واشنگتن‌پست روز دوشنبه نهم اکتبر (۱۷ مهر) در گزارشی، به هماهنگی حماس با جمهوری اسلامی ایران در حمله به اسرائیل پرداخت و نوشت که برخی مقام‌های اطلاعاتی می‌گویند حماس از ایران کمک تسلیحاتی و آموزشی دریافت کرده است.

در این گزارش اشاره شده است: «گفته می‌شود ایران که به طور گسترده از شبه‌نظامیان فلسطینی حمایت می‌کند، در جریان حمله اخیر اعضای حماس به اسرائیل نیز نقش داشته است. این حمله دست‌کم یک سال پیش با حمایت کلیدی متحدان ایرانی برنامه‌ریزی شد و طی این مدت، تهران به حماس آموزش نظامی، کمک لجستیکی و همچنین ده‌ها میلیون دلار برای تامین تسلیحات ارائه کرد.»

واشنگتن‌پست در ادامه نوشت که برخی مقام‌های اطلاعاتی روز دوشنبه گفتند اگرچه نقش دقیق ایران در حمله اخیر حماس به اسرائیل نامشخص است، این تهاجم منعکس‌کننده جاه‌طلبی چندین‌ساله تهران برای محاصره اسرائیل با لشکری از جنگجویان شبه‌نظامی مجهز به سیستم‌های تسلیحاتی پیشرفته است که قادر باشند به عمق اسرائیل حمله کنند.

بنا بر این گزارش، حماس به لحاظ تاریخی، در مقایسه با گروه‌های نیابتی واقعی ایران مانند حزب‌الله مستقر در لبنان، استقلالش از تهران را تاحدودی حفظ کرده؛ با این حال این گروه هم در سال‌های اخیر علاوه بر آموزش تاکتیک‌های نظامی، از تزریق انبوه منابع مالی ایران و همچنین کمک‌های فنی برای ساخت موشک‌ها و پهپادها با سیستم‌های هدایت پیشرفته، بهره برده است.

در گزارش واشنگتن‌پست، به نقل از یک مقام اطلاعاتی غربی آمده که تحلیل انجام‌شده در پی این حمله، به چندین ماه آماده‌سازی حماس اشاره دارد که دست‌کم از اواسط سال ۲۰۲۲ آغاز شده است. همچنین بیش از ۱۲ تحلیلگر اطلاعاتی و کارشناس نظامی از پنهان‌کاری و پیچیدگی حمله حماس از جمله حملات هماهنگ‌ در سراسر مرز اسرائیل از طریق زمین، دریا و هوا ابراز شگفتی کرده‌اند. به گفته این کارشناسان، حمله‌ای در مقیاس حمله روز شنبه بدون کمک خارجی قابل‌توجه به حماس بسیار چالش‌برانگیز است.

مارک پلیمروپولوس، افسر ارشد عملیات سابق سیا، در این زمینه تاکید کرد که در میزان آموزش، تدارکات، ارتباطات، نیروها و تسلیحات موردنیاز ردپای بزرگ دخالت ایران مشهود است که این یک شکست اطلاعاتی عظیم برای اسرائیل به شمار می‌رود. به گفته او، استفاده از ابزارهایی نظیر پاراگلایدر موتوری مطمئنا مستلزم آموزش در خارج از غزه بوده است.

جاناتان فاینر، معاون مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز در مصاحبه با شبکه خبری سی‌بی‌اس گفت: «آنچه می‌توانم بدون شک بگویم این است که ایران به طور گسترده در این حملات شریک است. ایران به مدت چندین دهه حامی اصلی حماس بود؛ برای آن‌ها اسلحه تهیه کرد، به آن‌ها آموزش داد و از آن‌ها حمایت مالی کرد. بنابراین در مورد نقش ایران در این حمله کاملا مطمئن‌ایم.»

به نوشته واشنگتن‌پست، مقام‌های اطلاعاتی تایید کرده‌اند که ایران برای ساخت بیش از چهار هزار موشک و پهپاد مسلح که از روز شنبه به اسرائیل پرتاب شدند، به حماس کمک فنی کرده است. آن‌ها خاطرنشان کردند که دست‌کم برخی شبه‌نظامیان حماس برای یاد گرفتن تاکتیک‌های نظامی پیشرفته در اردوگاه‌های لبنانی که مستشاران فنی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران و حزب‌الله در آن‌ها فعال‌اند، آموزش دیده‌اند.

در عین حال برخی تحلیلگران هم بر سوابق حماس به عنوان یک بازیگر مستقل که قادر به اجرای عملیات تروریستی پیچیده بدون دستور و نظارت خارجی است، تاکید کرده‌اند. بروس ریدل، کارشناس سابق مبارزه با تروریسم سیا، تاکید کرد: «این جنگ بین حماس و اسرائیل است که در آن ایران از حماس حمایت می‌کند، اما حماس خودش این کار را انجام می‌دهد. در حالی که شکی نیست که حماس با ایران هماهنگ است، استقلال نسبی این گروه آن را به هدف سخت‌تری برای آژانس‌های اطلاعاتی اسرائیل و غرب تبدیل می‌کند.»

