مقام‌های ارمنستان دوشنبه، دوم اکتبر (۱۰ مهر)، نیروهای جمهوری آذربایجان را به گشودن آتش در یک منطقه مرزی پس از تسلط برق‌آسا بر منطقه قره‌باغ کوهستانی، متهم کردند.
وزارت دفاع ارمنستان اعلام کرد که یگان‌های مسلح جمهوری آذربایجان «یک خودرو حامل مواد غذایی برای پرسنل پایگاه‌های رزمی ارمنستان را در نزدیکی کوت، روستایی در شرق ارمنستان، هدف قرار داده‌اند.» ارمنستان همچنین ادعا کرده است که این حمله در منطقه مرزی مزبور، باعث کشته‌شدن یک نفر و زخمی‌شدن ۲ نفر دیگر شده است.
وزارت دفاع جمهوری آذربایجان در بیانیه‌ای این ادعا را رد کرد.
در پی حمله ۲۴ ساعت اخیر جمهوری آذربایجان به قره‌باغ، رهبران جدایی‌طلبان ارمنی پس از سه دهه کنترل بر این منطقه، با پذیرش خلع‌سلاح و انحلال دولت خود و ادغام در جامعه آذربایجان موافقت کردند.
پس از این حمله برق‌آسای جمهوری آذربایجان بود که تقریبا تمام جمعیت قره‌باغ که ۱۲۰ هزار نفر برآورد شده است، این منطقه را تخلیه کردند و به ارمنستان گریختند. با این حال، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، مدعی شد که گریختن ارمنی‌ها از قره‌باغ «هیچ دلیلی» ندارد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
تحلیلگران می‌گویند که روسیه ترجیح داده است در کنار قدرت روبهرشد جمهوری آذربایجان نفت‌خیز بماند تا متحد تاریخی کم‌جمعیت و منزوی‌ای مانند ارمنستان.
با این حال، مقام‌های دولت جدایی‌طلب قره‌باغ دوشنبه گفتند که ساموئل شهرامانیان، رهبر این دولت، با گروهی از دیگر مسئولان، تا تکمیل عملیات جست‌وجوی کشته‌شدگان و نجات مفقودان، در شهر استپاناکرت خواهند ماند.
آرتاک بیگلاریان، از مقام‌های جدایی‌طلب، گفت که چندصد نماینده ارمنی شامل مسئولان دولتی، پرسنل اورژانس و افراد داوطلب در قره‌باغ باقی مانده‌اند.
ارمنستان، جمهوری آذربایجان را به راه‌اندازی کارزار «پاکسازی قومی» در قره‌باغ متهم کرده است. باکو این ادعا را رد کرده و از ساکنان ارمنی قره‌باغ خواسته است که در خانه‌هایشان بمانند و «دوباره» در آذربایجان ادغام شوند. باکو همچنین گفته است که حقوق ارمنی‌های قره‌باغ را تضمین خواهد کرد.
جمهوری آذربایجان در حال مذاکره با رهبران جدایی‌طلب ارمنی قره‌باغ برای «ادغام مجدد» ارمنی‌تبارهای ساکن این منطقه در آذربایجان است. خبرنگاران خبرگزاری فرانسه گفتند که دوشنبه اتوبوسی را دیده‌اند که حامل مقام‌هایی بود که قرار است دفتری برای ثبت‌نام ارمنی‌هایی باز کنند که مایل به «ادغام مجدد» باشند.
از سوی دیگر، کامران علی‌اف، دادستان کل جمهوری آذربایجان، گفت که تحقیقات جنایی درباره جنایات جنگی احتمالی ۳۰۰ مقام جدایی‌طلب آغاز شده است. او یکشنبه به خبرنگاران گفت: «از این افراد می‌خواهم که داوطلبانه تسلیم شوند.»
از سوی دیگر، تحولات در قفقاز نگرانی‌های ژئوپلیتیکی در منطقه ایجاد کرده است که با مبحث گذرگاه زنگزور در ارتباط است؛ موضوعی که تهران به آن حساسیت نشان می‌دهد.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، دوشنبه در واکنش به سخنان اخیر رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، درباره گذرگاه زنگزور، گفت که جمهوری اسلامی ایران با توسعه راه‌های مواصلاتی موافق، و با تغییر مرزهای بین‌المللی مخالف است.
اردوغان به‌تازگی گفته بود که «گذرگاه زنگزور به هر نحو ممکن به سرانجام خواهد رسید و این کار یا از طریق خاک ارمنستان انجام خواهد شد، یا اگر دولت ایروان موافقت نکند، ایران از این ایده که این گذرگاه از قلمرو این کشور عبور کند، استقبال می‌کند.»
کنعانی در نشست خبری دوشنبه همچنین از سفر یک مقام جمهوری آذربایجان به ایران خبر داد، اما نام او و تاریخ سفرش را اعلام نکرد. او در ادامه افزود که گفت‌وگوهای دوجانبه برای از سرگیری فعالیت سفارتخانه جمهوری آذربایجان و مسئله قفقاز ادامه دارد.
