی و گذار دیررس به یائسگی که همیشه هم مجزا و قابل تشخیص از هم نیستند.
گذار اولیه به یائسگی
این مرحله اول پیشایائسگی و آغاز این روند است؛ زمانی که تغییرات هورمونی بدن تازه شروع میشود. در این مدت، قاعدگیها و سیکلهای قاعدگی همچنان مانند همیشهاند، اما ممکن است علائم زیر را هم مشاهده کنید:
ــ گرگرفتگی؛ دکتر باتور توضیح میدهد: «طبیعی است که چند روز گرگرفتگی داشته باشید، بهویژه درست قبل یا در طول قاعدگی، زمانی که سطح استروژن شما کاهش مییابد.»
ــ افزایش وزن: بیشتر افراد با گذشت هر دهه مقداری وزن اضافه میکنند. این اتفاق در همان زمان گذار اولیه یائسگی نیز رایج است
ــ تغییرات خواب: ممکن است کمی بیخوابی داشته باشید، مخصوصا اگر در شب گرگرفتگی دارید که به عرق شبانه معروف است
گذار دیررس به یائسگی
زمانی است که شما کمی به یائسگی نزدیکتر میشوید. این زمان معمولا با قاعدگیها و چرخههای قاعدگی نامشخص شناخته میشود. دکتر باتور توضیح میدهد: «در دوران پیشایائسگی تخمکگذاری منظم انجام نمیشود. ممکن است شما هنوز مقداری استروژن داشته باشید، اما پروژسترون کافی ندارید، بنابراین احتمال دارد یک سیکل قاعدگی را جا بیندازید و سپس در دوره بعدی خونریزی شدید داشته باشید؛ چرا که پوشش داخلی رحم شما در اثر تاثیر استروژن ضخیم شده است.»
وقتی جا انداختن پریود در ماهها طولانی و مکرر شد، حتما آن را با پزشکتان در میان بگذارید؛ بهخصوص اگر در اوایل دهه ۴۰ یا جوانترید؛ چرا که این اتفاق میتواند نشانه یائسگی زودرس یا نارسایی اولیه تخمدان باشد.