این گزارش پس از آن منتشر می‌شود که وال استریت ژورنال در مطلبی ادعا کرد مقام‌های سپاه از ماه اوت به بیروت سفر می‌کردند تا مقدمات حمله حماس به اسرائیل را فراهم کنند و دستور نهایی دوشنبه هفته گذشته از تهران صادر شد.

به گزارش این رسانه، نمایندگان این گروه‌ها از ماه اوت دست‌کم هر دو هفته یک بار در لبنان با رهبران سپاه قدس دیدار کرده‌اند تا درباره حمله این آخرهفته به اسرائیل و آنچه در آینده اتفاق می‌افتد، گفت‌وگو کنند. در برخی از این جلسات قاآنی، حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله، النخاله، رهبر جهاد اسلامی، و صالح العاروری، فرمانده نظامی حماس، حضور داشته‌اند.

با وجود این گفته‌ها، ایران نقش مستقیم در تهاجم روز شنبه را رد کرده و نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل در بیانیه‌ای اعلام کرده که تهران در واکنش فلسطین دخالتی نداشته است.

جمهوری اسلامی اگرچه نقش داشتن در حمله حماس را تکذیب می‌کند، از شبه‌نظامیان حماس برای حمله به اسرائيل تمجید کرده و مقام‌های ایرانی این تهاجم را علنا جشن گرفته‌اند؛ از جمله ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری ایران، که در این زمینه خطاب به حماس گفت: «شما با این عملیات ابتکاری و پیروزمندانه واقعا امت اسلامی را خوشحال کردید.»

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی هم روز سه‌شنبه منکر نقش داشتن ایران در حمله حماس به اسرائیل شد و گفت: «ما پیشانی و بازوی طراحان مدبر و هوشمند و جوانان فلسطینی را می‎بوسیم اما آن‌ها که می‌گویند حماسه اخیر کار غیر فلسطینی‌هاست دچار محاسبه غلط شده‌اند.»

خامنه‌ای در مراسم مشترک دانش‌آموختگی دانشجویان دانشگاه‌های افسری نیروهای مسلح افزود: «اقدام شجاعانه و در عین حال فداکارانه‌ی فلسطینی‌ها پاسخ به جنایت دشمن غاصب بود که سال‌ها ادامه داشت و در ماه‌های اخیر شدت آن افزایش پیدا کرده بود. مقصر هم دولت کنونی حاکم بر رژیم غاصب صهیونیستی است.»

در همین حال جان کربی، سخنگوی امنیت ملی کاخ سفید، به ام‌اس‌ان‌بی‌سی گفت اگرچه جمهوری اسلامی ایران به‌طور کلی با حملات حماس علیه اسرائیل همدست است، آمریکا درباره حمله جاری مدرکی خاصی ندارد.

در شرایطی که مقام‌های جمهوری اسلامی در شب نخست حمله حماس به اسرائیل در ایران جشن پیروزی برپا کردند، کربی مدعی شد که درباره دست داشتن تهران در برنامه‌ریزی برای این حملات هیچ اطلاعاتی وجود ندارد.

پیش از او، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، نیز در مصاحبه‌ای با سی‌ان‌ان که یکشنبه پخش شد، گفته بود: «ما هنوز شواهدی ندیده‌ایم که نشان دهد ایران این حمله خاص را هدایت کرده یا پشت آن بوده است.»

در سوی دیگر، یک مقام حماس هم ادعا کرد که «تهران از این حمله خبر نداشت». علی باراکا در‌ گفت‌و‌گو با ان‌بی‌سی گفت: «این حمله برای همه از جمله ایران غافلگیرکننده بود و ما وقتی عملیات آغاز شد، به ایران خبر دادیم.»

در کنار این تاییدها و تکذیب‌ها، سازمان اتحاد علیه ایران هسته‌ای روز دوشنبه با انتشار بیانیه‌ای، ضمن اشاره به حمله حماس به اسرائیل، خواستار اقدام نظامی قاطع علیه اهداف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ایران و در تمامی کشورهای منطقه شد و تاکید ‌کرد وقت آن رسیده ‌است که جامعه جهانی جمهوری اسلامی را پاسخگو کند.

سازمان اتحاد علیه ایران هسته‌ای خاطرنشان کرد: «همه اهداف اصلی نظامی حیاتی که رویدادهای وحشتناک روزهای اخیر در اسرائیل را ممکن کردند، در ایران‌اند و اگر جمهوری‌ اسلامی ایران امروز متوقف نشود، تهدیدش فردا بسیار مرگبارتر خواهد بود.»