مجله نیولاینز به‌تازگی در مورد پیامدهای استفاده نیروهای آمریکایی در افغانستان از بمب‌ها و مواد انفجاری و نیز تاثیر هزاران تن زباله محافظت‌نشده که این نیروها پخش کرده‌اند، بر سلامت مردم و محیط زیست این کشور گزارشی تحقیقی منتشر کرد.

این گزارش که روز دوشنبه سوم مهر (۲۵ سپتامبر) منتشر شد، نشان می‌دهد نیروهای آمریکایی به پیامدهای ویرانگر استفاده از بمب‌ها و سوزاندن زباله‌ها بر سلامت مردم، به‌خصوص ساکنان اطراف پایگاه‌های نظامی بزرگ آمریکا در ننگرهار، قندهار و پروان هیچ توجهی نداشته‌اند.

در این گزارش آمده است کسانی که در نزدیکی پایگاه‌های نظامی سابق آمریکا در افغانستان زندگی می‌کردند یا در مناطقی که بمب‌های خاصی استفاده شده‌اند، سکونت داشتند، با بیماری‌های پوستی، قلبی، تنفسی و گوارشی دست‌به‌گریبان‌اند.

این گزارش با استناد به سخنان ساکنان روستای اسدخیل شهرستان اچین ننگرهار اشاره کرده که پس از پرتاب بزرگ‌ترین و قوی‌ترین بمب به این منطقه‌، همه مردم به بیماری‌های پوستی و گوارشی عجیب مبتلا شده‌اند و زمین‌هایشان هم دیگر مثل گذشته حاصل نمی‌دهد.

نیروهای آمریکایی اوایل سال ۲۰۱۷ این روستا را با یکی از قوی‌ترین بمب‌های متعارف برای استفاده در مناطق جنگی که به طور غیررسمی به «مادر همه بمب‌ها» معروف است، هدف قرار دادند. ساکنان این روستا می‌گویند هشت ماه پس از پرتاب این بمب بود که اجازه یافتند به خانه‌هایشان بازگردند اما پس از مدتی همه بیمار شدند.

یکی از ساکنان این روستا گفته بود کشتزار گندم او تا پیش از این اتفاق، سالی ۱۵۰ کیلو محصول می‌داد اما اکنون نصف آن مقدار هم حاصل نمی‌دهد.

مجله نیولاینز در این گزارش تحقیقی، با ۵۲ تن از اهالی روستاهای مختلف و ۲۶ تن از پزشکان در سراسر افغانستان مصاحبه کرده است. این تحقیق نشان می‌دهد که عوارض یادشده ناشی از انتشار مواد شیمیایی حاصل از انفجار بمب‌ و سوزاندن زباله پایگاه‌های نظامی آمریکایی است.

بنا بر این گزارش، ارتش آمریکا از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۱ بیش از ۸۵ هزار بمب روی افغانستان انداخت که اکثر آن‌ها حاوی ماده منفجره‌ای به‌نام آر‌دی‌اکس بوده‌اند؛ ماده‌ای که بر سیستم عصبی تاثیری مخرب می‌گذارد. سازمان حفاظت از محیط زیست آمریکا پیش‌تر این ماده را سرطان‌زا اعلام کرده بود.

علاوه بر این، بر اساس گزارش نیولاینز، پایگاه‌های نظامی آمریکا در افغانستان مقدار زیادی از فاضلاب پایگاه‌هایشان را در زمین‌ها و آبراه‌های اطراف رها می‌کردند و بسیاری از زمین‌های کشاورزی و آب‌های زیرزمینی را آلوده کرده‌اند.

نیولاینز تخمین می‌زند زمانی که بیش از ۱۰۰ هزار نیروهای ناتو در افغانستان حضور داشتند، روزانه بیش از ۴۰۰ هزار کیلوگرم زباله تولید می‌کردند که بخش عمده آن بدون هیچ گونه کنترل آلودگی سوزانده می‌شد.

پزشکان افغان و مسئولان بهداشت عمومی که مردم را معالجه می‌کردند، در این گزارش گفته‌اند به نظر می‌آید پنتاگون به رعایت مقررات حفاظت از محیط زیست در افغانستان تمایلی نداشته است.

جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، در سال ۲۰۲۲ با اشاره به تاثیر دودهای سمی و غلیظ بر ریه‌ سربازان آمریکایی در مناطق جنگی، از کنگره خواست قانونی تصویب کند تا سربازان این کشور در افغانستان از مزایا و مراقبت‌های بهداشت جامعی که سزاوار آن‌اند، بهره‌مند شوند. با این حال نه بایدن و نه کنگره آمریکا هیچ‌یک به تاثیر این موارد بر افغان‌هایی که در نزدیکی پایگاه‌های نظامی آمریکا زندگی یا در آنجا کار می‌کردند و اکنون به انواع بیماری‌ها و سرطان‌ها مبتلا شده‌اند و نیز بهر‌مندی آنان از مزایای قانون جدید اشاره‌ای نکردند.

معاون سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده سال ۲۰۱۱ در یک یادداشتی نوشت که تاثیر غلظت بالای گردوغبار و دود ناشی از زباله‌های سوخته‌شده در فرودگاه بگرام بر سلامتی افراد احتمالا تا پایان عمر باقی می‌ماند. در این یادداشت اشاره شده بود که طبق دستورالعمل‌های دولت ایالات متحده، میزان آلاینده‌ها در هوای بگرام بسیار بیشتر از سطح مجاز است.

نیروهای آمریکایی سه پایگاه بزرگ و مهم در افغانستان داشتند که یکی پایگاه بگرام در استان پروان و در نزدیکی کابل بود و دوتای دیگر در استان‌های ننگرهار و قندهار قرار داشتند. مردم در اطراف هر سه پایگاه از آلودگی شدید آب و نیز چاله‌های بزرگی که زباله‌های تصفیه‌نشده و احتمالا خطرناک در آن‌ها سوزانده شده‌اند، شاکی‌اند.

در سال ۲۰۱۷، سازمان ملی حفاظت از محیط زیست افغانستان اعلام کرد ۷۰ درصد آب‌های زیرزمینی کابل برای مصرف انسان مناسب نیستند و به باکتری‌های مضر، میکروب‌ها و مواد شیمیایی آلوده‌اند. بنا بر اعلام این سازمان، سایر شهرهای بزرگ از جمله جلال‌آباد نیز با همین مشکل مواجه‌اند.